«Η Ρωμανία αν ’πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο». Αυτή είναι η φιλοσοφία που διαπνέει το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού, ένα πολιτιστικό ίδρυμα το οποίο θα αποτελέσει κομμάτι του γηπέδου της ΑΕΚ «Αγια-Σοφιά» και θα λειτουργήσει ως ένα κύτταρο μνήμης, αναδεικνύοντας μέσα από τα εκθέματα τη διαχρονική παρουσία των Ελλήνων στη μικρασιατική χερσόνησο από την αρχαιότητα έως και σήμερα.
Σήμερα σε μια ξεχωριστή εκδήλωση στο Μουσείο της Ακρόπολης παρουσιάστηκαν το μεγαλόπνοο έργο (η ιδέα ανήκει στον Δημήτρη Μελισσανίδη) όπως επίσης και τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής που θα απαρτίζουν τον πολιτιστικό οργανισμό. Παλαίμαχοι παίκτες των Κιτρινόμαυρων –Θωμάς Μαύρος, Ηλίας Ατματζίδης, Κώστας Νεστορίδης και Χρήστος Κωστής–, πολιτικοί, καλλιτέχνες αλλά και φίλαθλοι της Ένωσης έδωσαν το παρών στην εκδήλωση, συντονιστής της οποίας ήταν ο Γιώργος Λιάνης.
Επίτιμος πρόεδρος της «Κιβωτού της Ρωμιοσύνης» είναι ο προσφυγικής καταγωγής Μίκης Θεοδωράκης και πρόεδρος η κορυφαία Ελληνίδα βυζαντινολόγος Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ.
«Ο προσφυγικός ελληνισμός από το 1923 ζει με ένα πόδι και με ένα πνευμόνι. Κανένα έθνος δεν έχει βιώσει τέτοια καταστροφή όπως το μικρασιατικό. Με το μουσείο αυτό θα είναι σαν ο ελληνισμός να ξαναβγάζει πόδι και να ξαναδημιουργεί πνευμόνι», τόνισε ο εκδότης και συγγραφέας Σάββας Καλεντερίδης για το πολιτιστικό κέντρο που φιλοδοξεί να γίνει ένας τόπος μνήμης και πολιτισμού.
(Φωτ.: εφ. «Δημοκρατία» / Χρήστος Ζήνας)
«Έπρεπε να περάσει ένας αιώνας για να γίνει το πρέπον. Για να γίνει δηλαδή ένα μουσείο για τον προσφυγικό ελληνισμό», υποστήριξε η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ. «Για όλους εμάς που μεγαλώσαμε με τη βαθιά πληγή του ξεριζωμού από την μητρική γη το μουσείο αυτό αποτελεί φόρο τιμής για όλους εκείνους που χάθηκαν ή που ξεριζώθηκαν από τα ιερά χώματα από τα οποία ξεκίνησε ο ελληνικός πολιτισμός πριν χιλιάδες χρόνια», ανέφερε στη δήλωση του ο σπουδαίος Μίκης Θεοδωράκης, το μήνυμα του οποίου διάβασε η κόρη του, Μαργαρίτα.
Όπως τονίστηκε τα επόμενα βήματα για το μουσείο, εκτός από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες που περιλαμβάνουν το αίτημα αδειοδότησης από το ΥΠΠΟΑ, είναι και η συλλογή των αντικειμένων.
Γι’ αυτό απόγονοι των Μικρασιατών καλούνται να προσφέρουν κειμήλια που σχετίζονται με τις αλύτρωτες πατρίδες για να αποτελέσουν μέρος των συλλογών. Για όσα αντικείμενα έχουν μεγάλη αξία υπάρχει πρόβλεψη να φιλοξενηθούν με την μορφή χρησιδανείου. Μάλιστα, υπάρχει μια σκέψη σε περίοπτη θέση να μπει ένα ομοίωμα της πραγματικής στολής του τελευταίου αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης.
(Φωτ.: Facebook / ΠΑΕ ΑΕΚ / Intime)
Στο Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού θα γίνεται και χρήση νέων τεχνολογιών στα πρότυπα του Ellis Island National Museum of Immigration της Νέας Υόρκης. Συνεπώς κάποιος θα μπορεί να πληκτρολογεί το επίθετο του και να βρίσκει τη διαδρομή της οικογένειάς του. