Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα «ξανάπιασε δουλειά στο Μέγαρο Πλανάλτο» σήμερα, την ώρα που οι κυρώσεις και οι συλλήψεις συνεχίζονται, μία ημέρα μετά την εισβολή υποστηρικτών του Ζαΐχ Μπολσονάρου στις έδρες της νομοθετικής, της εκτελεστικής και της δικαστικής εξουσίας στην Μπραζίλια.
Παράλληλα, ο Λούλα συσκέφθηκε σήμερα το πρωί με τους επικεφαλής της Γερουσίας, της Βουλής και του Ανωτάτου Δικαστηρίου στο Προεδρικό Μέγαρο και υπέγραψαν από κοινού μια σύντομη διακήρυξη «υπεράσπισης της δημοκρατίας».
Το κείμενο αυτό αναρτήθηκε στον λογαριασμό του αριστερού προέδρου στο Twitter.
Manifestação conjunta dos presidentes dos Poderes da República, assinada na manhã de hoje, em repúdio aos atos golpistas de ontem em Brasília. #EquipeLula pic.twitter.com/p6dOtuh8S6
— Lula (@LulaOficial) January 9, 2023
«Οι Εξουσίες της Δημοκρατίας, εγγυήτριες της δημοκρατίας και του Συντάγματος του 1988, απορρίπτουν τις τρομοκρατικές, βανδαλιστικές, εγκληματικές και πραξικοπηματικές ενέργειες που σημειώθηκαν χθες στην Μπραζίλια. Η κοινωνία χρειάζεται γαλήνη (…) ειρήνη και δημοκρατία», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Ο Λούλα συναντήθηκε επίσης με τον υπουργό Άμυνας και τους επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων.
Το κέντρο της Μπραζίλια ήταν έρημο σήμερα το πρωί και μοναδικές παρουσίες ήταν οι πολυάριθμοι άνδρες των δυνάμεων της τάξης.
«Οι πραξικοπηματίες που προωθούν την καταστροφή δημόσιας περιουσίας στην Μπραζίλια θα εντοπιστούν και θα τιμωρηθούν. Αύριο ξαναρχίζουμε δουλειά στο Μέγαρο Πλανάλτο. Δημοκρατία για πάντα», ήταν η ανάρτηση που έκανε αργά το βράδυ της Κυριακής ο Λούλα, ο οποίος επιθεώρησε τα λεηλατημένα κτίρια αμέσως μόλις επέστρεψε, κατεπειγόντως, στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα.
Χρειάστηκαν τέσσερις ώρες για να απομακρυνθούν οι πραξικοπηματίες
Εκατοντάδες υποστηρικτές του ακροδεξιού πρώην προέδρου επιτέθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα στα σύμβολα της δημοκρατίας: το Προεδρικό Μέγαρο Πλανάλτο, το Κογκρέσο και το Ανώτατο Δικαστήριο. Χρειάστηκαν περίπου τέσσερις ώρες μέχρι οι δυνάμεις ασφαλείας, που εμφανώς δεν ήταν σωστά προετοιμασμένες, να τους απομακρύνουν.
Λίγο μετά τις επιθέσεις, που θύμιζαν την εισβολή στο Καπιτώλιο της Ουάσινγκτον το 2021, περίπου 300 ταραξίες συνελήφθησαν.
UPDATE : Bolsonaro Rioters Getting Arrested in #Brazil, Lula Signs Decree to Bring Them to Justice. Security clearing area, restoring control: https://t.co/SvgNHEf2ii
— Joyce Karam (@Joyce_Karam) January 8, 2023
Σήμερα το πρωί, τουλάχιστον 1.200 μπολσοναριστές, οι οποίοι είχαν στήσει έναν καταυλισμό στο κέντρο της Μπραζίλια, συνελήφθησαν με τη σειρά τους, αφού η στρατιωτική αστυνομία και ο στρατός διέλυσαν την κατασκήνωσή τους.
