Τη δική τους θέση στην τελετή με την οποία η Ελευσίνα έγινε επισήμως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2023 είχαν πολιτιστικοί σύλλογοι που δραστηριοποιούνται στην πόλη και οι οποίοι αντιπροσώπευσαν τη «μαγιά» με την οποία δημιουργήθηκε το σύγχρονο πρόσωπό της.
Η Ελευσίνα αποτέλεσε προορισμό των εσωτερικών μεταναστών λόγω των θέσεων εργασίας στις βιομηχανίες και στο ναυπηγείο, αλλά και τόπο στον οποίο ρίζωσαν πρόσφυγες από τον Πόντο και τη Μικρασία.
Έτσι το παρών στην τελετή έναρξης έδωσαν εκπρόσωποι των Συλλόγων Ποντίων Ελευσίνας και Μαγούλας, οι οποίοι με τις παραδοσιακές φορεσιές, τη μουσική και τους χορούς βοήθησαν στη διασύνδεση με τις ρίζες, φτάνοντας με πομπή στο κατάμεστο Παλαιό Ελαιουργείο.
«Οι 14 εθνοτοπικοί σύλλογοι της Ελευσίνας συνθέτουν –σαν ένα σώμα– το Ελευσίνιο Κίνημα και πλημμυρίζουν με μουσικές και χορούς τους δρόμους της πόλης. Η δεύτερη πομπή μάς ξεσηκώνει» ήταν η περιγραφή του συγκεκριμένου σημείου της τελετής, υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια της Τζένης Αργυρίου και του Βασίλη Γεροδήμου.