Πέντε δρώμενα, καθένα από τα οποία αναφερόταν σε μία από τις πράξεις που όλες μαζί ορίζουν τη γενοκτονία στη Σύμβαση του ΟΗΕ. Πέντε παιδιά, τέσσερα κορίτσια και ένα αγόρι, που αντιπροσώπευσαν τους λαούς που έχουν υποστεί γενοκτονία. Σέρρα σε ομόκεντρους κύκλους, που… πολλούς τους ξένισε.
Τι και αν έχουν περάσει μέρες από το 15ο Πανελλαδικό Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών, τα μηνύματα που εξέπεμψε παραμένουν επίκαιρα σε μια χρονιά που συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ποντίων.
Ένα από τα πρόσωπα… ενδιαφέροντος –εκτός φυσικά από τους χορευτές και τις χορεύτριες– είναι ο Παύλος Κουρτίδης, ο οποίος για πρώτη φορά ανέλαβε να καθοδηγήσει σκηνοθετικά και να χορογραφήσει το φεστιβάλ. «Ας το δούμε ως μια αφορμή να φωνάξουμε μέσα από την τέχνη», δηλώνει στο pontos-news.gr. Αν και τονίζει ότι δεν γνωρίζει από τώρα εάν θα έλεγε το «ναι» στην πρόσκληση για το 16ο Πανελλαδικό Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών, ο σκηνοθέτης και χορογράφος σημειώνει ότι τα ρίσκα που πήρε με τους συνεργάτες του απέδωσαν, και όλα πήγαν με βάση το πρόγραμμα. «Η προετοιμασία και ο συντονισμός όλων ήταν μια διαδικασία μηνών με πολλή κούραση, αλλά ταυτόχρονα με μεγάλο ζήλο να πάνε τα πράγματα καλά», προσθέτει.
Αλλαγές στη ροή
Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε το φεστιβάλ ο Παύλος Κουρτίδης ζήτησε να γίνουν ουσιαστικές αλλαγές στο πρόγραμμα. Έτσι, οι ομιλίες μπήκαν στην αρχή ώστε στη συνέχεια να υπάρχει συνεχής ροή με την παρουσίαση των χορών του Πόντου και τα «εμβόλιμα» χορευτικά δρώμενα. «Οι 6.500 θεατές παρακολουθούσαν μια συνεχή δράση να εξελίσσεται», σημειώνει.
Η στιγμή που ξεχωρίζει από τη φετινή διοργάνωση είναι οι ομόκεντροι κύκλοι της σέρρας, «για τους οποίους έγινε τόσος ντόρος», όπως λέει. Αυτό που εξηγεί είναι ότι σκοπός ήταν να κυκλωθούν οι γενοκτονίες – «δεν πειράξαμε το χορό ως χορό. Είμαι ο πρώτος που σέβομαι τη φορεσιά και τους συμβολισμούς», εξηγεί ο Παύλος Κουρτίδης. Και συνεχίζει: «Επιλέξαμε συγκεκριμένο αριθμό ατόμων και κάναμε μαζί τους πρόβες ειδικά για αυτή τη στιγμή. Δεν σας κρύβω πως υπήρξαν αντιδράσεις, όμως προχωρήσαμε όπως ακριβώς το είχαμε σχεδιάσει. Και να πω την αμαρτία μου; Με ενδιαφέρει το σύνολο και το τελικό αποτέλεσμα: ότι αυτή η σέρρα έχει ήδη ταξιδέψει μέσα από το διαδίκτυο παντού με χιλιάδες προβολές, και με ένα γήπεδο να χειροκροτά όρθιο».
Κουρτίδης: Η σέρρα με τους ομόκεντρους κύκλους έγινε και θα μείνει παρακαταθήκη.
Απαντώντας στην ερώτηση για το αν φοβήθηκε ότι το κοινό μπορεί να μην δει με θετικό τρόπο τις χορογραφίες μου μπήκαν μεταξύ των χορών που παρουσίασε ο κάθε ΣΠΟΣ, ο σκηνοθέτης και χορογράφος απαντά αφοπλιστικά: «Δεν μπήκα σε τέτοιες σκέψεις. Νομίζω ότι μετά από 20 χρόνια εμπειρίας πάνω σε σκηνές έχω ένα ένστικτο που με πάει εκεί που θέλω».
