Στις 12 Αυγούστου 1961 άφησε την τελευταία του πνοή στη Θεσσαλονίκη ο σπουδαίος από κάθε άποψη Πόντιος Θεοφύλακτος Θεοφυλάκτου, βυθίζοντας στο πένθος όχι μόνο την οικογένειά του αλλά και όλη την ποντιακή κοινότητα.
Η δράση που είχε αναπτύξει ήταν πλούσια σε όλα τα πεδία που άπτονταν του πυρήνα της ποντιακής συνείδησης.
Από νεαρή ηλικία μέχρι την τελευταία του ανάσα, στα 77, είχε συνδέσει το όνομά του ως ιδρυτικό μέλος της Εθνοσυνέλευσης του Πόντου στο Βατούμ, της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, της Μέριμνας Ποντίων Κυριών, της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης (και του Λαϊκού Πανεπιστημίου εντός της) κ.ά. Παράλληλα ασκούσε το επάγγελμά του ως οφθαλμίατρος, αλλά και έντονη πολιτική, φιλανθρωπική και συγγραφική δραστηριότητα.
Είχε γεννηθεί το 1884 στην Τσίτη της Αργυρούπολης, είχε αποφοιτήσει με άριστα από το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας, και είχε σπουδάσει Ιατρική στην Αθήνα και στο Παρίσι.
Ο θάνατός του όπως ήταν φυσικό συγκλόνισε τον πνευματικό κόσμο, και στο 16ο φύλλο της εφημερίδας Το Βήμα της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης (Σεπτ. 1961) φιλοξενείται ένα σχεδόν ολοσέλιδο άρθρο του Ιωάννη Αβραμάντη στη στήλη «Ευλαβή μνημόσυνα» (το οποίο κλείνει με τις λέξεις «Δι’ ο πολύ δικαίως ο ποντιακός λαός “μνήσθεται του ονόματος ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΥ εν πάση γενεά και γενεά”»), ο λυρικός επικήδειος που εκφώνησε ο Μιχαήλ Μεταλλείδης, αλλά και ένα ποίημα του Παντελή Μελανοφρύδη με τίτλο «Λίγα δάκρυα – Στον αξέχαστο Θ. Θεοφύλακτο», το οποίο παραθέτουμε: