Για τις υπηρεσίες που προσέφερε στον ποντιακό ελληνισμό, σε ό,τι αφορά την προβολή του πλουσιότατου πολιτισμού του και τη διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων του, στα 39 χρόνια που ασχολείται με τα κοινά των Ποντίων της Αυστραλίας, μιλάει με συγκίνηση στο pontosnews.gr η πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Αυστραλίας και πρώην πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής για τις Εκδηλώσεις Μνήμης για τη Γενοκτονία Ρώμα Σιάχου.
Από την καθιέρωση πορείας με προορισμό το τουρκικό προξενείο της Μελβούρνης την 19η Μαΐου, μέχρι τη διδασκαλία ποντιακής διαλέκτου, τη λειτουργία ποντιακού θεάτρου και τη διοργάνωση διαγωνισμών ζωγραφικής και κειμένου με θέμα τη Γενοκτονία, η Ρώμα Σιάχου, με τη βοήθεια των συνεργατών της, έχει αφήσει το δικό της στίγμα στο γίγνεσθαι των μεταναστών Ποντίων στη μακρινή χώρα.
Κινητήριος δύναμη του έργου της ήταν όλες εκείνες οι αξίες για την Ελλάδα και τον ποντιακό ελληνισμό, με τις οποίες γαλουχήθηκε από τους προγόνους της και κράτησε βαθιά μέσα της.
Όπως λέει στο pontosnews.gr, αυτές τις αξίες έβαλε στόχο της ζωής της να τις μεταλαμπαδεύσει στους δικούς της απογόνους καθώς και σε κάθε παιδί με ποντιακή καταγωγή στην Αυστραλία.
Από το Καζακστάν στην Ελλάδα και από εκεί στη Μελβούρνη
Στην περιοχή Ταλτικουρκάν του Καζακστάν, στα μέσα της δεκαετίας του ’50, όταν η χώρα αποτελούσε ακόμα μέλος της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, γεννήθηκε η Ρώμα Σιάχου, με την καταγωγή της να έλκεται από την Κερασούντα, τα Κοτύωρα και την Τραπεζούντα. Από αυτές τις περιοχές μετακινήθηκαν προς την ΕΣΣΔ οι πρόγονοί της, όταν στην ιστορική πατρίδα ξεκίνησαν οι διωγμοί και οι δολοφονίες των Ποντίων.
Το 1965 η οικογένειά της έφτασε για εγκατάσταση στην Ελλάδα και αρχικά η τότε κυβέρνηση τους τοποθέτησε στην Κατερίνη.
«Όταν φτάσαμε στην Ελλάδα, δεν γνώριζα την ελληνική γλώσσα. Δέχθηκα μπούλινγκ γι’ αυτό, όπως και άλλα παιδιά από την πρώην Σοβιετική Ένωση, αφού οι ντόπιοι μας αποκαλούσαν “Ρωσάκια”. Ωστόσο, αυτό ενδόμυχα με πείσμωσε πάρα πολύ και έτσι όταν αργότερα βρέθηκα στη Μελβούρνη, ξύπνησε μέσα μου η επιθυμία να ασχοληθώ με τα κοινά του ποντιακού ελληνισμού. Μόλις τελείωσα το Γυμνάσιο, εγκαταστάθηκα στην Αθήνα και από το 1981 ζω με τον σύζυγό μου στη Μελβούρνη», λέει η πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Αυστραλίας.
Στη Μελβούρνη η Ρώμα Σιάχου άρχισε να εργάζεται ως λογίστρια σε εταιρεία, αλλά ένα χρόνο μετά, το 1982, άρχισε να ασχολείται με τα κοινά της ελληνικής κοινότητας της πόλης και κυρίως με τα θέματα του ποντιακού ελληνισμού. «Ήταν επιθυμία μου να δώσω, ό,τι κουβαλούσα μέσα μου για την Ελλάδα και τον ποντιακό ελληνισμό. Με αυτά γαλουχήθηκα, αυτά θέλω να μεταλαμπαδεύσω στα παιδιά μας», σημειώνει.
Αρχικά ξεκίνησε να ασχολείται με τα θέματα της Παμποντιακής Κοινότητας Μελβούρνης, η οποία διατηρούσε και ελληνικό σχολείο –σήμερα δεν υπάρχει–, το «Φροντιστήριο Τραπεζούντας», στο οποίο η Ρώμα Σιάχου δίδαξε ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα.
«Μετά τη διάλυση της Παμποντιακής, συγκροτήθηκε η Ποντιακή Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτωρίας, όπου έδρασα όλα μου τα χρόνια ως υπεύθυνη πολιτιστικών εκδηλώσεων, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων, γενική γραμματέας και πρόεδρος. Με πρωτοβουλία μου ιδρύθηκε το 1987 η Συντονιστική Επιτροπή για τις Εκδηλώσεις Μνήμης για τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού. Κάλεσα όλα τα ποντιακά σωματεία και συγκροτήσαμε την επιτροπή. Κάναμε πολλές εκδηλώσεις, ώστε να μάθουν όλοι οι Έλληνες της Αυστραλίας για τη Γενοκτονία και την ιστορία του ποντιακού ελληνισμού, αφού πολλοί δεν τα γνώριζαν», τονίζει η Ρώμα Σιάχου.
Η συνεισφορά της στον ποντιακό ελληνισμό
Στο πλαίσιο της συντονιστικής επιτροπής η Ρώμα Σιάχου και οι συνεργάτες προχώρησαν σε πολλές δράσεις για την ανάδειξη του θέματος της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού και της απόδοσης τιμής στα θύματά της.
Με δική της πρωτοβουλία καθιερώθηκε τη 19η Μαΐου πορεία με κατεύθυνση το τουρκικό προξενείο της Μελβούρνης, η πρώτη που έγινε ποτέ σε ολόκληρη την Αυστραλία.
«Επρόκειτο για ένα πολύ μεγάλο βήμα. Διαδηλώναμε κάθε χρόνο περισσότερα από πεντακόσια άτομα. Διοργανώναμε την πορεία για αρκετά χρόνια, όμως, πλέον, δυστυχώς, δε γίνεται», λέει η πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Αυστραλίας».
Επίσης, με ενέργειές της καθιερώθηκε τα τελευταία 23 χρόνια μαθητικός διαγωνισμός ζωγραφικής και κειμένου, με κύριο θέμα τη Γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού. «Ο διαγωνισμός αποτελεί ένα δικό μου παιδί. Έχει ως βασικό θέμα τη Γενοκτονία, αλλά προβάλλεται ταυτόχρονα και ο ποντιακός πολιτισμός, τα ήθη και τα έθιμά μας», αναφέρει η Ρώμα Σιάχου.
Ως πολύ σημαντικό επίτευγμα θεωρεί την ίδρυση του Αυστραλιανού Ποντιακού Θεάτρου (ΑΠΟΘΕ).
Σε αυτό συμμετείχε και η ίδια ως ηθοποιός και έχουν ανέβει κατά καιρούς διάφορες παραστάσεις στην ποντιακή διάλεκτο. «Δε θα ξεχάσω το ταξίδι του θεάτρου μας στην Αδελαΐδα, όταν στείλαμε τα χρήματα από τις εισπράξεις αλλά και τα έσοδα από εράνους που διοργανώσαμε, για την ενίσχυση και αποκατάσταση Ελληνοποντίων που έφτασαν στην Ελλάδα από την πρώην Σοβιετική Ένωση. Θυμάμαι ότι συγκεντρώσαμε περίπου 80.000 δολάρια και τα στείλαμε στο Δήμο Σαπών, προκειμένου να γίνει δανειστική βιβλιοθήκη και νηπιαγωγείο για τα παιδιά των Ελληνοποντίων», τονίζει.
