Στην 86η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, τιμώμενη χώρα είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι επισκέπτες της ΔΕΘ το βράδυ της 14ης Σεπτεμβρίου είχαν την ευκαιρία ανάμεσα στα άλλα –πολύ σημαντικά– events να παρακολουθήσουν μια μοναδική παράσταση που έδωσαν νεαροί Άραβες στο περίπτερο της χώρας τους, το οποίο είχε μετατραπεί σε… έρημο.
Μπροστά σε ένα σκηνικό που θύμιζε αραβικό παλάτι, η γιγαντοοθόνη δεν σταματούσε να προβάλλει εικόνες από ράλι στην πίστα του Ντουμπάι, διαδρομές στην έρημο αλλά και άλλους ελκυστικούς τουριστικούς προορισμούς της χώρας τους.
Οι Άραβες έδωσαν μεγάλη βαρύτητα στην προβολή του τουριστικού προϊόντος της χώρας τους και στα παραδοσιακά τους προϊόντα όπως ο καφές, που πραγματικά είχε κατακλύσει με τη μυρωδιά του το περίπτερο. Οι χορευτές αλληλεπέδρασαν με τον κόσμο, χόρεψαν ανάμεσα στο κοινό, και με το χαμόγελό τους, το πάθος τους για το χορό και την παράδοσή τους κέρδισαν ακόμα και τους πιο δύσπιστους, από παιδάκια στο καρότσι ως γηραιότερα ζευγάρια. Όσοι παρευρεθήκαμε, είχαμε την τύχη να ζήσουμε στιγμές από την καλή παλιά ΔΕΘ που ξέραμε!
Τι είναι όμως αυτός ο χορός που μας παρουσίασαν με υπερηφάνεια οι χορευτές από το Ντουμπάι; Ο χορός Yowlah ή Al-Ayyala είναι στοιχείο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων – έχει καταχωριστεί μάλιστα στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (UNESCO) τον Νοέμβριο του 2014. Το στοιχείο ασκείται κυρίως στο βορειοδυτικό Ομάν και στο Ντουμπάι. Οι στίχοι που τραγουδούν οι χορευτές κατά τη διάρκεια της επιτέλεσης του στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς είναι ποιητικοί (να σημειωθεί πως τα ΗΑΕ έχουν εισαγάγει το στοιχείο ΑΠΚ παραδοσιακή βεδουίνικη ποίηση με την ονομασία Al-Taghrooda το έτος 2012). Υπό τη συνοδεία της βεδουίνικης ποίησης λοιπόν και των αραβικών κρουστών, οι χορευτές προσομοιώνουν μια σκηνή μάχης.
Στην πραγματικότητα ο χορός Al-Ayyala είναι χορός της νίκης, αφού παλιότερα χορευόταν από τους Βεδουίνους μετά τη νίκη τους επί άλλης φυλής, όταν γύριζαν στο ενδιαίτημά τους.
Οι χορευτές πετούν τα όπλα τους στον αέρα, και επιδεικνύουν τη δεξιοτεχνία τους (παλιότερα χορευόταν με πραγματικά όπλα και σπαθιά). Το θέαμα είναι πολυσύνθετο: την ώρα που μερικοί από τους χορευτές επιδίδονται σε ασκήσεις δεξιοτεχνίας με τα όπλα τους, άλλοι, πιασμένοι αλαμπρατσέτα, κουνιούνται στο ρυθμό της μουσικής με τις κινήσεις τους να προσομοιάζουν με αυτές της καμήλας. Σήμερα τα όπλα έχουν αντικατασταθεί από ρεπλίκες και ραβδιά από μπαμπού, ώστε να μην βαραίνουν τα χέρια των χορευτών όταν εκτελούν τις φιγούρες.
Ο χορός παρουσιάζεται σε γάμους και σε εορταστικές περιστάσεις. Μια τέτοια ήταν και η συμμετοχή των ΗΑΕ ως τιμώμενης χώρας στη Διεθνή μας Έκθεση. Τους ευχαριστούμε για το θέαμα και επιβεβαιώνουμε κι εμείς πως ο χορός τους συμβάλλει στην επίτευξη σεβασμού, αμοιβαίας κατανόησης και ειρήνης μεταξύ των ανθρώπων. Ο πολιτισμός ενώνει τους λαούς!
Στις 7 Φεβρουαρίου του έτους που διανύουμε, ο πιο εμβληματικός μας χορός, η Σέρρα –ο ποντιακός Πυρρίχιος–, εισήχθη μετά από έρευνα και καταγραφή χρόνων, που μάλιστα τεκμηριώθηκε επιστημονικά από μεταπτυχιακό τίτλο, στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ευχή και απαίτηση όλων μας είναι κι ο δικός μας πολεμικός χορός να ενταχθεί στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας και να γίνει κτήμα της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. |
Αλεξία Π. Ιωαννίδου
MSc Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων