Η Δημοτική Τηλεόραση Θεσσαλονίκης πραγματοποίησε μια εκπομπή με αρθρωτές, όπως λέμε, συνεντεύξεις. Όσοι μίλησαν στην εκπομπή δεν εμφανίστηκαν σε ένα πάνελ αλλά έδωσαν ξεχωριστά συνεντεύξεις . Το θέμα ήταν η Δικαιοσύνη και το επίμαχο πρόσωπο ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης, ο οποίος καταδικάστηκε για οικονομικές καταχρήσεις. Μεταξύ αυτών που μίλησαν στην κάμερα ήταν και ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης και αναγνωρισμένος καθηγητής του Ποινικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Νίκος Παρασκευόπουλος, ο οποίος και δημοσιοποίησε το γεγονός, πριν η εκπομπή μεταδοθεί. Το έκανε για να δηλώσει πως η συμμετοχή του στην εκπομπή δεν συνεπάγεται ότι κάθεται στο ίδιο τραπέζι με τον Παπαγεωργόπουλο.
Διάβασα την ανακοίνωση του κ. Παρασκευόπουλου και δεν κατάλαβα να έθετε θέμα μη μετάδοσης της συνέντευξης που έδωσε. Θέλησε, απλώς, να διαφοροποιήσει τη θέση του. Στη συνέχεια, διάβασα μια ανακοίνωση που εξέδωσε η παράταξη του κ. Σπύρου Βούγια που ζητούσε τη μη μετάδοση της εκπομπής και άλλα τινά. Θα υπήρξαν, πιθανώς, και άλλες αντιδράσεις τις οποίες δεν γνωρίζω. Γενικώς, το θέμα που τίθεται είναι πως ο καταδικασμένος για οικονομικά σκάνδαλα Βασίλης Παπαγεωργόπουλος δεν έχει δικαίωμα να μιλά και πως μερικοί από τους προσκεκλημένους δεν κάθονται στο ίδιο τηλεοπτικό πάνελ μαζί του. Είναι έτσι;
Θα προσεγγίσω το θέμα ως μέλος της «κοινής γνώμης» ·όχι νομικά διότι δεν είμαι νομικός. Βεβαίως, ο καθένας που καλείται να μιλήσει σε μια εκπομπή θέτει τους όρους της συμμετοχής του και πράττει αυτό που θεωρεί ότι συνάδει με την γενικότερη παρουσία του στο δημόσιο βίο. Μιλά ή αρνείται να συμμετάσχει. Αλλά πόθεν προκύπτει η απαίτηση και, μάλιστα, η διαμόρφωση μιας κοινής γνώμης που θα ζητήσει την εξαίρεση κάποιου άλλου, έστω και αν αυτός ο άλλος καταδικάστηκε για αδικήματα που –κατά τη δικαστική κρίση–διέπραξε; Στο βαθμό που παρακολούθησα την εξέλιξη της δικαστικής υπόθεσης του πρώην δήμαρχου Θεσσαλονίκης έχω πεισθεί ότι το αδίκημα διεπράχθη. Με το σχόλιο αυτό δεν θέλω να εξιλεώσω τον κ. Παπαγεωργόπουλο. Αλλά να αναδείξω ένα ζήτημα ανθρωπίνου δικαιώματος.
Έχει ένας καταδικασθείς το δικαίωμα δημόσιου λόγου αν αυτό δεν του έχει στερηθεί με τη δικαστική απόφαση; Πιστεύω ναι.
Είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα ανεξαρτήτως του τι πιστεύει για το πρόσωπο και την υπόθεση ο καθένας μας. Τίθενται, όμως, και ορισμένα άλλα ζητήματα:
Πρώτον, τα δύο δημόσια πρόσωπα που έχω υπόψη μου ότι αντέδρασαν, ο κ. Νίκος Παρασκευόπουλος και ο κ. Σπύρος Βούγιας ανήκουν σε έναν πολιτικό χώρο, όχι κοινό αλλά με τις ίδιες ευαισθησίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Προκαλεί έκπληξη η αντίδρασή τους στο δημόσιο λόγο που δόθηκε στον κ. Παπαγεωργόπουλο. Ο κ. Παρασκευόπουλος, μάλιστα, όταν ήταν υπουργός Δικαιοσύνης έφερε στη Βουλή νόμο, ψηφίστηκε και εφαρμόστηκε, τον οποίο αξιοποίησε ο κ. Παπαγεωργόπουλος και βρίσκεται σήμερα εκτός φυλακής. Τι έχει μεγαλύτερη σημασία για τον κ. Παρασκευόπουλο: το να μην μιλήσει ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης ή να μειωθεί ο χρόνος έκτισης της ποινής του; Όπερ και εγένετο με τον καλούμενο «Νόμο Παρασκευόπουλου».
