Κυριακή 18 Οκτωβρίου 1981. Όπως έδειχναν οι προβλέψεις της εποχής, το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές με ποσοστό 48.07% έναντι 35.88% της Νέας Δημοκρατίας με αρχηγό τον Γεώργιο Ράλλη. Τι γινόταν όμως στη χώρα σε πολιτιστικό και σε επίπεδο θεάματος γενικότερα;
Ας αρχίσουμε τη νοσταλγική πορεία με ένα τραγούδι, που αν και αγγλόφωνο, ήταν ελληνικής παραγωγής και τρελή επιτυχία στην εποχή του.
Απογευματινή ή βραδινή;
Τις προηγούμενες δεκαετίες, η προεκλογική περίοδος ήταν από τις χειρότερες για τον κόσμο του θεάματος. Ήταν η περίοδος που ο κόσμος δεν πολύεβγαινε από το σπίτι του καθώς είχε το νου του στις εκλογές και στα… πριν. Κινηματογραφικοί διανομείς, αιθουσάρχες και θεατρικοί επιχειρηματίες κρατούσαν τα «καλά» ή τις πρεμιέρες για το μετά των εκλογών. Λίγες μέρες πριν τις εκλογές –που παραμονή και ανήμερα θέατρα και κινηματογράφοι ήταν κλειστά– το Εθνικό θέατρο είχε ανεβάσει το Βυθό του Μαξίμ Γκόρκι. Παράσταση που είχε ανέβει την άνοιξη του 1981 και συνεχιζόταν για λίγες μέρες και τον Οκτώβριο. Ο Σπύρος Ευαγγελάτος σκηνοθέτησε μεταξύ άλλων τους: Νικήτα Τσακίρογλου, Λυκούργο Καλλέργη, Μηνά Χατζησάββα, Βιβέτα Τσιούνη και Άννυ Πασπάτη, μεταξύ άλλων στην Κεντρική Σκηνή, στην Αγίου Κωνσταντίνου.
Στην Κυψέλη πάντως και συγκεκριμένα στο θέατρο «Κάππα», φυσούσε ένας νεοϋρκέζικος αέρας. Ο Μιχάλης Κακογιάννης σκηνοθετούσε τον Αλέκο Αλεξανδράκη και τη Νόνικα Γαληνέα, στο σπονδυλωτό Σουίτα για δύο του Νιλ Σάιμον που διαδραματιζόταν στο μυθικό Plaza hotel.
Τέλος, λίγο πιο κάτω στη Δεριγνύ και στο θέατρο «Αθηνά» είχε ανέβει για λίγες παραστάσεις το Πρόσωπα φυσικά και αλλόκοτα του Τζουζέπε Πατρόνε Γκρίφι. Μετά από την προηγούμενη σεζόν που για πρώτη φορά παιζόντουσαν δυο γκέι έργα σε κεντρικές σκηνές, σειρά είχε το παραπάνω ανατρεπτικό έργο που ανέβηκε για λίγες παραστάσεις και επαναλήφθηκε τον Μάρτιο του 1982, στο «Σούπερ Σταρ» Μπέτυ Βακαλίδου, Ντίνα Κώνστα μεταξύ άλλων στο cast και Γιάννης Διαμαντόπουλος στη σκηνοθεσία.
Εσείς πήρατε έγχρωμη;
Εκ των υστέρων το 1981 συνδέθηκε με ένα σκάνδαλο ρεβανσισμού για πολλούς, όσον αφορά την κρατική τηλεόραση (γιατί ιδιωτική δεν υπήρχε). Οι σειρές Οι Φρουροί Της Αχαΐας, Ο Κίτρινος Φάκελος, Οι Σκλάβοι στα Δεσμά τους και Τ’ ανάποδα είχαν εγκριθεί από την ΕΡΤ και είχαν γυριστεί και παραδοθεί τα πρώτα 15 επεισόδια.