Μέχρι πριν από δύο χρόνια η ίδια δίδασκε ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα σε πολλά σχολεία της Μελβούρνης, όπως στα σχολεία «Μαυραγάνη», «Αριστοτέλειο», «Εστία του Τσιρογιάννη» και σε αυτό της κοινότητας Τόμασταουν. «Επίσης, μεταξύ άλλων, καθιερώσαμε εκδήλωση για τα ποντιακά κάλαντα καθώς και μαθήματα ποντιακής διαλέκτου. Τα μαθήματα ξεκίνησαν από τη Μελβούρνη και πλέον γίνονται και στο Σίδνεϊ», αναφέρει η Ρώμα Σιάχου.
Παράλληλα, στην Παναγία Σουμελά, στο Βέρμιο, έφερε για πρώτη φορά ποντιακό σχήμα από την Αυστραλία, το οποίο χόρεψε το Δεκαπενταύγουστο του 1997.
«Μέχρι το 2021 ασχολήθηκα με τα κοινά των Ποντίων στην Αυστραλία, αλλά ουσιαστικά ποτέ δε σταμάτησα να προσφέρω στον ελληνισμό γενικότερα. Συνεχίζω να βοηθάω στο Ελληνικό Γηροκομείο της Μελβούρνης και να πηγαίνω και σε σπίτια ηλικιωμένων. Επίσης, είμαι μέλος της Διεθνούς Επιτροπής για την Επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα», σημειώνει.
Το αλησμόνητο ταξίδι της στον Πόντο
Ως σταθμό στη ζωή της χαρακτηρίζει η πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Αυστραλίας το ταξίδι της στον Πόντο το 1997. Το ταξίδι διοργανώθηκε από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ποντιακών Σωματείων, σε συνεργασία με τον οργανισμό «Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ευρώπης 1997». Συμμετείχαν σε αυτό περισσότεροι από τριακόσιοι αντιπρόσωποι ποντιακών φορέων από ολόκληρο τον κόσμο, καθώς και πολιτικοί και ιστορικοί από την Ελλάδα.
«Το ταξίδι αυτό αποτέλεσε μία συγκλονιστική εμπειρία για μένα. Ένιωσα ότι εκπλήρωσα το όνειρο του παππού μου, να γυρίσει στον Πόντο. Αποτέλεσε την ουσιαστικότατη επαφή με τις ρίζες μου και είχα γράψει γι’ αυτή μου την εμπειρία στην ελληνική εφημερίδα Νέος Κόσμος της Αυστραλίας. Ήμουν αμίλητη σε ολόκληρο το ταξίδι και ακόμα και τώρα συγκινούμαι. Πήγαμε στην Τραπεζούντα και μετά προσκυνήσαμε στην Παναγία Σουμελά. Από τον Πόντο πήγαμε για ένα συνέδριο στο Βατούμ, ωστόσο, δεν καταφέραμε να γυρίσουμε στη συνέχεια στην ιστορική πατρίδα, διότι είχαν γίνει τότε κάποια επεισόδια στην Κομοτηνή και φοβηθήκαμε», τονίζει με συγκίνηση η Ρώμα Σιάχου.
Όπως λέει, σε όλο το ταξίδι Τούρκοι αστυνομικοί τους είχαν βήμα-βήμα. Στο ιερό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά η Ρώμα Σιάχου άναψε τα κεριά που είχε στα χέρια της. «Ήρθες δίπλα μου ένας Τούρκος αστυνομικός και μου είπε να τα σβήσω. Μόλις έφυγε, τα άναψα πάλι και τα κόλλησα στο βράχο. Έχω κλείσει μέσα μου όλες τις όμορφες εκείνες εικόνες», σημειώνει.
Η ίδια δε θα ξεχάσει και τα συναισθήματα που δημιουργήθηκαν στους επιβάτες του αεροπλάνου, όταν ο πιλότος του ανακοίνωσε ότι πετάνε πάνω από τα ιερά χώματα του Πόντου. «Τότε ακούστηκε η φωνή του Λάζου Τερζά, ο οποίος άρχισε να απαγγέλει το ποντιακό ποίημα Πόντος εν άστρον φωτεινόν. Εκείνη τη στιγμή θυμήθηκα τον πόνο του παππού μου, που δεν μπόρεσε να επιστρέψει ποτέ στον Πόντο. Ένιωσα και μια κρυφή χαρά, που εγώ κατάφερα να πάω και να εκπληρωθεί το όνειρό του», λέει δακρυσμένη.
