Στη θάλασσα, μέσω μυστηριωδών σαμποτάζ και επιθέσεων, φέρεται να έχει μεταφερθεί η σύγκρουση του Ισραήλ και του Ιράν, η οποία εδώ και χρόνια είναι άμεση ή έμμεση σε Συρία, Λίβανο και Λωρίδα της Γάζας.
Το Γαλλικό Πρακτορείο επισημαίνει ότι οι δύο περιφερειακές δυνάμεις της Μέσης Ανατολής το τελευταίο διάστημα είναι «υπεύθυνες» για μια χαμηλής έντασης, λανθάνουσα σύγκρουση.
Η αλυσιδωτή εξέλιξη των γεγονότων φέρεται να ξεκίνησε είτε με την «αρπαγή» από τη Μοσάντ 55.000 σελίδων από τα πυρηνικά αρχεία του Ιράν, τμήμα των οποίων παρουσιάστηκε σε ερευνητές του Χάρβαρντ στις ΗΠΑ, είτε με τη δολοφονία του πανίσχυρου Ιρανού αντιστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί.
«Αλλά τα γεγονότα αυτά συνδέονται με την υπόθεση του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, με την απόπειρα του Ιράν να εγκατασταθεί στη Συρία και με την επιδίωξη του Ισραήλ να το εμποδίσει», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο η αναλύτρια Σίνα Σάιν.
Και τις τελευταίες εβδομάδες, «έχουμε δει τον ναυτικό πόλεμο Ιράν-Ισραήλ να βγαίνει από τη σκιά όπου παρέμεινε εδώ και δύο χρόνια», προσθέτει η διευθύντρια του προγράμματος για το Ιράν του Ινστιτούτου Ερευνών για την Ασφάλεια του Τελ Αβίβ.
Το 2019 το Ιράν είχε κάνει λόγο για επιθέσεις κατά τριών ιρανικών τάνκερ στην Ερυθρά Θάλασσα, καθώς το Ισραήλ αφενός προσπαθούσε να φρενάρει τη μεταφορά όπλων από το Ιράν προς τους συμμάχους του, και αφετέρου να εμποδίσει τις προσπάθειες της Τεχεράνης να παρακάμψει τις αμερικανικές κυρώσεις για να πουλήσει το ιρανικό πετρέλαιο.
Αλλά στις 25 Φεβρουαρίου τα πράγματα άλλαξαν, όταν το ισραηλινό φορτηγό πλοίο «MV Helios Ray» δέχθηκε επίθεση εν πλω. Έκτοτε οι επιθέσεις πολλαπλασιάστηκαν: Το ιρανικό «Shahr-e-Kord» δέχθηκε επίθεση κοντά στη Συρία, ακολούθησε το ισραηλινό «Lori» στην Αραβική Θάλασσα, το ιρανικό φορτηγό «Saviz» στην Ερυθρά, και την Τρίτη το ισραηλινό «Hyperion Ray» κοντά στις ακτές των Εμιράτων.
«Μέχρι σήμερα η ναυτική σύγκρουση ανάμεσα στο Ιράν και το Ισραήλ είχε παραμείνει χαμηλής έντασης, σε μια γκρίζα ζώνη, κάτω από τα όρια του κηρυγμένου πολέμου. Όμως ο ρυθμός των επιθέσεων επιταχύνεται, θα συνεχίσει να επιταχύνεται και θα επεκταθεί ενδεχομένως σε μια ευρύτερη γεωγραφική ζώνη, με νέες τακτικές, όπως για παράδειγμα με επιθέσεις υποβρυχίων ή drone», γράφει ο ερευνητής Φαρζίν Ναντίμι στην ιστοσελίδα του Washington Institute for Near East Policy.
Αποφυγή της κλιμάκωσης
Καθώς κανένα από τα πλοία που δέχθηκαν επίθεση δεν υπέστη σοβαρές ζημιές, ο ερευνητής θεωρεί ότι «κάθε πλευρά κάνει υπολογισμένες κινήσεις για την αποφυγή της κλιμάκωσης» και προειδοποιεί για τυχόν «ατύχημα» που θα έθετε σε κίνδυνο τη διεθνή ναυσιπλοΐα.
«Τα δύο στρατόπεδα δεν θέλουν κλιμάκωση, αλλά η κατάσταση μπορεί να ξεφύγει. Ισραηλινοί και Ιρανοί το γνωρίζουν και προσπαθούν να το αποφύγουν», λέει ο Μέναχεμ Μερχαβί, ειδικός στο Ιράν του Hebrew University της Ιερουσαλήμ.
Όπως εξηγεί, το Ιράν δεν μπορεί να κάνει τίποτε μεγάλης κλίμακας, αφενός διότι η χώρα είναι “ρημαγμένη” από την Covid-19, και αφετέρου λόγω των διαπραγματεύσεων με τη Δύση. «Το τελευταίο πράγμα που θέλει είναι να συγκρουστεί με οποιονδήποτε, ώστε να έχει όσο γίνεται πιο καθαρά χέρια στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση Μπάιντεν για να περισώσει τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα, από την οποία αποσύρθηκαν οι ΗΠΑ του Τραμπ», προσθέτει.
Σημειώνει, ωστόσο, ότι το Ισραήλ, εχθρικό ως προς τη συμφωνία του 2015 και «παίζει με τη φωτιά» στη λανθάνουσα αυτή ναυτική σύγκρουση.