Το pontosnews.gr συνεργάζεται με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, με αφορμή το δεύτερο μέρος της περιοδικής έκθεσης με τίτλο «Από τη Μεγάλη… στη Σύγχρονη Ελλάδα».
Η έκθεση είναι διαρθρωμένη σε τέσσερις μεγάλες ενότητες: Τα αίτια, τον ξεριζωμό, το στέριωμα και τη μνήμη – από κάθε ενότητα επιλέγουμε και μια μαρτυρία που συνοδεύει τα εκθέματα. Αυτή τη φορά πρόκειται για την ημερήσια διαταγή του Γενικού Εφόρου του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων Λ. Πτέρη, με ημερομηνία 20 Δεκεμβρίου 1922.
Πρόκειται για το χριστουγεννιάτικο μήνυμα στο οποίο γράφει μεταξύ άλλων: «Εις τας θείας αυτάς ημέρας […] ας ανοίξωμεν τας αγκάλας μας προς τους πρόσφυγας αδελφούς μας και […] ας τους δεχθώμεν και ημείς αδελφικά εις τα πτωχικά μας σπίτια και ας τους παρηγορήσωμεν […] θα είναι δι’ αυτούς μια μεγάλη χαρά ότι εις τον τόπον αυτόν δεν είναι ξένοι, αλλά αδελφοί».
Ο ελληνικός προσκοπισμός, με την αρωγή της παγκόσμιας κοινότητας, κινητοποιήθηκε για την παροχή άμεσης βοήθειας στους πρόσφυγες και τη διεξαγωγή εράνων. Παράλληλα, με πρωτοστάτη τον Αρχηγό των Προσκόπων Σμύρνης Δημήτριο Αγγελομάτη, δημιουργήθηκαν νέες προσκοπικές ομάδες, σε προσφυγικούς οικισμούς (Καισαριανή, Βύρωνας, Δουργούτι, Κοκκινιά, Νέα Ιωνία, Νέα Φιλαδέλφεια, Ζάππειο Ορφανοτροφείο).
Οι «Ομάδες Μικράς Ασίας», όπως έγιναν γνωστές, συνέβαλαν στην ενσωμάτωση των νεαρών προσφύγων στη νέα τους πατρίδα και σταδιακά αύξησαν την επιρροή τους στον νεανικό προσφυγικό πληθυσμό. Στον προσκοπισμό εντάχθηκαν και νεαροί Αρμένιοι, οι οποίοι ίδρυσαν τις δικές τους προσκοπικές οργανώσεις.
Στην ημερήσια διαταγή ο Γενικός Έφορος γράφει (το ντοκουμέντο προέρχεται από το Ιστορικό Αρχείο του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων):
Αγαπητοί μου πρόσκοποι,
χίλια εννεακόσια είκοσι δύο έτη παρήλθον από της εποχής που ο Θεός κατήλθεν εις τον κόσμον, εις τον οποίον εβασίλευεν το σκότος της βαρβαρότητος του προς αλλήλους μίσους και φθόνου, του εκφυλισμού και της ανηθικότητος. Χίλια εννεακόσια είκοσι δύο έτη παρήλθον από της Ανατολής της Αστέρος που ωδήγησε τους Μάγους προς Εκείνον που ήτο Θεός και εγεννήθη άνθρωπος ίνα σώση τον κόσμον διά της Θείας Αυτού διδασκαλίας και του υχηλοτέρου αυτού κηρύγματος του «Αγαπάτε αλλήλους».
Εις τας λέξεις ταύτας ο Πρώτος των Προσκόπων, ο Θείος Ιησούς, έθεσε τας βάσεις του μεγάλου οικοδομήματος της ανακαινίσεως του Κόσμου. Τας λέξεις ταύτας μάς έδωσεν ως ιεράν παρακαταθήκην, ίνα επ’ αυτών στηρίξωμεν το Μεγάλο Προσκοπικόν μας έργον.
«Αγαπάτε αλλήλους» εις το απέραντον τούτο φιλοσοφικόν δόγμα εγκλείεται ολόκληρος ο πρόσκοπικός Νόμος με τον οποίον έχομεν την φιλοδοξίαν ημείες οι μιμηταί του Θείου Προσκόπου να διδάξωμεν ολόκληρον τον κόσμον. «Αγαπάτε αλλήλους». Ναι, εις την εποχήν αυτήν που ομοιάζει προς την άλλη, εις την εποχήν αυτήν που τα μίση και τα πάθη εχώρησαν αδελφούς και φίλους, που ο εκφυλισμός και η αρχρειότης κατέστρεψαν όλα τα ευγενή αισθήματα και όλας τας ευγενείς παραδόσεις της Φυλής, δεν είναι ανάγκη να ξαναγεννηθή ο Θεός, είναι ανάγκη να συνέλθωμεν και να αναλάβωμεν την ιεράν του Θεού παρακαταθήκην, μετανοούντες ειλικρινώς, λησμονούντες τα πάντα και προτείνοντες τα αδελφικά μας στήθη, ας αγαπήσωμεν αλλήλους. Ναι, αγαπήσωμεν αλλήλους, ίνα εν ομονοία αδελφική περισώσωμεν την νέαν γεννεάν από την καταστροφήν και ίνα ίδωμεν και πάλιν τον φέρελπιν αστέρα που θα μας οδηγήσει εις την μεγάλη λεωφόρον της αποκαταστάσεως μας.
Η έκθεση «Από τη Μεγάλη… στη Σύγχρονη Ελλάδα» πραγματοποιείται με την αποκλειστική χορηγία της Τράπεζας Πειραιώς. Μετά από την παράταση που δόθηκε θα είναι επισκέψιμη έως τις 30 Ιουνίου 2025. Οι φωτογραφίες του άρθρου είναι μεταξύ των εκθεμάτων.
Γεωργία Βορύλλα