Μία προτομή στο Μπεσλάν για τον Ιβάν Κανίδη, τον ηρωικό Πόντιο δάσκαλο

Το ημερολόγιο έγραφε 3 Σεπτεμβρίου 2004 και στο 1^ο Σχολείο του Μπεσλάν, της πόλης των 35.000 κατοίκων στη ρωσική Βόρεια Οσετία – Αλανία, ήταν σε εξέλιξη μια μεγάλη γιορτή για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Παρά τα 74 χρόνια του, παρών ήταν και ο Ιβάν Κανίδης, εν ενεργεία καθηγητής Φυσικής Αγωγής.

Λίγο πριν από τις 10:00, και αφού είχε χτυπήσει το πρώτο κουδούνι, ένοπλοι Τσετσένοι ισλαμιστές μπήκαν στο σχολικό συγκρότημα.

Συγκέντρωσαν στο γυμναστήριο 1.116 ομήρους –παιδιά, γονείς και δασκάλους–, όσους βρίσκονταν στην γιορτή, τους υποχρέωσαν να καθίσουν κυκλικά, με τα χέρια πάνω στο κεφάλι. Στον Ιβάν Κανίδη πρότειναν να αποχωρήσει λόγω της ηλικίας του, εκείνος όμως αρνήθηκε· ήδη από τα πρώτα λεπτά της επίθεσης είχε καταφέρει να κλείσει σε μία αίθουσα μερικά παιδιά, τα οποία στη συνέχεια διέφυγαν.

Την πρώτη ημέρα της ομηρίας, μάλιστα, υπέστη καρδιακή προσβολή, εντούτοις συνέχιζε να στηρίζει τους άλλους ομήρους που έσβηναν από τη ζέστη και την έλλειψη νερού. Κατάφερε να πείσει τους τρομοκράτες να υγραίνει τα χείλη των πιο μικρών παιδιών, ενώ σύμφωνα με μαρτυρίες εξουδετέρωσε έναν ή δύο εκρηκτικούς μηχανισμούς.

Όταν ξεκίνησε η επιχείρηση των δυνάμεων ασφαλείας για την απελευθέρωση των ομήρων, ο Ιβάν Κανίδης έγινε ασπίδα για τα παιδιά, καθώς ο τρομοκράτης Ιμπραήμ Ντζόρτοβ ετοιμαζόταν να τα πυροβολήσει. Ακολούθως προσπάθησε να τον αφοπλίσει.

Από τη μάχη σώμα με σώμα –προτού πέσει νεκρός– κέρδισε πολύτιμα λεπτά ώστε τα παιδιά να φύγουν πηδώντας από τα παράθυρα του σχολείου που είχε ήδη τυλιχθεί στις φλόγες.

Στο σχολείο του Μπεσλάν πέθαναν συνολικά 186 μαθητές, 111 γονείς και συγγενείς τους, 17 εκπαιδευτικοί και 9 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας.

Πριν από λίγες ημέρες, στις 15 Δεκεμβρίου, σε μια συναισθηματικά φορτισμένη τελετή έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ιβάν Κανίδη, η οποία τοποθετήθηκε στην αυλή του οικοτροφείου που φέρει το όνομά του, στο Μπεσλάν. Το σχολείο ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2010, μία δωρεά της Ελλάδας και της Νορβηγίας.

Η πρωτοβουλία ανήκει στην Ελληνική Εταιρεία Βόρειας Οσετίας – Αλανία «Προμηθέας». Η προτομή είναι έργο είναι της γλύπτριας Ειρήνης Μακάροβα.

Παρόντες ήταν, μεταξύ άλλων, η πρέσβης της Ελλάδας στη Μόσχα Αικατερίνη Νασίκα, ο γενικός πρόξενος της Ελλάδας στο Νοβοροσίσκ Σταμάτης Μεσσήνης, ο πρόεδρος της κυβέρνησης της Βόρειας Οσετίας – Αλανίας Μπόρις Τζανάεφ, εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, κάτοικοι της πόλης, μαθητές και καθηγητές, αλλά και ο γιος του Ιβάν Κανίδη, Κωνσταντίνος, ο οποίος υπηρετεί ως διευθυντής του οικοτροφείου.

«Αυτό το σχολείο συνεχίζει το έργο του υπέροχου Ιβάν Κανίδη, εκπαιδεύοντας μελλοντικούς αθλητές», είπε κατά το χαιρετισμό του ο Μπόρις Τζανάεφ, προσθέτοντας ότι όλοι θα πρέπει να γνωρίζουν και να θυμούνται αυτόν τον δάσκαλο που έδειξε απαράμιλλο θάρρος κατά τη διάρκεια της τρομοκρατικής επίθεσης.

Από την πλευρά της η Αικατερίνη Νασίκα ευχαρίστησε για το ενδιαφέρον που υπάρχει για την ελληνική διασπορά στη Βόρεια Οσετία, προσθέτοντας ότι εκατομμύρια Έλληνες σε όλο τον κόσμο θυμούνται τον Ιβάν Κανίδη, τον θαρραλέο δάσκαλο, έναν πραγματικό πολίτη.

Οι συμμετέχοντες στην τελετή ξεναγήθηκαν και στους χώρους του σχολείου και είδαν τα εκθέματα που σύντομα θα μπουν σε μία τάξη που θα λειτουργεί ως μουσείο.

Το Οικοτροφείο «Ιβάν Κανίδης» είναι ήδη γνωστό ως φυτώριο ποδοσφαιριστών – άλλωστε, από το Μπεσλάν συνολικότερα προέρχεται το ⅓ των μαθητών της Ρεπουμπλικανικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου.