«Δεν υπάρχει τίποτα πιο εύκολο από τις διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους. Αρκεί να πεις ότι θα βάλεις δασμούς στα αυτοκίνητά τους και θα κάνουν ό,τι θέλεις» (Réseau International, 26/8/2019). Είναι σχόλιο του Τραμπ για την Σύνοδο των G7 στο Μπιαρίτς. Χλευασμός, περιφρόνηση, κλοτσιά στα μαλακά μόρια. Για τις ΗΠΑ του Τραμπ δεν αξίζει ούτε ο τυπικός διπλωματικός σεβασμός στη σημερινή «γερμανική» Ευρώπη της Μέρκελ.
Άλλωστε κανείς από τους άλλους έξι παρακαθήμενους εκπροσώπους του πλούτου δεν απάντησε στην προσβολή διαψεύδοντας ότι κυβερνάει το χρήμα.
Πριν από περίπου τρεις δεκαετίες ο Μπρεζίνσκι έγραφε ότι η Ευρώπη είναι προτεκτοράτο των ΗΠΑ (Η μεγάλη σκακιέρα). Και παραμένει προτεκτοράτο. Τι να λέμε κι εμείς εδώ… Προτεκτοράτο δεν σημαίνει απλώς ότι λαμβάνεις και εκτελείς εντολές για κάποια σημαντικά θέματα αλλά για τα άλλα κάνεις του κεφαλιού σου. Διόλου δεν είναι έτσι. Δεν υπάρχουν σημαντικά και ασήμαντα ζητήματα, όλα διαπλέκονται έτσι ώστε να αποτελούν αρμονικό σύνολο που εξυπηρετεί τον επικυρίαρχο. Εκτροπή από τον κανόνα ο επικυρίαρχος δεν επιτρέπει, παρά μόνο αν ο ίδιος την προκαλεί. Όπως τότε που ένας Αμερικανός υφυπουργός ανακοίνωσε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, καλοκαιριάτικα ντάλα μεσημέρι, ότι θα γίνουν εκλογές στην Ελλάδα τον Οκτώβριο και χρειάστηκε ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης να επιστρατεύσει όλη την παροιμιώδη ψυχραιμία του.
Ασφαλώς δεν είναι της ίδιας ποιότητας προτεκτοράτο η Ελλάδα και η Γερμανία ή η Γαλλία. Αλλά και αυτοί οι δυο, οι ισχυροί της ΕΕ, παραμένουν υποτακτικοί των ΗΠΑ. Μια φρασούλα του Αμερικανού προέδρου για επιβολή δασμών στα γαλλικά κρασιά ήταν υπεραρκετή ώστε ο Μακρόν, αφού γευμάτισε με τον Τραμπ, να καλέσει αυτός τον Ιρανό ΥΠΕΞ Μοχάμεντ Ζαρίφ στο Μπιαρίτς για να μην εκτεθεί ο Αμερικανός πρόεδρος.
Δεν συμφώνησαν οι 7 πιο πλούσιοι του κόσμου για τις σχέσεις με τη Ρωσία. Ήταν αντίθετοι οι Γερμανοί, οι Γάλλοι και οι παραδοσιακά αντιρώσοι Άγγλοι, αναφέρουν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία. Αλλά ο Τραμπ φεύγοντας δήλωσε ότι ίσως στην επόμενη συνάντηση των G7 να προσκαλέσει τον Πούτιν.
Γιατί, όμως, αντιδρούν οι Ευρωπαίοι; Ο πυρήνας της απάντησης είναι ο εξής: Η Γερμανία ελέγχει πλέον την ΕΕ (με βοηθό/υποτακτικό της τη Γαλλία) και ελπίζει ότι σε λίγο θα ξεφύγει από τη θέση του προτεκτοράτου των ΗΠΑ.
Ώστε να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη. Οι Γαλλογερμανοί θέλουν να τα βρουν αυτοί με τη Ρωσία, χωρίς τις ΗΠΑ του Τραμπ. Ο Μακρόν, μέσα στους G7, ήταν, κατά τα διεθνή ΜΜΕ, αντίθετος στην προσέγγιση με τη Ρωσία, αλλά μόλις τέλειωσε η Διάσκεψη δήλωσε ότι πρέπει να αποκατασταθούν οι σχέσεις της ΕΕ με το Κρεμλίνο! Οι δολοπλοκίες και οι πισώπλατες μαχαιριές θυμίζουν τις παραμονές του Β΄ Πολέμου, με τους ίδιους πρωταγωνιστές σε εναλλασσόμενους ρόλους εξαπάτησης.
