Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΣΕΑ) της Τουρκίας, ένα θεσμικό όργανο που χαράσσει την εθνική στρατηγική της χώρας και παρακολουθεί την υλοποίησή της καθημερινά με το επιτελείο του, κάθε δίμηνο πραγματοποιεί σύσκεψη στην οποία προεδρεύει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Στη σύσκεψη αυτήν γίνεται ένας απολογισμός των εξελίξεων του διμήνου, εξετάζονται οι νέες παράμετροι και αποφασίζεται αναλόγως και η αναπροσαρμογή της ακολουθούμενης στρατηγικής.
Στη σύσκεψη της 30ής Μαρτίου, στο άρθρο 6 της επίσημης ανακοίνωσης, όπως αυτή είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα του ΣΕΑ, αναφέρονται τα εξής:
«Τα μέλη του ΣΕΑ κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η συνέχιση της θετικής ατμόσφαιρας που επικρατεί στις σχέσεις της χώρας μας με την Ελλάδα το τελευταίο διάστημα, θα είναι προς το συμφέρον και των δύο πλευρών και υπογραμμίστηκε ότι είναι υπό συνεχή παρακολούθηση οι καθημερινές εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο».
Από την ολιγόλογη αυτή αναφορά, συγκρατούμε δύο πράγματα: Το πρώτο είναι ότι η Τουρκία έχει όφελος, και το δεύτερο ότι «είναι υπό συνεχή παρακολούθηση οι καθημερινές εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο».
Όσον αφορά το όφελος, μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι η Τουρκία, διατηρώντας αυτήν τη στάση –δηλαδή όχι παραβιάσεις του εναέριου χώρου και όχι ασκήσεις προεκλογικά και στη διάρκεια της τουριστικής περιόδου–, αποσκοπεί στην αλλαγή της στάσης του Κογκρέσου στο θέμα των F-16 και στην απρόσκοπτη εισροή των 7 δισ. ευρώ από πλευράς δωρητών και ΕΕ.
Να σημειώσουμε ότι ειδικά στο θέμα των ασκήσεων, η Τουρκία δεν κάνει καμία παραχώρηση. Απλώς, έχοντας το 80% του στόλου της στην Αλεξανδρέττα και τη Μερσίνα για τις ανάγκες των σεισμοπλήκτων, την ανάγκην φιλοτιμίαν ποιουμένη, δηλώνει ότι δεν θα κάνει ασκήσεις – τις οποίες ούτως ή άλλως δεν είχε πρόθεση να κάνει. Όσον αφορά τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου και τις υπερπτήσεις, είναι όντως μια θετική εξέλιξη. Αρκεί να γνωρίζουμε το αντίτιμο που περιμένει ή της έχουν υποσχεθεί.
Πάντως γίνονται δηλώσεις και κινήσεις σε Κύπρο και Ελλάδα, που δικαιούται να πει κανείς ότι κάτι μεγαλύτερο γίνεται από αυτό που φαίνεται.
Ας δούμε ορισμένες χαρακτηριστικές εξ αυτών:
Πρώτον, η Ελλάδα δηλώνει ότι θα στηρίξει την υποψηφιότητα της Τουρκίας για τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), και η Τουρκία την υποψηφιότητα της Ελλάδας για τη θέση του αιρετού μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Δεύτερον, ο νέος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, κληθείς να σχολιάσει τη στήριξη της Ελλάδας προς την Τουρκία για τη Γενική Γραμματεία IMO και ερωτηθείς αν ήταν ενήμερος γι’ αυτό, αλλά και κατά πόσο θα υπάρξει πρόβλημα στη συμμετοχή της Κύπρου, είπε ότι «ο γ.γ. του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας λειτουργεί στη βάση του Καταστατικού του Οργανισμού. […] η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να στηρίξει την υποψηφιότητα της Τουρκίας πολύ απλά διότι η Τουρκία δεν επιτρέπει στα πλοία που φέρουν την κυπριακή σημαία να προσεγγίζουν τους λιμένες της. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν θα ήταν εφικτό από δικής μας πλευράς να υποστηρίξουμε μια τέτοια υποψηφιότητα». Από τα παραπάνω μπορεί να συναχθεί ότι πιθανόν ζητήθηκε και από την Κύπρο να στηρίξει την τουρκική υποψηφιότητα!
Τρίτον, στις 4 Απριλίου πρόκειται να επισκεφθεί την Τουρκία ο Έλληνας υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο οποίος δήλωσε σε τηλεοπτικό σταθμό τα εξής για την επίσκεψη: «Προ ημερών, στο πλαίσιο των ανταλλαγών συλλυπητήριων μηνυμάτων λόγω του καταστροφικού σεισμού στην Τουρκία, αλλά και της τραγωδίας των Τεμπών, ο ομόλογός μου πρότεινε να επισκεφτώ τις σεισμόπληκτες περιοχές. Δεν απέρριψα αυτή την πρόταση, έπρεπε όμως να βρεθεί η κατάλληλη ημερομηνία, ασφαλώς πριν από το Πάσχα και την προεκλογική περίοδο, τη δική μας και την τουρκική. Επιλέξαμε τελικά την προσεχή Τρίτη και θα πραγματοποιήσουμε επίσκεψη τις σεισμόπληκτες περιοχές».