Οι άνθρωποι αυτοί είχαν κατασκηνώσει επί σχεδόν δύο μήνες και ζητούσαν να επέμβει ο στρατός για να εμποδίσει τον Λούλα να αναλάβει την προεδρία. Από αυτόν τον καταυλισμό προέρχονταν οι περισσότεροι από τους εισβολείς της Κυριακής.
Ένας δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου ανέφερε ότι διαλύεται και ένας άλλος καταυλισμός, αυτή τη φορά στο Ρίο ντε Τζανέιρο.
Μπολσοναριστές οδηγοί φορτηγών που επί εβδομάδες προκάλεσαν χάος στους αυτοκινητόδρομους της Βραζιλίας συνέχισαν τις κινητοποιήσεις τους κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Ένας σταθμός διοδίων στον αυτοκινητόδρομο BR 163 που διασχίζει την Πολιτεία Μάτο Γκρόσο ανέφερε πολλούς αποκλεισμούς, που όμως είχαν αρθεί μέχρι το πρωί. Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι ο αποκλεισμός ενός άλλου αυτοκινητόδρομου στην Παρανά έληξε επίσης.
Από το βράδυ της Κυριακής, ο δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου Αλεξάντρ ντε Μοράες έθεσε σε αργία για 90 ημέρες τον κυβερνήτη της Μπραζίλια, τον Ιμπανέις Ρότσα, ο οποίος ζήτησε συγγνώμη, με ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, για τα «κενά ασφαλείας» που οδήγησαν στις λεηλασίες. Ο ντε Μοράες ζήτησε επίσης από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Twitter και TikTok να μπλοκάρουν λογαριασμούς χρηστών που διαδίδουν αντιδημοκρατική προπαγάνδα.
Η Meta, η μητρική εταιρεία του Facebook, ανέφερε σήμερα ότι αποσύρει περιεχόμενο που στηρίζει ή επαινεί τα γεγονότα της Κυριακής.
Το Telegram, το TikTok, το Twitter και το YouTube δεν ανταποκρίθηκαν αμέσως σε αιτήματα για σχολιασμό αυτού του αιτήματος.
Ο μπολσοναριστής επικεφαλής της ασφάλειας της πρωτεύουσας Άντερσον Τόρες, καθαιρέθηκε από τα καθήκοντά του. Η εισαγγελία ζήτησε να ξεκινήσει αμέσως προκαταρκτική έρευνα για να διαπιστωθούν «οι ευθύνες των εμπλεκόμενων προσώπων» στην επίθεση.
Οι διαδηλωτές προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στα τρία κτίρια, που θεωρούνται θησαυροί της μοντέρνας αρχιτεκτονικής και είχαν σχεδιαστεί από τον διάσημο αρχιτέκτονα-πολεοδόμο Όσκαρ Νιμάγιερ. Καταστράφηκαν επίσης έργα τέχνης ανυπολόγιστης αξίας.
Σχεδόν όλες οι χώρες του κόσμου, από τις ΗΠΑ, την Κίνα, τη Ρωσία, μέχρι το Μεξικό και τη Γαλλία, καταδίκασαν τα επεισόδια.
Στο νοσοκομείο ο Μπολσονάρου
«Με πόνους στην κοιλιακή χώρα» εισήχθη λίγο νωρίτερα σε νοσοκομείο του Ορλάντο στη Φλόριντα των ΗΠΑ ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου, όπως μετέδωσε πριν από λίγο η εφημερίδα O Globo.
Ο 67χρονος Μπολσονάρου έχει νοσηλευτεί αρκετές φορές από τότε που δέχθηκε επίθεση με μαχαίρι στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2018. Ταξίδεψε στις ΗΠΑ δύο ημέρες πριν από την ορκωμοσία του Λούλα ντα Σίλβα.