Παρόλα αυτά, η ΕΡΤ δεν τα πρόβαλε ποτέ, πλην των Ανάποδων (του Γιάννη Δαλιανίδη), αλλά 30 χρόνια μετά, διότι η νέα της Διοίκηση (διευθυντής προγράμματος: Βασίλης Βασιλικός) που ανέλαβε καθήκοντα στα τέλη του 1981 αποφάσισε να κάνει νέες μεταθέσεις για σειρές και να μην προβάλει τις σειρές που είχαν εγκριθεί από την προηγούμενη διοίκηση, με αποτέλεσμα τα ολοκληρωμένα επεισόδια να μείνουν στις αποθήκες της δημόσιας τηλεόρασης.
Όσον αφορά την ελληνική μυθοπλασία, τον Οκτώβριο του 1981 παιζόντουσαν τα τελευταία επεισόδια από το β’ κύκλο της Κραυγής των λύκων με τη Μαρία Αλιφέρη, αλλά και η Μαρία Πάρνη με τη Ζωή Λάσκαρη.
Από νέες σειρές, 10 μέρες πριν τις εκλογές, έκανε πρεμιέρα η μεγάλη επιτυχία της σεζόν Ο Κόσμος και ο Κοσμάς συνέχισε την παράδοση των σειρών που βασίστηκαν σε βιβλίο του Γρηγόρη Ξενόπουλο. Κώστας Ρηγόπουλος και Γωγώ Ατζολετάκη, ίσως στην καλύτερη τηλεοπτική τους στιγμή. Ως Κοσμάς και Φιορούλα έγραψαν ιστορία και κρίμα που η εγκληματική ΕΡΤ διέγραψε, πλην ενός, τα επεισόδια. Σκηνοθεσία από τον μετρ του είδους, Ερρίκο Ανδρέου.
Ψάλτη ή Μουστάκα;
Μέχρι το καλοκαίρι του 1992, η κινηματογραφική σεζόν στη χώρα μας, άρχιζε Σεπτέμβριο και τελείωνε Μάιο. Το καλοκαίρι είχε μόνο επαναλήψεις και παλιές ταινίες. Έτσι η σεζόν ’81-’82 είχε αρχίσει σχετικά μουδιασμένα και λόγω των εκλογών. Στο αλήστου μνήμης «Ράδιο Σίτυ» στην Πατησίων, παιζόταν αποκλειστικά μια τύπου αθλητική ταινία, αγγλικής παραγωγής που λίγους μήνες μετά, στα τέλη Μαρτίου, κέρδιζε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας. Το Chariots of fire, ελληνιστί Οι δρόμοι της φωτιάς δεν είχε μεγάλους σταρ και το μόνο ελληνικό ενδιαφέρον ήταν η μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου που κέρδισε και αυτή Όσκαρ.
Από την άλλη με ένα χρόνο καθυστέρηση –συνηθιζόταν τότε– προβαλλόταν εκείνη την περίοδο, μια ταινία τρόμου που έμελλε να γίνει franchise. Το Παρασκευή και 13 και η πρώτη γνωριμία με τον Τζέισον τον φονιά, έγινε στη χώρα μας τον Οκτώβριο του 1981.
Μιλάμε όμως και για την περίοδο που είχε επανακάμψει έστω για λίγο ο εγχώριος εμπορικός κινηματογράφος. Εκείνη την περίοδο προβαλλόταν μεταξύ άλλων: Ένας κοντός θα μας σώσει, με τον Νίκο Ρίζο,
η κινηματογραφική μεταφορά του θεατρικού Γκαρσονιέρα για 10 με τον Χρόνη Εξαρχάκο,
η Νονά με τον Σωτήρη Μουστάκα και μια κωμωδία με πρωταγωνιστή ένα νέο ηθοποιό.
Λίγο πριν μάθουμε την «Αλλαγή-Αλλαγή, Λαϊκή Συμμετοχή» με τον Ανδρέα Παπανδρέου γνωρίσαμε την Τροχονόμο Βαρβάρα με τον Στάθη Ψάλτη.
Σπύρος Δευτεραίος