Νέα δεδομένα στο σύστημα προσλήψεων στο Δημόσιο φέρνει ο μεγάλος πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός του ΑΣΕΠ. Πρόθεση του υπουργείου Εσωτερικών είναι η πρόσκληση να εκδοθεί εντός του Οκτωβρίου και ο διαγωνισμός να διεξαχθεί τον Μάρτιο του 2023. Στην πρώτη αυτή διαγωνιστική διαδικασία θα καλυφθούν οι εκκρεμείς προσλήψεις του 2022 και του 2023.
Ο γραπτός διαγωνισμός θα είναι ο βασικός τρόπος πλήρωσης θέσεων μόνιμου προσωπικού και προσωπικού αορίστου χρόνου κατηγοριών Πανεπιστημιακής, Τεχνολογικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ) και του Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού (ΕΕΠ).
Με την εισαγωγή αυτής της κεντρικής διαδικασίας προσλήψεων αναμένεται να εκλείψει ο κατακερματισμός των διαδικασιών επιλογής με τις ξεχωριστές προκηρύξεις για κάθε φορέα που ισχύει μέχρι σήμερα. Εφεξής, θα εκδίδεται μία πρόσκληση η οποία θα αφορά ευρύτερες κατηγορίες, χωρίς να είναι προσδιορισμένη η θέση στην οποία θα προσληφθούν οι ενδιαφερόμενοι σε περίπτωση που επιτύχουν στον διαγωνισμό. Με νομοθετική ρύθμιση που κατέθεσε πρόσφατα ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης δημιουργείται μια μεγάλη «δεξαμενή» υποψηφίων ΠΕ και ΤΕ για κάθε κλάδο και ειδικότητα από την οποία οι φορείς θα μπορούν να αντλούν προσωπικό.
Αυτό αναμένεται να επιταχύνει σημαντικά τις διαδικασίες πλήρωσης θέσεων τόσο σε ό,τι αφορά στη διάρκεια των διαγωνιστικών διαδικασιών όσο και στη διάθεση διοριστέων/προσληπτέων στους δημόσιους φορείς.
Με το υφιστάμενο σύστημα προκαλούνται μεγάλες καθυστερήσεις τόσο λόγω του μεγάλου αριθμού των προκηρύξεων όσο και εξαιτίας της γραφειοκρατίας. Η μέση διάρκεια των διαδικασιών πρόσληψης, από την έκδοση των προκηρύξεων έως την έκδοση οριστικών αποτελεσμάτων τα τελευταία έτη προσεγγίζει τους 20 μήνες. Ο έλεγχος των δικαιολογητικών, η έκδοση των προσωρινών πινάκων με βάση τη μοριοδότηση, η υποβολή ενστάσεων, η εκδίκασή τους από το ΑΣΕΠ και, εν τέλει, η έκδοση των οριστικών πινάκων διαρκεί από 1 έως 2 χρόνια, χωρίς να συνυπολογίζονται τυχόν δικαστικές προσφυγές. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι εκκρεμούν 33.000 προσλήψεις από προηγούμενα έτη, ακόμα και προ του 2020. Με την καθιέρωση της νέας διαδικασίας προσλήψεων αναμένεται η χρονική διάρκεια να μειωθεί πάνω από το μισό με προφανές άμεσο όφελος τόσο για τους υποψηφίους όσο και για τους φορείς διορισμού. Ο κ. Βορίδης εκτίμησε πρόσφατα ότι οι επιτυχόντες θα πιάσουν δουλειά εντός του πρώτου εξαμήνου του 2023 δηλαδή λίγους μήνες μετά τον διαγωνισμό.
Με το νέο σύστημα γίνεται μετάβαση από ένα σύστημα προσλήψεων με σχεδόν αποκλειστική έμφαση στα τυπικά προσόντα σε ένα σύστημα διαγωνιστικών διαδικασιών που εξετάζουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και την εργασιακή αποτελεσματικότητα των διαγωνιζομένων.
Τα τελευταία χρόνια, το 95-99% των θέσεων τακτικού προσωπικού στο Δημόσιο καλύπτονται με τη διαδικασία της μοριοδότησης και μόλις 1-5% με γραπτό διαγωνισμό ή με συνεντεύξεις (ειδικό επιστημονικό προσωπικό).
Υπενθυμίζεται ότι ο γραπτός διαγωνισμός περιλαμβάνει δύο στάδια: Την εξέταση γνώσεων και την δοκιμασία δεξιοτήτων και εργασιακής αποτελεσματικότητας, με την βαθμολογία να έχει τον ίδιο συντελεστή βαρύτητας (50% το καθένα). Η εξέταση γνώσεων περιλαμβάνει την αξιολόγηση γνώσεων γενικού περιεχομένου, καθώς και γνώσεων που συνδέονται με τη φύση των συγκεκριμένων κλάδων των προκηρυσσόμενων θέσεων. Η δοκιμασία αξιολογεί, ιδίως, δεξιότητες γλωσσικού και αριθμητικού συλλογισμού, ανάλυσης, επίλυσης προβλημάτων και ιεράρχησης προτεραιοτήτων στον χώρο εργασίας. Οι εξετάσεις διενεργούνται με τη μέθοδο των ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών (multiple choice) και με ανάπτυξη κειμένου. Για θέσεις ΕΕΠ απαιτείται, εκτός των άλλων και ατομική δομημένη συνέντευξη στην οποία κρίνονται η καταλληλότητα των υποψηφίων για την άσκηση των καθηκόντων της συγκεκριμένης θέσης, καθώς και η επικοινωνιακή τους ικανότητα.
Τα θέματα του γραπτού διαγωνισμού καθορίζονται ή εγκρίνονται από την Κεντρική Επιτροπή Διαγωνισμού και μεταδίδονται ταυτόχρονα σε όλα τα εξεταστικά κέντρα με σύστημα ηλεκτρονικής μετάδοσης αντίστοιχο με αυτό που χρησιμοποιείται στις πανελλαδικές εξετάσεις.
ΑΠΕ-ΜΠΕ