Την Κυριάκη 16 Μαρτίου, στις 11:30, η Θεσσαλονίκη θα φωνάξει «Ποτέ ξανά» με αφορμή τα 82 χρόνια από την αναχώρηση του πρώτου συρμού με Εβραίους, με προορισμό το Άουσβιτς, στην πορεία μνήμης που διοργανώνουν η Ισραηλίτικη Κοινότητα Θεσσαλονίκης και ο δήμος.
«Οι πιο πολλοί στον κόσμο που έχουν σώσει Εβραίους είναι Έλληνες», ήταν η επισήμανση του προέδρου του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε για την Πορεία Μνήμης «Ποτέ ξανά, Θεσσαλονίκη – Άουσβιτς 1943-2025: 82 χρόνια από την αναχώρηση του πρώτου συρμού».
Όπως είπε ο Δαυίδ Σαλτιέλ, αφανίστηκαν 50.000 Εβραίοι αλλά στην πραγματικότητα, τότε χάθηκε το 20% του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης.
«Έβαζαν μουσική στο Άουσβιτς, τραγουδούσαν για να μην καταλάβουν ότι τους πήγαιναν στους φούρνους, έφυγαν Εβραίοι απ’ όλη την Ελλάδα αλλά και πολλοί από την Αθήνα, από το Χαϊδάρι», είπε χαρακτηριστικά σημειώνοντας ότι η αλήθεια ποτέ δεν έβλαψε και το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να διδάξουμε την ιστορία στους νέους και να δικαιωθούν και να τιμηθούν όσοι χάθηκαν άδικα.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης τόνισε ότι ο δήμος σε συνεργασία με την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος ανταποκρίνονται για μία ακόμη χρονιά στο προσκλητήριο της ευθύνης, διοργανώνοντας την πορεία Μνήμης για τη συμπλήρωση 82 χρόνων από την αναχώρηση του πρώτου τρένου για το κολαστήριο του Άουσβιτς – Μπιρκενάου.
«Η πορεία αυτή στα βήματα των συμπολιτών μας, είναι το ελάχιστο που οφείλουμε να κάνουμε απέναντι σε εκείνους που χάθηκαν. Απέναντι στο αδιανόητο που όμως έγινε πραγματικότητα. Απέναντι στη φρίκη τα όρια της οποίας υπερέβησαν κάθε φαντασία».
Ως σημαντικό βήμα στην αποκατάσταση της μνήμης των Εβραίων της πόλης χαρακτήρισε την Πορεία Μνήμης ο πρύτανης του ΑΠΘ Χαράλαμπος Φείδας προσθέτοντας ότι το ΑΠΘ έχει συμβάλλει καθοριστικά στη διατήρηση αυτής της μνήμης.
«Ενδεικτικά αναφέρω την πρόσβαση στο αρχείο Σπίλμπεργκ, τη διδασκαλία μαθημάτων για το Ολοκαύτωμα, την ίδρυση της Έδρας Εβραϊκών Σπουδών και τη διεξαγωγή ερευνητικών και εκπαιδευτικών δράσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό».
Σύμφωνα με τον πρύτανη του ΔΙ.ΠΑ.Ε. Σταμάτη Αγγελόπουλο, ο μέσος Έλληνας δεν γνωρίζει ότι το ποσοστό εξόντωσης των Ελλήνων Εβραίων είναι ένα από τα υψηλότερα στην Ευρώπη και ότι η ζωντανή εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης ξεκληρίστηκε σχεδόν ολοκληρωτικά.
Στο πλαίσιο της Πορείας Μνήμης, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, τo Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και oι Εκδόσεις Επίκεντρο διοργανώνει το Σάββατο 15 Μαρτίου, στις 6 το απόγευμα, στο Φουαγιέ εισόδου Μ2 του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου της Ξένιας Ελευθερίου Ιχνηλασία της Τοπικής Εβραϊκής Ιστορίας. Το Ολοκαύτωμα στην Εκπαίδευση και η δημόσια ιστορία.
Παράλληλα, την Κυριακή 16 Μαρτίου, στις 18:30 το απόγευμα, η Πρεσβεία του Κράτους του Ισραήλ και η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης διοργανώνουν στο δημαρχείο Θεσσαλονίκης τελετή βράβευσης κατά την οποία ο τίτλος των «Δίκαιων Μεταξύ των Εθνών» του Γιαντ Βασέμ (Ιδρυμα και Μουσείο του Ολοκαυτώματος στην Ιερουσαλήμ) θα απονεμηθεί στον Νικόλαο Χατζηγιαννάκη που έσωσε τις οικογένειες Περαχιά – Κοέν και στον Στυλιανό Παπαδόπουλο που έσωσε τον Αβραάμ και την Λούτσα Λέβι κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Ο τίτλος των «Δικαίων Μεταξύ των Εθνών» απονέμεται σε μη εβραίους ήρωες που διέσωσαν Εβραίους κατά την διάρκεια του Ολοκαυτώματος.