Στους νέους κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη συμφώνησαν, σήμερα, τα κράτη-μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο του έκτακτου Συμβούλιο Ecofin που πραγματοποιήθηκε με τηλεδιάσκεψη.
Η πολιτική συμφωνία στη μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ επετεύχθη μόλις δύο ώρες μετά την έναρξη της τηλεδιάσκεψης που συγκάλεσε η ισπανική προεδρία.
«Άλλο ένα ιστορικό ορόσημο επέτυχε η ισπανική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ», αναφέρει σε ανάρτησή της στο «Χ», η ισπανική προεδρία υπογραμμίζοντας πως «Το Συμβούλιο της ΕΕ συμφώνησε στους νέους κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη, με κανόνες που είναι ισορροπημένοι, ρεαλιστικοί και κατάλληλοι να αντιμετωπίσουν τις παρούσες και τις μελλοντικές προκλήσεις».
Η θέση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Επιτυχία για την Ελλάδα χαρακτηρίζει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, καθώς υπάρχει εξαίρεση για τις αμυντικές δαπάνες και ειδική μεταχείριση για τους τόκους το 2033.
Η ανακοίνωση του υπουργείου, αναφέρεται στο γεγονός ότι το Συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ (ECOFIN), το οποίο συνεδρίασε με τηλεδιάσκεψη, κατέληξε σήμερα σε συμφωνία για την αναθεώρηση του ευρωπαϊκού πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης (Σύμφωνο Σταθερότητας). Στο πλαίσιο της σημερινής συμφωνίας, ικανοποιήθηκαν οι βασικές προτεραιότητες που είχε θέσει η ελληνική κυβέρνηση, όσον αφορά στην ειδική μεταχείριση των αμυντικών δαπανών, την ειδική πρόνοια για τους τόκους του ελληνικού δημοσίου χρέους το 2033, την προστασία των επενδύσεων και την σταδιακή μείωση του δημοσίου χρέους, ώστε να μην υπονομεύεται η ανάπτυξη και η κοινωνική συνοχή.
Στη συνεδρίαση, την Ελλάδα εκπροσώπησε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος δήλωσε ότι «μια μακρά ευρωπαϊκή διαπραγμάτευση ολοκληρώθηκε σήμερα με επιτυχία για την Ελλάδα. Ένα μακροχρόνιο αίτημα διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων για την εξαίρεση των αμυντικών επενδύσεων από τον υπολογισμό του υπερβολικού ελλείμματος, γίνεται για πρώτη φορά αποδεκτό. Παράλληλα, γίνεται ρητή αναφορά με θετικό τρόπο στο ζήτημα που θα προκύψει το 2033 σε σχέση με τον υπολογισμό των τόκων των δανείων του επίσημου τομέα στο ελληνικό δημόσιο χρέος, απαλλάσσοντας έτσι τη χώρα από ένα πονοκέφαλο ως προς τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ.
Στόχος της Ελλάδας σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, ήταν να εξασφαλιστεί ο μέγιστος δυνατός συνδυασμός των πολιτικών της δημοσιονομικής σταθερότητας και οικονομικής ανάπτυξης.
Ωστόσο, σταθερή δέσμευσή μας ήταν και παραμένει μια οικονομική πολιτική που αφήνει πίσω την περασμένη δεκαετία, αλλά θέτει τις βάσεις για μια ελληνική οικονομία που θα συνεχίσει να εκπλήσσει ευχάριστα, συνδυάζοντας τα γερά δημοσιονομικά θεμέλια με την γρήγορη ανάπτυξη της χώρας», καταλήγει ο υπουργός στη δήλωσή του.
Οι βασικοί στόχοι του νέου πλαισίου είναι, αφενός η εξασφάλιση τις δημοσιονομικής σταθερότητας και βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους, και αφετέρου, η επίτευξη υψηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια. Οι στόχοι αυτοί είναι αλληλένδετοι και συμπληρωματικοί. Υψηλοί ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης δεν είναι εφικτοί χωρίς δημοσιονομική σταθερότητα, και η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους δεν είναι δυνατή χωρίς επαρκή οικονομική ανάπτυξη. Σύμφωνα με το υπουργείο, είναι σημαντικό να τονιστεί πως οι θέσεις και επιδιώξεις της ελληνικής κυβέρνησης έχουν καλυφθεί επαρκώς, καθώς μεταξύ άλλων:
Πρώτον, ικανοποιείται το πάγιο αίτημα της Ελλάδας για ειδική μεταχείριση των αμυντικών δαπανών. Ειδικότερα προβλέπεται ότι αν ένα κράτος-μέλος έχει υψηλότερες επενδύσεις σε άμυνα σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ή προβαίνει σε μια σημαντική αύξηση των επενδύσεών του στην άμυνα, εισάγεται η δυνατότητα οι δαπάνες αυτές να μην λαμβάνονται υπόψη για την ένταξη ή μη του κράτους μέλους σε Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος. Οι επενδύσεις στην άμυνα είναι η μοναδική κατηγορία δαπανών για την οποία εισάγεται ρητά αυτή η πρόνοια.
Δεύτερον, η μείωση του δημοσίου χρέους θα είναι σταδιακή, ώστε να προστατευτεί η δυναμική της ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Με τους υφιστάμενους κανόνες, κάθε κράτος-μέλος που έχει χρέος άνω του 60% του ΑΕΠ, είναι υποχρεωμένο να μειώνει κάθε χρόνο το χρέος του κατά το 1/20 του υπερβάλλοντος ποσού. Στην πράξη αυτό για την Ελλάδα σημαίνει ετήσια μείωση χρέους 4,5%-5% τα επόμενα χρόνια. Με τους νέους κανόνες, η απαιτούμενη μείωση χρέους θα υπολογίζεται με βάση τα χαρακτηριστικά κάθε κράτους-μέλους, ενώ ως ελάχιστο όριο για τα κράτη με υψηλό χρέος (>90% του ΑΕΠ) όπως η Ελλάδα, τίθεται η ετήσια μέση μείωση του χρέους κατά 1%.
Τρίτον, εξασφαλίζεται πως η ενσωμάτωση των τόκων επίσημων δανείων στο δημόσιο χρέος, η οποία είναι προγραμματισμένη για το 2033, δεν θα ληφθεί υπόψη στους υπολογισμούς εξέλιξης του ελληνικού δημοσίου χρέους όσον αφορά την εφαρμογή των νέων δημοσιονομικών κανόνων. Επιπλέον, με το νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης συμφωνήθηκαν τα εξής:
- Οι εθνικές δημοσιονομικές πολιτικές θα σχεδιάζονται με μεγαλύτερη έμφαση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των εθνικών οικονομιών.
- Προστατεύονται οι επενδύσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και την προσαρμογή των οικονομιών στις σύγχρονες συνθήκες.
- Εισάγονται κοινές δικλείδες ασφαλείας που θα εξασφαλίζουν την δημοσιονομική σταθερότητα, όπως αυτή θα επιδιώκεται από εθνικά σχέδια τετραετούς διάρκειας, με δυνατότητα επέκτασης ως και επτά έτη.
- Ενισχύεται η δυνατότητα αντιμετώπισης απρόβλεπτων καταστάσεων, σε ενωσιακό ή εθνικό επίπεδο με την ενεργοποίηση ρητρών διαφυγής.
- Απλοποιείται και εξορθολογίζεται το σύστημα οικονομικής διακυβέρνησης ώστε να είναι πιο αποτελεσματικό, διαφανές και δίκαιο.
Ικανοποιημένος ο Επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι
Την ικανοποίησή του για την «ομόφωνη» συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ στην αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, εξέφρασε ο Επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι, επισημαίνοντας ότι τα κείμενα της συμφωνίας, αν και πιο σύνθετα, διατηρούν τα βασικά στοιχεία της αρχικής πρότασης της Επιτροπής.
«Όπως συμβαίνει σε κάθε διαπραγμάτευση, τα κείμενα που συμφωνήθηκαν σήμερα αντικατοπτρίζουν έναν συμβιβασμό μεταξύ διαφορετικών θέσεων. Αυτό είναι φυσιολογικό. Ενώ οι διαπραγματεύσεις έχουν προσθέσει κάποια πολυπλοκότητα στα κείμενα σε σύγκριση με την πρότασή μας, διατηρούν τα βασικά της στοιχεία», τονίζει ο Τζεντιλόνι, με δήλωσή του.
Τα στοιχεία αυτά που διατηρούνται είναι:
- ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός σχεδιασμός για κάθε χώρα ξεχωριστά
- η μεγαλύτερη ιδιοκτησία των δημοσιονομικών σχεδίων από τα κράτη-μέλη
- η δυνατότητα μιας σταδιακής δημοσιονομικής προσαρμογής που θα λαμβάνει υπόψη τις δεσμεύσεις για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις.
Ο Επίτροπος Οικονομίας υπενθυμίζει ότι οι εργασίες για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Τον Ιανουάριο οι διαπραγματεύσεις θα περάσουν στην επόμενη φάση, αυτή των «τριμερών» διαπραγματεύσεων μεταξύ του Συμβουλίου της ΕΕ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής. «Είμαι βέβαιος ότι το ίδιο πνεύμα εποικοδομητικού συμβιβασμού που μας οδήγησε στη σημερινή επιτυχή έκβαση θα μας οδηγήσει σε θετική ολοκλήρωση των τελικών βημάτων αυτής της διαδικασίας – και στην έναρξη ισχύος αυτής της κρίσιμης μεταρρύθμισης την άνοιξη του 2024», τονίζει ο Επίτροπος Οικονομίας.
Η συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πριν τη λήξη της νομοθετικής περιόδου τον Απρίλη του 2024, προκειμένου οι νέοι κανόνες να τεθούν σε ισχύ το 2024.