Κοπιαστική αλλά με εξαιρετικά αποτελέσματα η παρασκευή τυριού.
Τα τυροκομικά προϊόντα του Καρς, του Αρνταχάν, του Σαρίκαμις και της Γκιόλιας είναι πασίγνωστα σε ολόκληρη την Τουρκία. Μάλιστα, το πιο γνωστό είναι το κασέρι του Καρς, που παρασκευάζεται κυρίως από αγελαδινό γάλα.
Αυτήν την εποχή τυροκομούν στο Καρς και η διαδικασία είναι κοπιώδης αλλά παραγωγική.
Ένα άλλο τυρί, πολύ λίγο γνωστό στην Τουρκία αλλά και στην Ελλάδα, είναι το τσετσίλ πεϊνιρί (στον Πόντο το ονομάζουν γαΐς τυρίν), το οποίο παρασκευάζεται αποκλειστικά από αγελαδινό γάλα, μόνο με φυσική μαγιά. Το τυρί αυτό χρησιμοποιείται στον Πόντο για την παρασκευή της τυροκλωστής, που δεν είναι τίποτε άλλο από το γνωστό χαβίτς, το οποίο εκτός του ότι περιχύνεται με αγνό βούτυρο, «διανθίζεται» με το γαΐς τυρίν.
Το τσετσίλ πεϊνιρί
Από τη Βικιπαίδεια στα ποντικά δανειζόμαστε συνταγή για χαβίτς με παρχαρί τυρίν, για την περίοδο μετά τη νηστεία.
Τα υλικά που χρειαζόμαστε είναι
1 ποτήρ λαζουδί αλεύρ'
2 χουλερέας φαΐ παρχαρί βούτορον (ασα χτήνεα)
3 ποτήρεα νερόν
2 μικρά κομματόπα τυρίν χτηνί ή κατσικί, άμον ντο είναι τα λουκούμεα
Ολίγον άλας
Πώς εφτάμε το χαβίτς
Το χαβίτς θέλ ολίγον λαζουδί αλεύρ, παρχαρί τυρίν και βούτορον (ασα χτήνεα), άλας και νερόν. Σο τηγάν’ βάλλομε τ’αλεύρ να καβουρεύκεται και συνέχεια με το χουλιάρ ταράζομ’ατο να μη κάεται. Όνταν εγροικούμε εκαβουρεύτεν τ’αλεύρ, ατότε γομώνομε το νερόν σο τηγάν και ως να βράζ’ με το χουλιάρ γάλια γάλια ταράζομ’ατο. Όνταν εγροικούμ’ έβρασεν, τρίφτομε το τυρίν και σύρομ’ατο απές σο τηγάν. Επεκεί βάλλομε το βούτορον απές σ’ έναν τηγανόπον να λύεται κι ασο λύεται και ύστερα κςύνομ’ατο απές σο τρανόν το τηγάν και με το χουλιάρ ταράζομ’ατο. Περιμένομεν ολίγον κιάλλο να βραζ κι αραέτς ψέεται. Ασο ψέεται και ύστερα, εβγάλομ’ατ’ ασο τηγάν, βάλλομ’ατο σ’έναν ςκεύος, κάθουμες κα και τρώγουμε.
Τμήμα σύνταξης pontos-news.gr με πληροφορίες από το λήμμα «χαβίτς», της ποντιακής Βικιπαίδειας.