«Οι στόχοι θα ολοκληρωθούν με την αναγνώριση της Γενοκτονίας»
Κοιτάζοντας πίσω της τα 39 χρόνια που ασχολήθηκε με τα θέματα των Ποντίων της Αυστραλίας, λέει στο pontosnews.gr ότι αισθάνεται ικανοποίηση γι’ αυτά που προσέφερε, αλλά και ένα κρυφό παράπονο, διότι δεν εκπληρώθηκε ο βασικός της στόχος που έθεσε από την αρχή. Αυτός δεν είναι άλλος από την αναγνώριση της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού από την αυστραλιανή κυβέρνηση.
«Έχουμε κάνει πάρα πολλά, αλλά, δυστυχώς, δεν ολοκληρώθηκε το έργο μας, επειδή δεν εκπληρώθηκε ο μεγαλύτερος στόχος που θέσαμε από την αρχή με τους συνεργάτες μου, την αναγνώριση της Γενοκτονίας από την Αυστραλία. Γι’ αυτό χρειάζεται συσπείρωση των δυνάμεων και των δύο ποντιακών ομοσπονδιών της Αυστραλίας. Η κάθε μία ασχολείται με το δικό της τρόπο με το ζήτημα και ήδη πετύχαμε την αναγνώρισή της από τις Πολιτείες του Σίδνεϊ και της Αδελαΐδας. Δυστυχώς, ακόμα η Πολιτεία της Βικτοριας (σ.σ.: πρωτεύουσά της είναι η Μελβούρνη) δεν αναγνώρισε τη Γενοκτονία μας, γιατί αυτή η περιοχή αποτελεί τη “φωλιά” των Τούρκων, που βρίσκονται στην κυβέρνηση. Το αισιόδοξο είναι ότι η Ελληνίδα πρώην υπουργός Υγείας Τζένη Μικάκου, μίλησε στην Πολιτειακή Βουλή της Βικτώριας», τονίζει η Ρώμα Σιάχου.
Οι Πόντιοι της Μελβούρνης δε θα σταματήσουν να αγωνίζονται, μέχρι να αναγνωριστεί από την Πολιτεία της Βικτωρίας η Γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού, τόνισε.
«Έχουμε κάνει μεγάλη σύμπραξη με Αρμένιους και Ασσύριους και έχουμε ανεβάσει το θέμα πολύ ψηλά. Πιστεύω ότι η αναγνώριση θα γίνει σύντομα από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Αυστραλίας. Είναι μεγάλη η συνεισφορά σε αυτό της νέας προέδρου της Αυστραλιανής Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων, της Σουμέλας Ελευθεριάδου. Είναι αξιόλογο άτομο, γεμάτη από Πόντο και τη στηρίζουμε», αναφέρει.
Η Ρώμα Σιάχου υπογραμμίζει ότι δε μετάνιωσε ποτέ για την ενασχόλησή της με τα θέματα του ποντιακού ελληνισμού και αν είχε δεύτερη ζωή, πάλι θα ακολουθούσε την ίδια πορεία.
«Ασχολήθηκα με τα θέματα του ποντιακού ελληνισμού από δική μου ανάγκη να εξωτερικεύσω αυτά που είχα μέσα μου για τον Πόντο. Να μεταδώσω την αγάπη και το πάθος που είχε η οικογένειά μου για τη ράτσα μας, τη φυλή μας και το ποντιακό πνεύμα. Δε μετάνιωσα ούτε στιγμή που ασχολήθηκα με τα θέματα του ποντιακού ελληνισμού. Αν ξαναγινόμουν νέα, θα ήμουν και πάλι στην πρώτη γραμμή», σημειώνει στο pontosnews.gr.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης
