Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας μπορεί να χαρακτηριστεί ιστορική, κυρίως γιατί ολοκληρώθηκε ο κύκλος επέκτασης της Συμμαχίας στις σκανδιναβικές χώρες. Με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας το ΝΑΤΟ επιτυγχάνει κάτι που μέχρι πριν από λίγα χρόνια φάνταζε στην κυριολεξία ακατόρθωτο. Δηλαδή την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας, δύο χωρών που ήταν επί δεκαετίες ουδέτερες.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου 2022, δεν ενεργοποίησε μόνον τα αντανακλαστικά τού μέχρι τότε «εγκεφαλικά νεκρού» ΝΑΤΟ, όπως το χαρακτήρισε δημοσίως ο Εμανουέλ Μακρόν.
Οι πολίτες των δύο προειρηθέντων σκανδιναβικών χωρών, που κατά μέσο όρο ήταν κατά 70% υπέρ της ουδετερότητας, άλλαξαν στάση και στήριξαν με το ίδιο ποσοστό την ένταξη των χωρών τους στη Συμμαχία.
Το χερσαίο έδαφος της Σουηδίας και της Φινλανδίας δεν είναι επιχειρησιακά ιδιαίτερα χρήσιμο για το ΝΑΤΟ. Και οι δύο χώρες δεν διαθέτουν έξοδο στη Θάλασσα του Μουρμάνσκ, ενώ το έδαφος της Φινλανδίας δεν προσφέρεται για ανάπτυξη αξιόλογου άξονα επίθεσης κατά της Ρωσίας. Το ενδιαφέρον του ΝΑΤΟ, με την ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών, επικεντρώνεται στον έλεγχο του θαλάσσιου χώρου της Βαλτικής και στον περιορισμό της Ρωσίας στα 145χλμ., ακτών του θύλακα του Κλίνινγκραντ και στα περίπου 400χλμ., ακτών του μυχού της Αγίας Πετρούπολης.
Με την ένταξη και της Σουηδίας, που αναμένεται να ολοκληρωθεί μετά την επαναλειτουργία της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, στις αρχές Οκτωβρίου, η Βαλτική Θάλασσα μετατρέπεται σε ΝΑΤΟϊκή λίμνη και τοποθετείται μια «θηλιά» στο «Βαλτικό λαιμό» της Ρωσίας.
Όμως το ζήτημα δεν σταματάει εκεί. Μετά την ολοκλήρωση της προς βορράν επέκτασης και την έγκριση των νέων επιχειρησιακών σχεδίων του ΝΑΤΟ, η Συμμαχία μπορεί να επιδοθεί σχεδόν ανενόχλητη στην εφαρμογή των νέων της σχεδίων, που είναι η επέκτασή της στην Ασία. Τελευταία «υπόλοιπα» των ευρωπαϊκών εκκρεμοτήτων είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία και η «ενσωμάτωση» των δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και όσων χωρών δεν έχουν ακόμα γίνει μέλη στο ΝΑΤΟ. Άρα, με βάση τα όσα περιγράφτηκαν παραπάνω, η ένταξη της Σουηδίας ήταν ένα τεράστιας σημασίας ζήτημα, στο οποίο, παρά τους λεονταρισμούς Ερντογάν, η Τουρκία δεν μπορούσε να αντισταθεί.
Ο Ερντογάν ανέβασε τους τόνους πριν από τη Σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους, δηλώνοντας ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να άρει το βέτο αν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά της, και για να γίνει πιο πειστική, πήρε ως «κολαούζο» την Ουγγαρία, η οποία δήλωσε αρμοδίως ότι θα ακολουθήσει τα βήματα της Άγκυρας για το θέμα.
Τελικά, λίγες ημέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, άρχισαν τα τηλεφωνήματα Μπάιντεν, Μπλίνκεν και Σάλιβαν, προς τους ομολόγους τους στην Τουρκία. Σύμφωνα με πληροφορίες από την Ουάσιγκτον και από την Άγκυρα, ο Μπάιντεν, όταν μίλησε για την ανάγκη ένταξης της Σουηδίας στη Συμμαχία, τόνισε και υπογράμμισε στον Ερντογάν τη σημασία της ένταξης και τον ενημέρωσε με φλεγματικό ιρλανδικό τρόπο ότι αν επιμείνει στο βέτο, η τουρκική οικονομία θα είναι αυτή που θα κληθεί να πληρώσει το μεγάλο τίμημα.
Επειδή ο Ερντογάν έχει τραυματική εμπειρία από την εμμονή του στην υπόθεση του πάστορα Μπράνσον, που στοίχισε πολλά στην τουρκική οικονομία, χωρίς πολλά πολλά έκανε μια από τις κυβιστήσεις που θα ζήλευε και η Νάντια Κομανέτσι και άλλαξε τη στάση του, παίρνοντας υπόσχεση ότι θα δοθεί η άδεια για την αγορά 40 καινούργιων F-16 και εκσυγχρονισμό άλλων 80, καθώς και την αγορά πυραύλων, συνολικής αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Όσον αφορά τη Σουηδία, ο Ερντογάν πήρε κάποια πράγματα, αλλά σε καμία περίπτωση εκείνα που είχε θέσει ως όρο στη Στοκχόλμη για να άρει το βέτο.
Κάτι πήρε και από το ΝΑΤΟ, το οποίο δέχτηκε να δημιουργηθεί θέση συντονιστή του αγώνα κατά της τρομοκρατίας, για να καταστεί η Συμμαχία συνένοχη στα εγκλήματα της Άγκυρας κατά των Κούρδων, των γκιουλενιστών και όποιων περνούν από το… απέναντι πεζοδρόμιο.
Το τι πήρε από την Ελλάδα, θα του δούμε το επόμενο διάστημα.
Πάντως, ο Ερντογάν, για να δικαιολογήσει την αλά Κομανέτσι κυβίστησή του στην τουρκική κοινή γνώμη, έβαλε προμετωπίδα τα ανταλλάγματα που πήρε στο θέμα της ενταξιακής πορείας στην ΕΕ. Άλλα αντ’ άλλων δηλαδή.
Η πανίσχυρη προπαγάνδα του έχει αρχίσει να μιλά για ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, για επέκταση της Τελωνειακής Ένωσης και για κατάργηση της θεώρησης εισόδου στις χώρες της Σένγκεν για τους πολίτες της Τουρκίας.
Εν κατακλείδι, ο Ερντογάν πήρε λίγα ανταλλάγματα για τη «στροφή» του, αλλά περιμένει περισσότερα από τις Βρυξέλλες και κυρίως από Κύπρο και Ελλάδα.
Ας το έχουμε υπόψη μας.