Το Ανώτατο Δικαστήριο της Τουρκίας αναμένεται σήμερα να πάρει απόφαση για το καθεστώς της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και να αποφανθεί εάν το μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO θα μετατραπεί από μουσείο σε μουσουλμανικό τέμενος. Ειδικότερα, δύο ΜΚΟ κατέθεσαν προσφυγή, ζητώντας να εξεταστεί αν είναι αυθεντική ή πλαστή η υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ στο διάταγμα του 1934 για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε επαναφέρει στο προσκήνιο το αίτημα ισλαμιστών στην Τουρκία, που ζητούν εδώ και πολύ καιρό την μετατροπή της Αγια-Σοφιάς σε τζαμί. Μια πρόταση που έχει προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις, τόσο από θρησκευτικούς όσο και από πολιτικούς ηγέτες σε όλο τον κόσμο.
Μια από τις τελευταίες παρεμβάσεις προήλθε από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, ο οποίος –σε χθεσινή ανακοίνωση– είχε «προτρέψει» την κυβέρνηση της Τουρκίας να διατηρήσει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας και να μην προχωρήσει σε «υποβάθμιση της πολιτιστικής κληρονομιάς».
Αυτό το γεγονός προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Άγκυρας. Σε δήλωσή του, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Χαμί Ακσόι είπε πως «είμαστε σοκαρισμένοι» από τη δήλωση που έκανε το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ για την Αγία Σοφία και υποστήριξε ότι το σπουδαίο μνημείο «βρίσκεται στη γη μας, είναι ιδιοκτησία της Τουρκίας, όπως όλα τα πολιτιστικά μας αγαθά».
Μάλιστα, τόνισε ότι οποιοδήποτε ζήτημα σχετικά με την Αγία Σοφία είναι «εσωτερική μας υπόθεση» και αποτελεί «μέρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας». Ο Ακσόι πρόσθεσε: «Φυσικά ο καθένας είναι ελεύθερος να εκφράσει τη δική του γνώμη. Ωστόσο, δεν μπορεί ο καθένας να μιλήσει για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα με τον τρόπο “προτρέπουμε, απαιτούμε”».
Να θυμίσουμε ότι η Αγία Σοφία, ο σπουδαίος ναός της Ορθοδοξίας, λειτούργησε ως εκκλησία για 916 χρόνια.
Το 1453 μετατράπηκε σε τζαμί από τον Μωάμεθ τον Πορθητή Β΄, όταν κατέκτησε την Κωνσταντινούπολη. Κατά την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγιναν παρεμβάσεις στο κτίσμα, όπως ήταν η προσθήκη των μιναρέδων, ενώ από τον Ιανουάριο του 1935, με απόφαση του τουρκικού κράτους, μετατράπηκε σε μουσείο.
Επισημαίνεται ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της Τουρκίας δεν αποκλείεται να αναβάλλει την απόφαση εν μέσω ευρύτατων αντιδράσεων που έχουν δημιουργηθεί και ηχηρών παρεμβάσεων από χώρες και ηγέτες εκτός της γειτονικής χώρας.