Τα σημεία στα οποία πρέπει κανείς να σταθεί όσον αφορά το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ ανέλυσε ο καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας και Γεωπολιτικής του ΕΚΠΑ Ιωάννης Μάζης, μιλώντας στο ert.gr και στη Μαρίνα Θανασοπούλου.
Σχολιάζοντας επίσης το λόγο που η Τουρκία θέτει μετ’ επιτάσεως το ζήτημα της αποστρατικοποίησης των νησιών, ανέλυσε ποια είναι η στρατηγική επιδίωξη της Άγκυρας.
Ο Ιωάννης Μάζης στην ανάλυση του κειμένου συμπερασμάτων συσχέτισε τις αποφάσεις που πάρθηκαν στις Βρυξέλλες με τη συμφωνία του μηχανισμού αποσυμπίεσης Ελλάδας-Τουρκίας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αλλά και με την πρωτοκόλληση από τον ΟΗΕ του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Ολόκληρη η ανάλυση του καθηγητή έχει ως εξής:
Η ολοκλήρωση του ΝΑΤΟϊκού κειμένου αποτελεί διπλωματικό λάθος των Αθηνών, διότι διευκολύνει το έργο της κυρίας Μέρκελ, να μην επιβάλει κυρώσεις στη Τουρκία εφόσον οι δέοντες μηχανισμοί εκτονώσεως συμφωνήθηκαν μεταξύ των ενδιαφερομένων πλευρών. Η Αθήνα διέπραξε «θανάσιμο» σφάλμα να διευκολύνει την Τουρκία με την «έγκαιρη» συνυπογραφή αυτού του μηχανισμού αποσυμπίεσης, χωρίς να θελήσει να κερδίσει ούτε μία ημέρα διπλωματικού χρόνου που ήταν αρκετή ώστε να ανακοινωθεί αυτό κατά τη διάρκεια της Συνόδου, καθισταμένης δυνατής ως διπλωματικώς ορθολογικής τη μη επιβολή κυρώσεων.
Η ανακοίνωση κατά τη διάρκεια της Συνόδου της πρωτοκόλλησης του τουρκολιβυκού μνημονίου στο αποθετήριο του Γενικού Γραμματέως του ΟΗΕ δεν αποτελεί απόδειξη φιλικής βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ελλάδα, εφόσον ναι μεν δεν δημιουργεί νομικά τετελεσμένα αλλά προσφέρει επίφαση νομιμότητας εις το πλέον ανόσιο έργο εκνομίας της Τουρκίας.
Στο τελικό κείμενο της αποφάσεως της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ:
- δεν γίνεται καν μνεία περί κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας αλλά περί εργαλειοθήκης,
- δεν εγκρίθηκε νέος σοβαρός –και όχι σαν τον υπάρχοντα– κατάλογος κυρώσεων κατά της Τουρκίας,
- δεν υπάρχει ίχνος αυτομάτου μηχανισμού επιβολής των κυρώσεων αυτών σε περίπτωση συνεχίσεως της παραβατικής συμπεριφοράς της Τουρκίας,
- δεν υπάρχει καμία αναφορά για επανίδρυση ευρωπαϊκών συνθηκών του Άρθρου 47 παράγραφος 2 περί αμοιβαίας παροχής βοήθειας μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών, στο οποίο όμως αναφέρθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη. (Συνδυαζόμενο αυτό με τη μη υπογραφή αμυντικής συμφωνίας με τη Γαλλία, και αυτό συνιστά ένα εξαιρετικά σοβαρό λάθος της ελληνικής διπλωματίας.)
Αναφορικά με την απόφαση περί χρήσεως του Άρθρου 29 και του Άρθρου 215 –και τα δύο αναφέρονται σε οικονομικά μέτρα και ουσιαστικά επανατοποθετούνται στη διάθεση των 26 κρατών-μελών και στις εισηγήσεις του κυρίου Μπορέλ–, θεωρώ ότι και εκεί δεν πετύχαμε απολύτως τίποτα που θα είναι σε θέση να ανασχέσει μια επιθετική και παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας.
Σχετικά με τη προτεινόμενη πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο την οποία διοργανώνει ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ με αντικείμενα τη θαλάσσια οριοθέτηση, την ασφάλεια, την ενέργεια, τη μετανάστευση και την οικονομικής συνεργασία, κατ’ εμέ κρύβει πάρα πολλές παγίδες και για την Ελλάδα και για την Κύπρο γιατί επανέρχεται σε ένα σχέδιο αοριστίας στο θέμα των θαλάσσιων περιοχών, ενώ η Σύνοδος έχει ορίσει ως αντικείμενο του ελληνοτουρκικού διαλόγου τον ορισμό της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.
Γενικώς θεωρώ ότι πήγαμε στη Σύνοδο έχοντας κάνει πολλά κρίσιμα σφάλματα στην προετοιμασία της συμμετοχής μας.
Ο βασικός λόγος που η Τουρκία θέτει μετ’ επιτάσεως το ζήτημα της αποστρατικοποίησης των νησιών είναι το γεγονός ότι είναι σαν «αεροπλανοφόρα» στο Αιγαίο, και είναι το ισχυρότερο κομμάτι της ελληνικής άμυνας.
Καθοριστικό ρόλο για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο θα παίξουν οι αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου και το αποτέλεσμά τους. Στο σενάριο επανεκλογής Τραμπ, ο οποίος έχει πιο φιλικές σχέσεις με τον Ερντογάν από τον Μπάιντεν, ενδέχεται η Τουρκία να αυξήσει τις προκλήσεις.
Για αυτό και η Ελλάδα θα πρέπει να εκμεταλλευτεί το διάστημα έως την επόμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Δεκέμβριο ώστε να βελτιώσει τον αμυντικό εξοπλισμό της.
- Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην ενότητα Pontos Blog εκφράζουν αποκλειστικά την άποψη του γράφοντος.
