«Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του καιρού μας είναι η κλιματική αλλαγή. Η κλιματική αλλαγή οφείλεται στον ανθρώπινο εγωισμό. Ο άνθρωπος δεν σέβεται το περιβάλλον. Δεν διαχειρίζεται υπεύθυνα τη Δημιουργία, αλλά την κακοποιεί. Πέρα από τις όποιες ευθύνες για τις τελευταίες πυρκαγιές, που επιμερίζονται αναλόγως, πρέπει να αντιληφθούμε ότι δεν μπορούμε να τα βάζουμε με τη φύση. Οφείλουμε να την σεβόμαστε ως λίαν καλό έργο του Θεού. Να την προστατεύουμε με όλες μας τις δυνάμεις, και να σεβόμαστε και να υπακούμε στους περιορισμούς που θέτει η φύση».
Αυτά τόνισε μεταξύ άλλων ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος κατά τη Θεία Λειτουργία στο Ιερό Ησυχαστήριο του Αγίου Πορφυρίου στο Μήλεσι Αττικής σήμερα το πρωί, ημέρα κατά την οποία η Εκκλησία τιμά την Κοίμηση της Θεοτόκου.
Απευθυνόμενος σε όσους έχασαν τις περιουσίες τους, υπογράμμισε ότι με κάποιον τρόπο «όλα μπορούν να γίνουν, εφόσον ζούμε. Μόνον οι νεκροί δεν μπορούν να δημιουργήσουν» είπε, και συμπλήρωσε ότι από το πρόσωπο της Παναγίας πρέπει να πάρουμε κουράγιο όλοι μας, γιατί ο καθένας από μας σηκώνει τον δικό του προσωπικό σταυρό. Κανένα πλήγμα, όμως, και κανένας σταυρός δεν πρέπει να μας καταβάλλει και να μας απελπίζει. Αρκεί, όπως η Παναγία, να αναθέτουμε τον εαυτό μας στον Θεό.
Επιπλέον αναφέρθηκε στο πρόσωπο της Παναγίας ως «σύμβολο υπακοής, ταπείνωσης και μη αυτοαναφορικότητας» σε αντίθεση με την Εύα, τον πρώτο άνθρωπο, που θέλησε να υπερβεί τις ανθρώπινες δυνατότητες, και ο οποίος έτσι έγινε σύμβολο του εγωισμού και μιας εμμονικής αναφοράς στον ίδιο του τον εαυτό. Μίλησε για την ανθρώπινη ελευθερία η οποία, όπως και με το προπατορικό αμάρτημα, ωθεί συχνά τους ανθρώπους να παραβαίνουν και να παραβιάζουν και τους ανθρώπινους νόμους.
Τέλος, ευχήθηκε «να μιμηθούμε τον τρόπο ζωής της Παναγίας. Τότε, και τον εαυτό μας θα σεβόμαστε αληθινά, και τον πλησίον και το περιβάλλον θα τα αγαπάμε όπως τον εαυτό μας. Έτσι, τα προβλήματα θα απαλύνονται, θα περιορίζονται και δεν θα πολλαπλασιάζονται. Αφού μέχρι το τέλος του κόσμου δεν μπορούν εντελώς να εξαλειφθούν».
Ολόκληρη η ομιλία του Αρχιεπισκόπου
Αγαπητοί μου πατέρες, Οσιοτάτη Καθηγουμένη, αγαπητά μου παιδιά,
Συναχθήκαμε σήμερα εμείς εδώ για να γιορτάσουμε την Κοίμηση της Παναγίας. Πρόκειται για μια μεγάλη γιορτή, που πανηγυρικά γιορτάζεται στη χώρα μας, αλλά και όπου υπάρχουν Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Τιμούμε την Παναγία, γιατί το: «Ναι» της Παναγίας στο θέλημα του Θεού έκανε πραγματικότητα την Ενανθρώπηση του Υιού και Λόγου του Θεού. Η Παναγία άφησε πίσω τους δισταγμούς και τις σκέψεις του μυαλού και της λογικής για το πώς μπορεί αυτό να πραγματοποιηθεί. Γι’ αυτό και είναι σύμβολο της υπακοής και της ταπείνωσης. Σε αντίθεση με την πρώτη Εύα, τον πρώτο άνθρωπο, που θέλησε να υπερβεί τις ανθρώπινες δυνατότητες, και ο οποίος έτσι έγινε σύμβολο του εγωισμού και μιας εμμονικής αναφοράς στον ίδιο του τον εαυτό. Η Παναγία, λοιπόν, είναι το σύμβολο της μη αυτοαναφορικότητας. Όλα τα αναφέρει στον Θεό. Παραιτείται στο θέλημα του Θεού. Όταν η εμμονική στροφή στον εαυτό μας κυριαρχεί, τότε δεν λαμβάνεται υπόψη ο διπλανός, ο πλησίον, το περιβάλλον. Όλοι εμείς οι άνθρωποι, όταν δημιουργούμε κάτι, όταν κατασκευάζουμε, όταν οικοδομούμε, είναι ανθρώπινο να μας πιάνει το μεράκι, αφού ο ζήλος της δημιουργίας είναι έμφυτος. Δυστυχώς, όμως, επειδή έχουμε προσβληθεί από τον εγωισμό, την αυταρέσκεια, δεν μπορούμε ή δυσκολευόμαστε να συνυπολογίσουμε τον άλλο, τον συνάνθρωπο, τη φύση, το περιβάλλον. Η δημιουργία μας, επειδή είναι επηρεασμένη από τον εγωισμό μετά το προπατορικό αμάρτημα, δύσκολα υπολογίζει τον άλλον, με αποτέλεσμα διαμάχες και ανταλλαγή αλληλοκατηγοριών. Ήδη αυτά περιγράφονται στο βιβλίο της Γενέσεως. Από τότε ο Αδάμ ρίχνει την ευθύνη στην Εύα, η Εύα στον όφιν.