Τέταρτον, η Ντόρα Μπακογιάννη, μιλώντας κι αυτή σε τηλεοπτική εκπομπή και αναφερόμενη στα δικαιώματα της Τουρκίας στο Αιγαίο, μεταξύ άλλων είπε και τα εξής: «Πρέπει να πούμε ολόκληρη την εικόνα και πρέπει να ξέρει ο κόσμος ποια είναι. Να ξέρει ότι η Τουρκία έχει ακρογιαλιές ατελείωτες πάνω στο Αιγαίο, άρα έχει κάποιο δικαίωμα κι εκείνη πάνω στο Αιγαίο. Είναι κουβέντα αυτονόητη για όποιον ασχολείται».
Πέμπτον, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Φίλης, μιλώντας κι αυτός σε τηλεοπτική εκπομπή και αναφερόμενος σε συνέντευξη του Νίκου Δένδια σε κυριακάτικη εφημερίδα, όπου ο Έλληνας ΥΠΕΞ μιλούσε για προσπάθεια συνεννόησης που πρέπει να γίνει με τη γειτονική χώρα, είπε: «Ένα άλλο μεγάλο ζήτημα που υπάρχει και το κουβεντιάζουμε στον δημόσιο διάλογο, είναι αυτό των εθνικών θεμάτων. Ακούω, διαβάζω για τον κύριο Δένδια, πως δημιουργείται μια δυνατότητα απομάκρυνσης από την ένταση με τους Τούρκους, κι αυτό είναι θετικό στοιχείο. Βοήθησαν οι σεισμοί, το κλίμα στην ελληνική και την τουρκική κοινωνία για μια στάση αλληλέγγυα και ανθρωπιστική. Αυτό πρέπει να εκφραστεί και στην πολιτική» είπε αρχικά ο Ν. Φίλης, και συνέχισε:
«Όμως, θα ήθελα να πω ότι δεν αρκούν τα ανθρωπιστικά λόγια για να κάνεις εξωτερική πολιτική. Πρέπει να έχεις και πολιτική συγκεκριμένη.
»Γι’ αυτό πιστεύω πως πρέπει να χαραχτεί μια καινούργια πολιτική, που την έχει προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ, στο πρότυπο της Συμφωνίας των Πρεσπών, πολιτική αλληλεγγύης, συνεννόησης ανάμεσα στις χώρες της περιοχής, με τις ιδιομορφίες που έχει η Τουρκία. Μια συνεννόηση που θα καταλήξει στο δικαστήριο της Χάγης […] Με την Τουρκία έχουμε ζήτημα στο Αιγαίο, στον προσδιορισμό των θαλάσσιων χώρων. Αφού δεν υπάρχει συνεννόηση μέσα από το διάλογο τόσων χρόνων, πρέπει να πάει στη Χάγη».
Έκτον, ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου, κατά τη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου προχθές στη Λευκωσία, όταν τέθηκε το θέμα της προσφοράς κινήτρων από πλευράς της ΕΕ προς την Τουρκία, για την επανέναρξη των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού, φέρεται να είπε: «Πρέπει να εντοπίσουμε εκείνα τα πεδία που μπορούν να απελευθερώσουν κοινά ενδιαφέροντα και κίνητρα για την Τουρκία να επανέλθει στις συνομιλίες». Σημείωσε ότι ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης πιστεύει ότι «αυτό το πεδίο είναι τα ευρωτουρκικά», ενώ υπογράμμισε: «εμείς εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι το πεδίο εκείνο που μπορεί πραγματικά ν’ απελευθερώσει κίνητρα είναι τα ενεργειακά».
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε την παράθεση δηλώσεων και ενεργειών που δείχνουν ότι η κατάσταση ύφεσης που επικρατεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν σχετίζεται με τους σεισμούς, αλλά είναι μέρος μιας ευρύτερης αρχιτεκτονικής που έχει στόχο την πρόοδο των εργασιών εξόρυξης των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, χωρίς προβλήματα από πλευράς της Τουρκίας. Το θέμα είναι τι αντάλλαγμα έχει υποσχεθεί ο… αρχιτέκτονας στην Άγκυρα, για να παραδεχτεί ότι είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας η συνέχιση της ύφεσης, υπενθυμίζοντας φυσικά προς κάθε κατεύθυνση ότι «θα είναι υπό συνεχή παρακολούθηση οι καθημερινές εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο».
Οψόμεθα.