Διαβάζοντας τις Αυθεντικές Ιστορίες Προσφύγων του διδάκτορος Θεολογίας και θρησκειοπαιδαγωγού και θείου μου Γεωργίου Τσακαλίδη, είναι αδύνατο να μη συγκινηθείς. Ειδικά στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, το οποίο εξιστορεί τις ζωές των προσφύγων που ήρθαν από τον Πόντο, δεν υπήρχε λέξη, πρόταση, παράγραφος, που να μη μου δημιούργησε συναισθηματική φόρτιση. «Η γούλα μ’ εγομώθεν». «Έκχα» αμέτρητα δάκρυα σε κάθε σελίδα, αφού ο ανθρώπινος πόνος που μεταφέρουν οι αφηγήσεις των παλιών με συγκλόνισε και μου έδωσε περισσότερη δύναμη για να ανταποκριθώ στη ζωή μου.
Ένιωσα δε ένα εκατομμύριο φορές παραπάνω υπερήφανος για την ποντιακή μου καταγωγή, ιδιαίτερα όταν εξακρίβωσα ότι κοντινοί ή μακρινοί μου συγγενείς και πρόγονοι είχαν συμμετοχή σε ιστορικά γεγονότα που καταγράφηκαν από σπουδαίους συγγραφείς, όπως ο Δημήτρης Ψαθάς.
Όταν οι πρόγονοί μας πέρασαν τόσα, εμείς οι σύγχρονοι δεν μπορούμε να διαμαρτυρόμαστε για κακουχίες και στερήσεις. Οι άνθρωποι αυτοί με την πίστη τους και τη θέλησή τους για ζωή κατάφεραν να σώσουν τον εαυτό τους, ιερά και όσια. Έγιναν υπερήρωες, σαν τους ημίθεους της Αρχαιότητας, και πιστεύω κέρδισαν μια θέση στον παράδεισο! Αν μπορούσαμε να πάρουμε κάτι από αυτούς είμαι σίγουρος, ότι θα γινόμασταν καλύτεροι άνθρωποι. Με αυτούς ως πρότυπα πρέπει να μεγαλώνει κάθε Έλληνας.
Και κάτι ακόμα. Διαβάζοντας τις ιστορίες «εντόκαν ’ς σο νου μ’» τα παιδικά μου χρόνια, όταν εγώ με τον αδερφό μου ήμασταν μέσα στην σκανταλιά και την αταξία.
Ούτε το ράπισμα δεν μπορούσε να τιθασεύσει το πνεύμα μας και την αεικίνητη και ζημιοφόρα παιδική μας ενέργεια, μέρος της οποίας θαρρώ έχει καταγραφεί σε οπτικοακουστικό υλικό από την κάμερα του θείου, σε ένα οικογενειακό συναπάντημα στο σπίτι του παππού Χαράλαμπου, στον Σιδερά, στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Πιστεύω ότι αν οι μεγαλύτεροι είχαν την υπομονή να μας αφηγηθούν διά στόματος τέτοιες σπαραξικάρδιες ιστορίες, θα είχαν αποφύγει πολλές φωνές και είμαι σίγουρος ότι θα καθιστούσαν τη φρονιμότητα. Γιατί όσα γράφονται στο βιβλίο έχουν φοβερό παιδαγωγικό χαρακτήρα.
Χρήστος Κωνσταντινίδης
Δημοσιογράφος – αραευτής
- Η βιβλιοκριτική δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ποντιακή Εστία.