Η Τουρκία δεν αλλάζει. Ήταν και παραμένει ένα κράτος που δεν σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και καταστρατηγεί τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ήταν και παραμένει ένα κράτος με ποινικό μητρώο που αρέσκεται να προκαλεί λουτρά αίματος για να καρπωθεί οφέλη που δεν δικαιούται. Κάτι τέτοιο συνέβη και σήμερα με την απόφαση του… ανεξάρτητου Συμβουλίου της Επικρατείας της Τουρκίας για την ακύρωση του διατάγματος που υπεγράφη το 1934 και προέβλεπε τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη σε μουσείο.
Η απόφαση άνοιξε το δρόμο για τη μετατροπή της σε τζαμί, κάτι που φρόντισε να διασφαλίσει και εγγράφως ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Λίγη ώρα μετά τη δημοσιοποίηση της απόφασης του τουρκικού ΣτΕ, ο Ερντογάν υπέγραψε διάταγμα που θέτει την Αγία Σοφία υπό τον έλεγχο της Αρχής Θρησκευτικών Υποθέσεων (Ντιγιανέτ) προκειμένου να ανοίξει το ταχύτερο ως χώρος θρησκευτικής λατρείας.
Στις 20:53 και όχι στις 21:00 όπως είχε ανακοινωθεί από την τουρκική προεδρία αναμένεται και το διάγγελμά του σχετικά με το βυζαντινό μουσείο.
Τουρκικά μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν πως ο ορισμός της ώρας του διαγγέλματος στις 20:53 μόνο τυχαίος δεν είναι καθώς αναφέρεται πως συμβολίζει την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 και το πέρας των 600 ετών από τότε.
Το διάταγμα που υπέγραψε ο Ερντογάν
Οι πρώτες αντιδράσεις από την κυβέρνηση
Τις εξελίξεις με την Αγία Σοφία σχολίασε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη. Στη γειτονική χώρα δεν υφίσταται ανεξάρτητη δικαιοσύνη, δήλωσε η Ελληνίδα υπουργός, τονίζοντας πως η απόφαση είναι προϊόν πολιτικής βούλησης του προέδρου Ερντογάν. Μάλιστα όπως είπε, η απόφαση αποτελεί «ανοικτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο που αναγνωρίζει τη μοναδική αξία και την οικουμενικότητα του μνημείου».
Επισημαίνοντας πως κανείς δεν επιχειρεί να αναμειχθεί στις εσωτερικές υποθέσεις της Τουρκίας, είπε πως «η Αγία Σοφία που βρίσκεται στο έδαφός της, στην Κωνσταντινούπολη, αποτελεί μνημείο όλης της ανθρωπότητας, ανεξάρτητα από θρησκευτική πίστη. Ο εθνικισμός που επιδεικνύει ο πρόεδρος Ερντογάν δεν συνιστά σωστό σύμβουλο, οδηγώντας τη χώρα του έξι αιώνες πίσω.
»Η Αγία Σοφία δεν χάνει από την αίγλη της και το πανανθρώπινο μήνυμά της, επειδή το τουρκικό δικαστήριο υπέκυψε. Ο πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε για την Τουρκία την πολιτιστική απομόνωση της.»
Πρόκληση χαρακτήρισε την απόφαση αλλά και την άμεση υπογραφή διατάγματος από τον Ερντογάν ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Τι λένε τα πολιτικά κόμματα
«Η Αγία Σοφία, πέραν της ιστορικής και συναισθηματικής αξίας για εμάς τους Έλληνες και το συμβολισμό της για τους απανταχού Χριστιανούς, είναι μνημείο που ανήκει σε όλη την ανθρωπότητα, ενταγμένη από το 1985 στον κατάλογο των προστατευόμενων μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO», τόνισε ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Κατρούγκαλος σχετικά με τις σημερινές εξελίξεις και την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Τουρκίας.
«Οποιαδήποτε απόφαση αλλοίωσης του χαρακτήρα της μέσω μετατροπής της σε τζαμί αποτελεί ευθεία πρόκληση, είναι απαράδεκτη και δεν ταιριάζει σε χώρα που σέβεται τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Θα υπονομεύσει το διαθρησκευτικό διάλογο χριστιανών και μουσουλμάνων και θα ενισχύσει τις απαράδεκτες θεωρίες περί σύγκρουσης πολιτισμών», αναφέρει σε γραπτή του δήλωση, όπου επισημαίνει ότι «ως πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας είχε αναδείξει τις σχετικές ευθύνες της Τουρκίας για αυτό το οικουμενικής αξίας μνημείο, μεταξύ άλλων και κατά την επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν στην Αθήνα».