Το δρώμενο με τα μικρά παιδιά
Οι μικροί ήρωες του Παύλου Κουρτίδη, η Ιουλία, η Σίλβια, η Σάμπι, η Ματίλντα και ο Γιώργος, ήταν αυτοί που εκπροσώπησαν τους λαούς που έχουν γενοκτονηθεί. «Στα βίντεο που παρουσιάστηκαν εμβόλιμα είπαν το καθένα στην αντίστοιχη γλώσσα την ίδια φράση: “Όχι άλλη γενοκτονία”. Χρησιμοποιήσαμε παιδιά γιατί αποτελούν πάντα τα πιο αθώα θύματα μιας γενοκτονίας, αλλά ταυτόχρονα αποτελούν και το μέλλον του κάθε λαού που επιβίωσε και θα κρατήσει τις μνήμες ζωντανές και θα αγωνιστεί ενάντια σε τέτοιου είδους εγκλήματα», υπογραμμίζει.
(Φωτ.: Κώστας Παπαδόπουλος)
Όπως δηλώνει, όλα αυτά τα παιδιά ενωμένα αποτελούν το μέλλον μας, την ελπίδα μας και ένα μήνυμα ειρήνης. «Κουβαλούν μέσα τους αιώνες παράδοσης, αυτό ήθελα να αποτυπώσω με την τελευταία εικόνα του φεστιβάλ όπου οι πυρριχιστές ακολουθούν τα παιδιά και τους προσφέρονται συμβολικά τα αμάραντα», προσθέτει.
Ο πήχης ανέβηκε ψηλά
Στην ερώτηση για το πώς θα μπορούσε να είναι το επόμενο φεστιβάλ αν ο ίδιος είχε το ελεύθερο να επιλέξει το τι θα παρουσιαστεί, ο σκηνοθέτης και χορογράφος αποφεύγει να δώσει μια απάντηση, επισημαίνει όμως ότι ο πήχης ανέβηκε ψηλά.
Κουρτίδης: Τώρα βλέποντας πίσω, ελάχιστοι είναι αυτοί που δεν εκτίμησαν τη δουλειά μου/μας, ή, αν θέλετε, που τους «κουράσαμε».
Σε κάθε περίπτωση νιώθει την ανάγκη να ευχαριστήσει τους χορευτές και τις χορεύτριες για την προθυμία και τη συνεργασία τους, τους εθελοντές για την πολύτιμη βοήθειά τους, τον συνεργάτη και φίλο, συντονιστή Όμηρο Παχατουρίδη, τον Αλέξανδρο Εφραιμίδη και την ΠΟΕ που πίστεψε σε εκείνον.
Καλλιτέχνες και αναγνώριση της Γενοκτονίας
Ο ποντιακής καταγωγής Παύλος Κουρτίδης είναι από τους ανθρώπους που πιστεύει βαθιά στη δύναμη της τέχνης ως μέσο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης· άλλωστε η παράσταση Γενοκτονία, όπως έχει δηλώσει στο παρελθόν, είναι έργο ζωής. «Το θέατρο και οι παραστάσεις είναι ο δικός μου στίβος μάχης. Δεν είναι η θέση μας να ταχθούμε πολιτικά με το ένα ή το άλλο μέρος, αλλά με τους συνεργάτες μου μπορούμε να πούμε μέσα από τα σώματά μας αλήθειες που απευθύνονται σε ένα παγκόσμιο κοινό. Σε ένα κοινό που δεν ξέρει, αλλά μέσα από την παράσταση θα μάθει», τονίζει.
Από την παράσταση Γενοκτονία του Παύλου Κουρτίδη (Φωτ.: Pavlos Kourtidis Company)
Μάλιστα, φέρνει ως παράδειγμα το Ολοκαύτωμα για το οποίο εκτός από ταινίες, σειρές, βιβλία και ντοκιμαντέρ, υπάρχει πληθώρα θεατρικών αλλά και χορευτικών παραστάσεων. Αναφερόμενος δε στην παράσταση Γενοκτονία εξηγεί ότι είναι ο δικός του τρόπος για τη διεθνοποίηση του ζητήματος.
«Τα παχιά λόγια και οι συγκεντρώσεις κάθε 19 Μαΐου δεν είναι αρκετά για καταλάβει η κοινή γνώμη το δράμα που υπέστησαν οι πρόγονοί μας. Είμαι έτοιμος με τους συνεργάτες μου ως πρεσβευτές αυτού του αγώνα να πάμε σε ανατολή και δύση. Είμαστε κοντά», καταλήγει.