Οι Ρώσοι στρατιώτες που είχαν αναπτυχθεί στο Ναγκόρνο Καραμπάχ από το φθινόπωρο του 2020 ξεκίνησαν την αποχώρησή τους, όπως ανακοίνωσε σήμερα το Κρεμλίνο, επτά μήνες μετά την ανακατάληψη από το Αζερμπαϊτζάν του θύλακα που τελούσε υπό τον έλεγχο των Αρμενίων επί τρεις δεκαετίες.
«Ναι, αυτό συμβαίνει πράγματι», είπε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, επιβεβαιώνοντας τις σχετικές πληροφορίες των αζερικών μέσων ενημέρωσης.
Το φθινόπωρο του 2020 το Αζερμπαϊτζάν και αυτονομιστές που υποστηρίζονταν από την Αρμενία αντιπαρατέθηκαν σε έναν πόλεμο έξι εβδομάδων για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ο οποίος προκάλεσε 6.500 θανάτους.
Ο πόλεμος τελείωσε με βαριά ήττα των αρμενικών δυνάμεων που αναγκάστηκαν να παραχωρήσουν σημαντικά εδάφη.
Η Ρωσία είχε αναπτύξει τότε μια δύναμη διατήρησης της ειρήνης που αποτελείτο από 2.000 στρατιώτες προκειμένου να επιβλέψουν την τήρηση των όρων της κατάπαυσης του πυρός και την αποχώρηση των δυνάμεων των αυτονομιστών.
Τον Σεπτέμβριο του 2023 το Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσε νέα επίθεση-αστραπή και κατέλαβε ολόκληρο το Ναγκόρνο Καραμπάχ, χωρίς οι ρωσικές δυνάμεις να επέμβουν, βάζοντας τέλος σε τρεις δεκαετίες σύγκρουσης για τον έλεγχο του θύλακα.
Η Αρμενία είχε τότε καταδικάσει έντονα την απραξία της συμμάχου της Ρωσίας που θεωρείτο επί μακρόν και κατά παράδοση διαιτητής στον Καύκασο, και προσέγγισε τη Δύση.
Από τότε, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ρωσία προσπάθησαν να παίξουν διαμεσολαβητικό ρόλο για την υπογραφή μιας συμφωνίας ειρήνης που θα διευθετούσε τις εδαφικές διαμάχες ανάμεσα στο Μπακού και το Γερεβάν, όμως καμία συγκεκριμένη πρόοδος δεν φαίνεται να έχει επιτευχθεί στις συνομιλίες.
Το Μπακού διεκδικεί 8 χωριά που κατέχει η Αρμενία και τη δημιουργία ενός χερσαίου διαδρόμου διά μέσου της αρμενικής περιοχής Σιουνίκ (νότια) προκειμένου να συνδέσει το Αζερμπαϊτζάν με τον αζερικό θύλακα Ναχιτσεβάν, και στη συνέχεια με την Τουρκία, σύμμαχό της.
Από την πλευρά του, το Γερεβάν ζητεί το θύλακα του Αρτσβασέν (Μπασκέντ στα αζερικά) που βρίσκεται στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν και τελεί υπό τον έλεγχο του Μπακού από τα χρόνια του 1990, καθώς και τις ζώνες που κατέλαβε το Αζερμπαϊτζάν τα τρία τελευταία χρόνια και βρίσκονται στο εσωτερικό των αρμενικών συνόρων.