Έφυγε από τη ζωή η πολυβραβευμένη ποιήτρια και μεταφράστρια Τζένη Μαστοράκη

Σε ηλικία 75 ετών πέθανε σήμερα η ποιήτρια και μεταφράστρια Τζένη Μαστοράκη, σημαντική εκπρόσωπος της λογοτεχνικής Γενιάς του ’70. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1971, με ποιήματα υπό τον γενικό τίτλο Το συναξάρι της αγίας νιότης.

Ακολούθησαν οι συλλογές Διόδια (Κέδρος 1972), Το σόι (Κέδρος 1978), Ιστορίες για τα βαθιά (Κέδρος 1983) και Μ’ ένα στεφάνι φως (Κέδρος 1989), καθώς και ποιήματα εκτός βιβλίων, δημοσιευμένα σε διάφορα έντυπα.

Για το ποιητικό της έργο έχουν γραφτεί κριτικές, μελέτες και διατριβές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ το έργο της, μεταφρασμένο στις κυριότερες γλώσσες της Δύσης, διδασκόταν σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Παράλληλα, από τη Μεταπολίτευση έως σήμερα, η Μαστοράκη παρέδωσε στο ελληνόφωνο κοινό πολυσυζητημένες μεταφράσεις, μεταξύ άλλων των Elias Canetti, J.D. Salinger (το εμβληματικό Ο φύλακας στη σίκαλη), Carson McCullers, Edgar Allan Poe, Harold Pinter, Sarah Kane, αδελφούς Γκριμ, Lewis Carroll, Heinrich Böll, Heinrich von Kleist, Federico García Lorca, Miguel de Cervantes κ.ά.

Το 1989 το Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης τής απένειμε το βραβείο Thornton Niven Wilder, ενώ το 1992 βραβεύτηκε από τη Διεθνή Επιτροπή Παιδικού Βιβλίου (ΙΒΒΥ, International Board on Books for Young People) για τη μετάφραση του βιβλίου Ο ταξιδιώτης της αυγής.

Η Τζένη Μαστοράκη είχε γεννηθεί στην Αθήνα στις 21 Φεβρουαρίου του 1949 και είχε σπουδάσει Βυζαντινή και Μεσαιωνική Φιλολογία στο ΕΚΠΑ.

Το συλλυπητήριο μήνυμα της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη

«Η απώλεια της Τζένης Μαστοράκη μας στερεί μία από τις μεγαλύτερες μορφές των σύγχρονων Γραμμάτων μας. Εκπρόσωπος της Γενιάς του ’70, μας καταλείπει ένα ποιητικό έργο το οποίο πέρασε τα σύνορα και γνώρισε πολλές ξενόγλωσσες εκδόσεις. Διακρίνεται για το απόλυτα προσωπικό του στίγμα, αναδεικνύοντας την άρρηκτη σχέση γραφής και ανάγνωσης αλλά και την πολύχρονη βιωματική εμπλοκή της δημιουργού με τη γλώσσα, την ιστορία και τη λογοτεχνία.

»Η Τζένη Μαστοράκη υπήρξε κορυφαία μεταφράστρια. Αναμετρήθηκε με κλασικά και σύγχρονα κείμενα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, από την πεζογραφία, την ποίηση, το θέατρο, αλλά και εμβληματικά δοκίμια, από διαφορετικές γλώσσες. Μας πρόσφερε μεταφράσεις που αποτελούν σημεία αναφοράς, τόσο για τα ίδια τα έργα, όσο και για τον επανακαθορισμό του μεταφραστικού είδους. Το μεταφραστικό corpus της Τζένης Μαστοράκη, το οποίο συγκρότησε επί δεκαετίες, με αφοσίωση, επίμονη και επίπονη δουλειά, διακρίνεται για τη γλωσσική του ακρίβεια και το ξεχωριστό αισθητικό του αποτύπωμα.

»Μέσω της μακράς πορείας της αναδείχθηκε σε μοναδική περίπτωση των ελληνικών Γραμμάτων, που τίμησε με την αδιάλειπτη και ποιοτική, χωρίς εκπτώσεις, προσφορά της. Στο έργο της συνδύασε την ασυμβίβαστη μέριμνα για τη γλώσσα με τη δημιουργική ανάπλαση του παρελθόντος, τη χαρτογράφηση της μνήμης και τη σιωπηλή, αλλά εκφραστικότατη αφομοίωση του βιώματος.

»Η Τζένη Μαστοράκη –σπάνιος άνθρωπος, σπάνιος δημιουργός, με παραδειγματική αφοσίωση στην Τέχνη– δεν επεδίωξε ποτέ την περιττή και άσκοπη δημοσιότητα. Πρόλαβε, όμως, να χαρεί την αναγνώριση του έργου της, όπως πιστοποιούν οι πολυάριθμες βραβεύσεις της, με εξέχουσα την απονομή του Μεγάλου Βραβείου Γραμμάτων 2020.

»Στην οικογένειά της και στους φίλους της, απευθύνω τα πιο ειλικρινή μου συλλυπητήρια».