Ωστόσο, έχουν προκύψει πολλά ερωτηματικά για το μέλλον του στις ΗΠΑ, καθώς ταξίδεψε με βίζα η οποία εκδίδεται μόνο για εν ενεργεία προέδρους. «Ο Μπολσονάρου δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στη Φλόριντα», είπε ο Δημοκρατικός βουλευτής Χοακίν Κάστρο στο CNN. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα έπρεπε να είναι καταφύγιο για αυτόν τον αυταρχικό ηγέτη που ενέπνευσε εγχώρια τρομοκρατία στη Βραζιλία. Θα έπρεπε να τον στείλουν πίσω στη Βραζιλία».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες όμως δεν έχουν λάβει κανένα επίσημο αίτημα από την κυβέρνηση της Βραζιλίας αναφορικά με το καθεστώς του πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου, μετά την εισβολή υποστηρικτών του στο Κογκρέσο, ανέφερε σήμερα ο Λευκός Οίκος.
Οι έρευνες σε βάρος του θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη σύλληψή του ή να τον εμποδίσουν να διεκδικήσει ξανά αιρετό αξίωμα, ανέφερε το πρακτορείο Reuters την περασμένη εβδομάδα.
Αρνείται κάθε ευθύνη
Έξι ώρες μετά την εισβολή ο Μπολσονάρου καταδίκασε με ανάρτησή του στο Twitter «το πλιάτσικο και τις εισβολές σε δημόσια κτίρια (…) που αντίκεινται στον κανόνα των ειρηνικών διαδηλώσεων.
Αρνήθηκε όμως κάθε ευθύνη, καταγγέλλοντας τις «αναπόδεικτες κατηγορίες» του Λούλα ότι ενθάρρυνε τους «φασίστες βάνδαλους».
Για την σχολιάστρια της εφημερίδας O Globo Μίριαμ Λεϊτάο, «είναι προφανές» ότι οι επιθέσεις της Κυριακής «είναι το αποτέλεσμα της καθημερινής (υπονόμευσης), επί τέσσερα χρόνια, εκ μέρους του προέδρου Μπολσονάρου, που παραμένει ατιμώρητη».
«Ακόμη και αν βρίσκεται σε απόσταση 6.100 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα, είναι ο κυριότερος υπεύθυνος για όσα συνέβησαν χθες», πρόσθεσε.
Ο πρώην πρόεδρος δεν σταμάτησε ποτέ να αμφισβητεί την εκλογική διαδικασία και πολλοί υποστηρικτές του έχουν πειστεί ότι του έκλεψαν τη νίκη στις προεδρικές εκλογές, όπως έγινε και με τον Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ.
Τι μέλλει γενέσθαι
Ο Μπολσονάρου ήταν ήδη υπό έρευνα, σε τέσσερις υποθέσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, προτού να χάσει την προεδρία. Νομικοί εμπειρογνώμονες είπαν ότι μπορεί να μπει στο στόχαστρο και άλλης έρευνας του Ανωτάτου Δικαστηρίου για τις αντιδημοκρατικές κινητοποιήσεις, για τις οποίες έχουν ήδη γίνει πολλές συλλήψεις.
Εάν ο υπουργός Δικαιοσύνης Αλεξάντρ ντε Μοράες εκδώσει ένταλμα σύλληψης όσο ο Μπολσονάρου βρίσκεται στις ΗΠΑ, ο πρώην πρόεδρος θα πρέπει, θεωρητικά, να επιστρέψει στη Βραζιλία και να παραδοθεί στην αστυνομία.
Αν αρνηθεί, η Βραζιλία μπορεί να εκδώσει «Κόκκινο Σήμα» μέσω της Ιντερπόλ για να ζητήσει τη σύλληψή του από την ομοσπονδιακή αστυνομία των ΗΠΑ. Στη συνέχεια η Βραζιλία θα πρέπει να ζητήσει επισήμως την έκδοσή του. Ο Μπολσονάρου μπορεί να ασκήσει έφεση στα αμερικανικά δικαστήρια ή και να ζητήσει να του χορηγηθεί άσυλο, δεν υπάρχει όμως κάποια εγγύηση ότι αυτό θα εμποδίσει την επιστροφή του τελικά στη Βραζιλία.