Δεύτερον, υπάρχει μια δημοσιογραφική προσέγγιση στο θέμα πέραν της περίπτωσης Παπαγεωργόπουλου. Εξηγούμαι: Πριν από μερικά χρόνια είχα κάνει μια συνέντευξη στην ΕΡΤ3 με τον γιό μιας παρεξηγημένης ιστορικής προσωπικότητας του δημόσιου βίου της χώρας. Ένας από τους γνωστούς, στην εποχή του, δημοσιογράφος των Αθηνών μου ευχήθηκε ειρωνικά: άντε, τώρα, συνέντευξη και με τον Ιωαννίδη. Ο Δημήτριος Ιωαννίδης, ο δικτάτορας, που κινούσε τα νήματα από το παρασκήνιο των ανδρεικέλων της «κυβέρνησης» Ανδρουτσόπουλου, ζούσε ακόμη. Απάντησα στο δημοσιογράφο πως θα έκανα το παν για να καταφέρω να πάρω συνέντευξη από τον Ιωαννίδη.
Τι λέτε, δεν θα είχε ενδιαφέρον μια συνέντευξη με τον άνθρωπο που οδήγησε στην τελευταία φάση της κυπριακής τραγωδίας; Δεν θα είχε ενδιαφέρον μια συνέντευξη με τον Παπαδόπουλο; Δεν είχε ενδιαφέρον, πριν εκφυλιστεί με τις συχνές εμφανίσεις του και την απώλεια μνήμης και συνείδησης, συνέντευξη με τον Παττακό; Βεβαίως, οι περιπτώσεις Παπαγεωργόπουλου με των δικτατόρων είναι διαφορετικές. Αλλά δεν παρουσιάζουν όλες ενδιαφέρον ενημέρωσης της κοινής γνώμης αλλά και ιστορικής καταγραφής τους; Ο Ιωαννίδης έφυγε από τη ζωή χωρίς να μιλήσει ή, εξ όσων γνωρίζω, να έχει γράψει κάτι για το παρασκήνιο της εθνικής προδοσίας όπως το βίωσε.
Δεν θα θέλαμε ως κοινωνία και ως εθνική ιστορική μνήμη να γνωρίζαμε τι θα έλεγε ένας εκ των πρωταγωνιστών της τραγωδίας;
Τελικά, ως δημοσιογράφοι, παίρνουμε συνεντεύξεις μόνο από τους «καλούς»; Και ποιοι είναι οι «καλοί» και οι «κακοί»; Όλοι οι συνάδελφοι του κ. Παρασκευόπουλου και του κ. Βούγια που δεν καταδικάστηκαν, ίσως ακόμη, ανήκουν στην κατηγορία των «καλών» και «αδιάφθορων» με τους οποίους ομιλούν και στους οποίους αναγνωρίζουν δικαίωμα λόγου το οποίο αρνούνται στους άλλους; Προκύπτει, τώρα, και ένα άλλο ζήτημα. Μήπως πρόκειται για οργανωμένη προσπάθεια εξιλέωσης του κ. Παπαγεωργόπουλου;
Αυτό μπορεί να φανεί κατά την παρουσίαση της εκπομπής. Και, τότε, μπορεί να υπάρξει δημόσια καταγγελία και της δημοσιογραφικής σκοπιμότητας και του μέσου ενημέρωσης και του πολιτικού προϊσταμένου του, που στην προκειμένη περίπτωση είναι ο νυν δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Τέλος, χωρίς να θέλω να επεκταθώ περισσότερο, θα ήθελα να υπενθυμίσω το «Κατηγορώ» του Εμίλ Ζολά και την πιθανότητα να υπάρχει πάντα η περίπτωση δικαστικής πλάνης.
Μήπως ο καταδικασθείς, όχι μόνο ο Παπαγεωργόπουλος αλλά ο οποιοσδήποτε, κάτι θέλει να πει στην κοινωνία; Από ένα ήμαρτον μέχρι να φέρει στοιχεία της περίπτωσής του που να οδηγούν σε μια διαφορετική προσέγγιση; Τι επιδιώκεται, τελικά, με την ποινή; Ποια είναι η φιλοσοφία της Μήπως ειδικά ο κ. Παρασκευόπουλος ήρθε σε αντίθεση με όσα δίδαξε στο Πανεπιστήμιο; Και αν ο καθηγητής έρχεται σε αντίθεση με τη διδασκαλία του τι θα κάνουν οι φοιτητές του; Και τι η κοινωνία;
Παντελής Σαββίδης