Το Κίνημα Αλλαγής κάλεσε την παγκόσμια κοινότητα να αντιδράσει αποφασιστικά κι άμεσα ώστε η Αγία Σοφία να μη μετατραπεί σε τζαμί. «Ο ΟΗΕ και η Unesco, το Συμβούλιο της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να καταδικάσουν απερίφραστα την ενέργεια της Τουρκίας και να επιβάλουν τις απαραίτητες κυρώσεις, μέχρι την αναθεώρηση της», αναφέρει ανακοίνωση τού γραφείου Τύπου του κόμματος.
Η μετατροπή της σε τζαμί, η Τουρκία, θα έχει προβεί σε μια προκλητική και ανιστόρητη ενέργεια. Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος θα αποτελέσει προσβολή για όλο τον πολιτισμένο κόσμο και όχι μόνο για την Ελλάδα.
«Όχι μόνο για τους χριστιανούς κάθε δόγματος», τονίζει και προσθέτει ότι “περιφρονεί την πολιτιστική κληρονομιά όλης της ανθρωπότητας. Η Αγία Σοφία είναι επίσημα “μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς”» της UNESCO για το οποίο η Τουρκία έχει νομικές και άλλες δεσμεύσεις για την προστασία της ταυτότητας και ιστορικότητας του», πρόσθεσε το ΚΙΝΑΛ.
« Η απόφαση μετατροπής σε τζαμί της Αγιάς Σοφιάς, που αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, μεθοδεύτηκε απ’ την κυβέρνηση Ερντογάν και αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας. Απ’ αυτή την άποψη, η ενέργεια αυτή δεν συνιστά μόνο ευθεία προσβολή του χαρακτήρα της Αγιάς Σοφιάς, όπως προσπαθούν να την εμφανίσουν όσοι στα λόγια την καταδικάζουν, αλλά αποτελεί έναν κρίκο στην συνολική στρατηγική της τουρκικής άρχουσας τάξης, που υποθάλπτεται απ’ τη στάση και τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ στην περιοχή», σημειώνει σε ανακοίνωσή του το ΚΚΕ.
Η Ελληνική Λύση ζήτησε από κυβέρνηση, κόμματα και πολίτες να φτιάξουν μέτωπο ενότητας για να μην υλοποιηθεί η απόφαση. Παράλληλα ζήτησε το α) άμεσο κλείσιμο των συνόρων για όλα τα τούρκικα προϊόντα και την διέλευση αυτών β)Καθολικό εμπάργκο σε τούρκικα προϊόντα και υπηρεσίες γ)Την μετατροπή του δήθεν σπιτιού του Κεμάλ, που ουδέποτε υπήρξε σπίτι του σφαγέα, σε μουσείο τιμής και μνήμης των θυμάτων της Γενοκτονίας των Ποντίων.
Σε μεγαλύτερες διαιρέσεις της Εκκλησίας μπορεί να οδηγήσει το γεγονός
Την ίδια ώρα η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εξέφρασε τη λύπη της για το ότι η δική της ανησυχία, όπως και άλλων ορθόδοξων εκκλησιών, για την προοπτική να μετατραπεί ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη από μουσείο σε τζαμί, δεν εισακούσθηκε από τις τουρκικές Αρχές.
«Είναι πολύ λυπηρό ότι η ανησυχία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, άλλων ορθόδοξων εκκλησιών δεν εισακούσθηκε. Η εν λόγω απόφαση, δυστυχώς, δεν στοχεύει στην ειρήνευση των υπαρχουσών αντιθέσεων, αλλά, αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες διαιρέσεις, όπως είχε πει στις 6 Ιουλίου σε δηλώσεις του ο Πατριάρχης (Μόσχας και Πασών των Ρωσιών) Κύριλλος», δήλωσε ο πρόεδρος του τμήματος για τις αμοιβαίες σχέσεις της εκκλησίας με την κοινωνία και τα ΜΜΕ της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου της Μόσχας, Βλαντίμιρ Λεγκόϊντα.