Η κυριαρχία της Γερμανίας στην ΕΕ μπορεί να ανατραπεί μόνο αν αποκολληθεί το Παρίσι από το Βερολίνο. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να το κάνουν αυτό. Η εναλλακτική είναι ο Τραμπ να διασπάσει την ΕΕ εις τα εξ ων συνετέθη, κάθε κράτος χωριστά, η Γερμανία μόνη. Για να επιτευχθεί ο στόχος υπάρχουν δύο προϋποθέσεις: Πρώτον, να τα βρουν οι ΗΠΑ (και όχι η Γερμανία) με τη Ρωσία. Δεύτερον: Να ανατραπούν οι ιδεολογίες. Ο πατριωτισμός και η αυτονομία κάθε έθνους-κράτους γίνονται η σημαία της μόδας. Η παγκοσμιοποίηση πάει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Τέρμα στην απομόνωση της Ρωσίας. Οι ευρωπαϊκές χώρες θα κληθούν να αντιμετωπίσουν μία-μία, χωριστά, τους γίγαντες ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα. Οι ευρωπαϊκές ελίτ που ενδυναμώθηκαν συμβαδίζοντας με την «Ομάδα Κλίντον-Ομπάμα» της παγκοσμιοποίησης, θα βρεθούν στην πλευρά των χαμένων αν ο Τραμπ επανεκλεγεί. Ο Σαλβίνι στην Ευρώπη είναι μισητός όχι επειδή, δήθεν, είναι ακροδεξιός, αλλά επειδή συντάσσεται με τις ΗΠΑ του Τραμπ, διακηρύσσει την εθνική κυριαρχία της Ιταλίας έναντι του ευρωιερατείου Βρυξελλών/Βερολίνου. Το σίριαλ είναι σε εξέλιξη, έχει ενδιαφέρον, το παρακολουθούμε όλοι.
Η Ελλάδα παίκτης ή παίγνιο
Ο Πομπέο έρχεται, εκτός απροόπτου, το φθινόπωρο στην Αθήνα με αιτιολογία, υποτίθεται, την ανανέωση της σύμβασης για τη βάση της Σούδας. Αλλά στην πραγματικότητα η παρουσία του είναι αναγκαία μόνο για να σαρωθούν οι όποιες ενστάσεις σε θέματα αμερικανικού ενδιαφέροντος που περιλαμβάνουν και τις τουρκικές απαιτήσεις απέναντί μας.
Πρόσωπο με πρόσωπο με τον ογκώδη Πομπέο, οι ρυθμίσεις τακτοποιούνται ταχύτερα…
Αν επιβεβαιωθεί και η επίσκεψη Λαβρόφ ως το τέλος του έτους, βρισκόμαστε ενώπιον καθοριστικών εξελίξεων μακροχρόνιας διάρκειας. Οι Πρέσπες είναι απλή παρωνυχίδα μπροστά σ’ αυτό που θα κληθεί να συμφωνήσει η χώρα για το μέλλον της τις επόμενες πολλές δεκαετίες. Με πλαίσιο αλά Γιάλτα που ήδη διαμορφώνουν ΗΠΑ-Ρωσία για όλη την περιοχή από τη Συρία ως την Κύπρο/Αιγαίο. Η κυβέρνηση δεν μπορεί παρά να κάνει σαφές όχι μόνο στην Ουάσινγκτον αλλά και στη Μόσχα ότι έχει όλη την καλή διάθεση (και πώς δεν θα την είχε!) να συνομιλήσει μαζί τους σε στοιχειώδη, στα ελάχιστα, λογικά πλαίσια. Άλλωστε η συγκυρία είναι ίσως η λιγότερο ευνοϊκή για την Τουρκία. Ο Κ. Μητσοτάκης γνωρίζει (και από οικογενειακή κυβερνητική πείρα δεκαετιών) τους κεραυνούς που φέρνουν τα εθνικά θέματα. Εμείς να ευχηθούμε καλό φθινόπωρο, έστω και αν οι ελπίδες να πιάσουν οι ευχές είναι μάλλον περιορισμένες.
Υ.Γ.: Ίσως η λέξη «συμμαχία» είναι ο απλούστερος τρόπος να αποκαλούμε τη σχέση ΗΠΑ-Ελλάδας. Αλλά, λαμβάνοντας υπόψη όσα αναφέρονται στην αρχή του κειμένου για τις σχέσεις ΗΠΑ-Ευρωπαιων, ας μην το παρακάνουμε!
Απόστολος Αποστολόπουλος