Παρχαρομάνα ή ρωμάνα αποκαλούνταν στον Πόντο, η γυναίκα που αναλάμβανε όλες τις κτηνοτροφικές εργασίες, που γίνονταν στα παρχάρια, τα θερινά βοσκοτόπια.
Η γυναίκα αυτή ζούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα στα παρχάρια, που εκτείνονταν στα οροπέδια και τις πλαγιές των Ποντιακών Άλπεων σε υψόμετρα από 1500 μέχρι και 2500 μέτρα συνήθως. Έτσι αποκτούσε ικανότητα στην οργάνωση και διοίκηση των παρχαρίων.
Ανδρογυναίκα, μέσης ηλικίας συνήθως (μεσοκαιρίτσα), πολλές φορές χήρα, διέμενε στα ψηλά βουνά μήνες ολόκληρους μοχθώντας σκληρά.
Εκτός από τα δικά της ζώα αναλάμβανε και των γειτόνων και συγχωριανών. Το επάγγελμά της ήταν πολύ σκληρό αλλά και επικερδές. Πάλευε με τα στοιχεία της φύσης, διατρέχοντας φυσικούς άλλα και ηθικούς κινδύνους, αφού η απρόοπτη εμφάνιση Τούρκων μπορούσε να της δημιουργήσει προβλήματα.
Σύμφωνα με την παράδοση παρχαρομάνα σκότωσε Τούρκο με το ραβδί της "σιτουράκ", ματαιώνοντας τα ανήθικα σχέδια του.
Η παρχαρομάνα ήταν ο κυρίαρχος παράγοντας μέσα στη φύση κι η παραμονή της στα παρχάρια ξεκινούσε από το Φλεβάρη και τελείωνε τον Οκτώβρη.
Η άνοδος στα βουνά είχε πανηγυρικό χαρακτήρα και γινόταν με συνοδεία ογρανοπαικτών. Με τον ίδιο τρόπο γινόταν και η επιστροφή.
Τα παραδοσιακά τραγούδια εξυμνούσαν την παρχαρομάνα, με τιμητικά και επαινετικά λόγια.
"Ρωμάνα επαρχάρευεν
κουντούρ' σα λιβαδία"
"Παρχαρομάνα ελάλεσεν, βοούνε τα ραχιόπα
τα χιόνια όλια ελύγανε, τα κρυάδας εχάθαν"
Παρά τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης οι παρχαρομάνες αποκτούσαν φρεσκάδα στο πρόσωπο και την επιδερμίδα εξ αιτίας της αγνής τροφής και του κλίματος του βουνού.
Το άσπρον ταν', το καθαρόν βούτορον, το άσπρο πασκιτάν΄, τα ομοιόμορφα ξερά τσορτάνια θεωρούνταν η προσωπική τους επιτυχία και υπήρχε συναγωνισμός για την ποιότητα και την εμφάνιση των προϊόντων τους.
Τις παρχαρομάνες επισκέπτοταν γυναίκες από τα χωριά και τους έφερναν τρόφιμα, όπως ψωμί, φρούτα, κορκότα, χορταρικά και αλεύρι, ενώ εκείνες τους προσέφεραν γαλακτοκομικά.
Οι άνδρες δεν επισκέπτονταν τις παρχαρομάνες για να αποφεύγονται οι "κακές" οι γλώσσες.
(Με πληροφορίες από την Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού)
Τμήμα σύνταξης
Pontos-News.Gr
