Δεν πρόλαβε καλά-καλά να τελειώσει η Σύνοδος Κορυφής, και ενώ στην Αθήνα πραγματοποιούσε επίσημη επίσκεψη ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, η Άγκυρα έκανε χθες κίνηση σοβαρής κλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο με την αμφισβήτηση μιας μεγάλης περιοχής της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Με οδηγία/προειδοποίηση προς ναυτιλλομένους (NAVTEX), η Τουρκία δέσμευσε μέχρι τις 2 Αυγούστου περιοχή νοτίως του Καστελόριζου για σεισμική έρευνα από το «Oruç Reis».
Για το συγκεκριμένο «τεμάχιο» έχει δοθεί άδεια στην τουρκική εταιρεία πετρελαίων (ΤΡΑΟ) ήδη από το 2012. Ωστόσο, στην Αθήνα επικρατεί ανησυχία καθώς θεωρείται πιθανό να ακολουθήσει δεύτερη NAVTEX, δυτικότερα, με βάση το τουρκολιβικό μνημόνιο.
Όπως σημειώνει η Καθημερινή, το δυτικό όριο των τουρκικών ερευνών τέμνει τον 28ο μεσημβρινό («κόβει» νοητά τη Ρόδο στη μέση) και το ανατολικό βρίσκεται εντός κυπριακής υφαλοκρηπίδας. Η περιοχή βρίσκεται κατά τα δύο τρίτα εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας και εντάσσεται πάγια στις τουρκικές διεκδικήσεις, δηλ. ανατολικά του 28ου μεσημβρινού.
Διάβημα από το ΥΠΕΞ, μήνυμα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ
«Με ψυχραιμία και ετοιμότητα», όπως λένε πηγές του Μαξίμου, παρακολουθεί η Αθήνα τις τουρκικές κινήσεις, που περιλαμβάνουν και ανάπτυξη μεγάλης ναυτικής δύναμης.
Ένα από τα σενάρια που εξετάζεται είναι να πρόκειται για αντιπερισπασμό σχετικά με το μέτωπο στη Λιβύη, μιας και προχθές η Αίγυπτος έλαβε εξουσιοδότηση για στρατιωτική παρέμβαση εάν οι δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία επιχειρήσουν κατάληψη της Σύρτης.
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Παράλληλα, όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, οι ελληνικές Αρχές έχουν ήδη εγείρει το ζήτημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο ΝΑΤΟ και στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, καθώς και στις πρωτεύουσες των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. «Μονόδρομος οι κυρώσεις από ΕΕ στην Τουρκία εφόσον εξακολουθεί να κινείται σε αυτή την κατεύθυνση», είπε στον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας ο Έλληνας πρωθυπουργός κατά τη συνάντηση που είχαν χθες στο Μαξίμου.
Η μέχρι στιγμής επίσημη αμερικανική αντίδραση είναι η απάντηση που έδωσε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε Έλληνες ανταποκριτές στην Ουάσινγκτον. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες γνωρίζουν ότι η Τουρκία έχει εκδώσει μια NAVTEX για έρευνα σε αμφισβητούμενα ύδατα στην Ανατολική Μεσόγειο. Καλούμε τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν τυχόν σχέδια που έχουν για επιχειρήσεις και να αποφύγουν κινήσεις που θα αυξήσουν τις εντάσεις στην περιοχή», σημείωσε.
Η εμπειρία του 2018
Σε επίπεδο διαχείρισης κρίσης οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις γενικότερα, και το Πολεμικό Ναυτικό ειδικότερα, έχουν την εμπειρία από τον Οκτώβριο του 2018, όταν σε μια πολύ πιο περιορισμένη θαλάσσια περιοχή, επί περίπου δύο εβδομάδες το «Barbaros» έκανε σεισμικές έρευνες συνοδεία τουρκικής φρεγάτας.
Από την ελληνική πλευρά αναπτύχθηκε η φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς», μέχρις ότου το τουρκικό ερευνητικό αποχώρησε. Αυτή τη φορά η έκταση είναι πολύ μεγαλύτερη και, σύμφωνα τουλάχιστον με την κινητοποίηση του τουρκικού ναυτικού, η Άγκυρα φαίνεται αποφασισμένη να δοκιμάσει τα αντανακλαστικά της Αθήνας.
Πάντως, χθες το πρωί, λίγο μετά την έκδοση της NAVTEX, σε ομιλία του για τα δύο χρόνια από την εγκαθίδρυση του προεδρικού συστήματος στην Τουρκία ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε: «Εμείς για τα σεισμογραφικά μας σκάφη και τα πλωτά γεωτρύπανα δεν χρειαζόμαστε την άδεια κανενός».