Οι ανθρώπινες κοινωνίες θέσπισαν τους νόμους, για να περιορίσουν τον εγωισμό και να μην καταντήσουμε να κατασπαράζει και να αδικεί ο ένας τον άλλον. Η ανθρώπινη όμως ελευθερία, όπως και με το προπατορικό αμάρτημα, ωθεί συχνά τους ανθρώπους να παραβαίνουν και να παραβιάζουν και τους ανθρώπινους νόμους. Επειδή, λοιπόν, ο εγωισμός είναι κυρίαρχος, δεν μπορεί παρά να δημιουργούνται προβλήματα, και μάλιστα μεγάλα. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του καιρού μας είναι η κλιματική αλλαγή. Η κλιματική αλλαγή οφείλεται στον ανθρώπινο εγωισμό. Ο άνθρωπος δεν σέβεται το περιβάλλον. Δεν διαχειρίζεται υπεύθυνα τη Δημιουργία, αλλά την κακοποιεί. Πέρα από τις όποιες ευθύνες για τις τελευταίες πυρκαγιές, που επιμερίζονται αναλόγως, πρέπει να αντιληφθούμε ότι δεν μπορούμε να τα βάζουμε με τη φύση. Οφείλουμε να τη σεβόμαστε ως λίαν καλό έργο του Θεού. Να την προστατεύουμε με όλες μας τις δυνάμεις, και να σεβόμαστε και να υπακούουμε στους περιορισμούς που θέτει η φύση.
Σήμερα τα περιμένουμε όλα από την τεχνολογία. Περιμένουμε από την τεχνολογία να σβήσουν οι φωτιές. Αλλά η τεχνολογία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την ανθρώπινη εγωιστική συμπεριφορά. Είναι στη δική μας ευθύνη η πρόληψη, και χωρίς τα δικά μας χέρια δεν σβήνεται καμία φωτιά. Γι’ αυτό, αξίζουν τον σεβασμό μας όλοι οι άνθρωποι, που, είτε θεσμικά είτε εθελοντικά, αγωνίστηκαν να σώσουν το περιβάλλον και τις περιουσίες. Αλλά, απευθυνόμενος κυρίως σε όσους έχασαν τις περιουσίες τους, θα μπορούσα να τους πω ότι με κάποιον τρόπο όλα μπορούν να γίνουν, εφόσον ζούμε. Μόνον οι νεκροί δεν μπορούν να δημιουργήσουν. Πρέπει να πάρουν κουράγιο από το πρόσωπο της Παναγίας. Από το πρόσωπο της Παναγίας πρέπει να πάρουμε κουράγιο όλοι μας, γιατί ο καθένας από μας σηκώνει τον δικό του προσωπικό σταυρό. Και η Παναγία είναι το σύμβολο της καρτερίας και της ελπίδας. Η Παναγία μπροστά στον σταυρικό θάνατο του Χριστού θα μπορούσε να πει ότι όλα τελείωσαν. Εν τούτοις, πάντοτε κρατούσε βαθιά μέσα της τα λόγια του αγγέλου κατά τον Ευαγγελισμό:
«Μη φοβάσαι Μαριάμ… Θα γεννήσεις Υιό που η βασιλεία αυτού δεν θα έχει τέλος» (Λουκ. 1, 30-33). Με άλλα λόγια, ο θάνατος δεν θα έχει τον τελευταίο λόγο. Καμιά καταστροφή δεν έχει τον τελευταίο λόγο. Κανένα πλήγμα και κανένας σταυρός δεν πρέπει να μας καταβάλλει και να μας απελπίζει. Αρκεί, όπως η Παναγία, να αναθέτουμε τον εαυτό μας στον Θεό. Όπως είπαμε σήμερα στη Θεία Λειτουργία, «εαυτούς και αλλήλους Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα».
Εύχομαι ολόψυχα σε όλους να μιμηθούμε τον τρόπο ζωής της Παναγίας. Τότε, και τον εαυτό μας θα σεβόμαστε αληθινά, και τον πλησίον και το περιβάλλον θα τα αγαπάμε όπως τον εαυτό μας. Έτσι, τα προβλήματα θα απαλύνονται, θα περιορίζονται και δεν θα πολλαπλασιάζονται. Αφού μέχρι το τέλος του κόσμου δεν μπορούν εντελώς να εξαλειφθούν. Η Παναγιά μαζί σας.