Με αφορμή και την ταινία «Ηρακλής» (φωτογραφία), η βρετανίδα ιστορικός Μπέτανι Χιουζ προτείνει στο Χόλυγουντ να διαβάσει για την αρχαία Ελλάδα αν θέλει να γυρίσει επιτυχίες.
Φέτος είναι η χρονιά των… αρχαίων Ελλήνων. Στο Εθνικό Θέατρο του Λονδίνου η Έλεν Μακρόρι που ενσαρκώνει τη Μήδεια απολαμβάνει στο τέλος της παράστασης τις επευφημίες του κοινού. Στους προσφυγικούς καταυλισμούς του Λιβάνου μια βρετανική ομάδα δουλεύει με γυναίκες από τη Συρία πάνω στην «Αντιγόνη» του Σοφοκλή. Και φυσικά όλοι αναμένουν τις επόμενες ημέρες την ταινία του καλοκαιριού που δεν είναι άλλη από τον «Ηρακλή» με τον Μπρετ Ράντνερ να μεταφέρει στο πανί τους άθλους του Έλληνα ημίθεου.
Τα στούντιο εδώ και καιρό έχουν λατρέψει τον Αχιλλέα της «Τροίας», τον Λεωνίδα στους «300», τον Περσέα της σειράς της «Τιτανομαχίας», τον Θησέα των «Αθανάτων» και τους ολύμπιους θεούς του «Πέρσι Τζάκσον».
Τα πράγματα, όμως, δεν ήταν πάντα έτσι. Οι ελληνικές πόλεις - κράτη συνήθως έχαναν την (κινηματογραφική) μάχη απέναντι στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Από τις «Τελευταίες μέρες τις Πομπηίας» του 1908 το κοινό έπαιρνε γερές δόσεις από επικές μάχες στο Κολοσσαίο ή νικηφόρες πομπές. «Γιατί οι Έλληνες φιλόσοφοι ενδιαφέρονταν περισσότερο για τον πλατωνικό έρωτα και όχι για τον πόλεμο», εξηγεί η βρετανίδα ιστορικός και συγγραφέας Μπέτανι Χιουζ.
Σκηνή από την ταινία «300» με πρωταγωνιστή τον Τζέραλντ Μπάτλερ
Θεϊκές οι… ελληνικές θεότητες
Σε άρθρό της που δημοσιεύεται στην Telegraph η Χιουζ αναλαμβάνει να διαφωτίσει το Χόλυγουντ για τις ευκαιρίες που έχει χάσει όλα τα χρόνια που επικεντρώθηκε μόνο στις ηρωικές ταινίες που μπορούσε να γυρίσει με αφορμή την αρχαία Ελλάδα.
Παρ’ όλα αυτά δίνει άφεση αμαρτιών στους σύγχρονους κινηματογραφιστές. «Τους είναι δύσκολο να βγάλουν άκρη με τους 600 και πλέον θεούς και ημίθεους και δε μπορούν να καταλάβουν πώς γίνεται να μην υπάρχει η λέξη “θρησκεία”», αναφέρει.
Γι' αυτό προτείνει μερικοί ελληνικοί μύθοι να αντιμετωπίζονται καλύτερα ως υπερφυσικά θρίλερ. «Φανταστείτε την αγωνία του αρχαίου Έλληνα όταν κάθε ημέρα πρέπει να παλέψει με κάθε είδους πνεύματα και κακόβουλες θεότητες», λέει η βρετανίδα ιστορικός. Σήμερα, σημειώνει, με την διαθέσιμη τεχνολογία αυτές οι θεότητες θα φαίνονται υπέροχες στο σινεμά.
Διάβασε το έπος
Σε πρακτικό επίπεδο βέβαια η Μπέτανι Χιουζ παραδέχεται ότι οι σεναριογράφοι του Χόλυγουντ θα τα βρουν δύσκολα όταν θα πρέπει να ψάξουν στην ελληνική μυθολογία. Ειδικά αν κάποιος θελήσει να μαζέψει υλικό για προϊστορικά πρόσωπα όπως η Ελένη της Τροίας, ο Αχιλλέας ή οι Αργοναύτες θα πέσει πάνω σε αντικρουόμενες πληροφορίες λόγω έλλειψης γραπτών πηγών. «Σε μερικές εκδοχές η Μήδεια σκοτώνει τα παιδιά της και ζει, σε άλλες τα σκοτώνει και αυτοκτονεί», γράφει η ιστορικός.
Υπάρχουν όμως και κάποια «τρελά» των ελληνικών μύθων που τα αρχαιολογικά ευρήματα έρχονται να τα «σερβίρουν» στο πιάτο του Χόλυγουντ. Για παράδειγμα οι θρόνοι με ημιπολύτιμους λίθους και τα κράνη από δόντια αγριόχοιρου που περιγράφουν οι επικοί ποιητές πλέον επιβεβαιώνονται από τους αρχαιολόγους και θα μπορούσαν να είναι βούτυρο στο ψωμί του σινεμά.
Ο Μπράντ Πιτ είναι ο κινηματογραφικός Αχιλλέας στην «Τροία»
Μαθήματα ζωής
«Οι Έλληνες μας είχαν πει και πώς πρέπει να ζούμε», επισημαίνει η Χιουζ και στρέφει τους σεναριογράφους των κοινωνικών ταινιών στον Ευριπίδη, για παράδειγμα, ο οποίος έγραψε για την Ιφιγένεια και το πώς ο πόλεμος επηρεάζει ένα 13χρονο κορίτσι.
Αυτός, όμως, είναι και ο ρόλος των μύθων. Να δίνουν μια αίσθηση του κόσμου και να βάζουν κάποιες σταθερές στη ζωή των ανθρώπων. «Για τους Έλληνες οι απαντήσεις και η ασφάλεια ήταν βαθιά μέσα στη συλλογική μνήμη», θεωρεί η βρετανίδα ιστορικός και συμπληρώνει τη λίστα με τους ελληνικούς μύθους που θα μπορούσαν να δώσουν υλικό για σενάριο. Έτσι καλή βάση για μια ταινία θα ήταν τα παλιά - αλλά και ταυτόχρονα σύγχρονα – ερωτήματα όπως το πώς μπορείς να πετύχεις έναν «όμορφο» θάνατο, γιατί επικρατούν οι βιασμοί στον πόλεμο, ποια είναι η φύση του πόνου, της φιλοδοξίας, της αρετής.
Η αρχαία ελληνική κοινωνία ήταν μια κοινωνία νέων: οι περισσότεροι άνδρες γίνονταν πατεράδες στα 12 και παππούδες στα 24. Το προσδόκιμο ζωής δε ξεπερνούσε τα 35 χρόνια. «Πολλοί μύθοι μιλάνε για ένα νεανικό ταξίδι αυτοανακάλυψης», καταλήγει η ιστορικός και σημειώνει ότι ίσως αυτός να είναι ο λόγος που οι ταινίες με ήρωα τον Πέρσι Τζάκσον είναι μεταξύ των ταινιών αρχαιοελληνικού περιεχομένου που έχουν κάνει εισπρακτική επιτυχία.
Τμήμα σύνταξης pontos-news.gr
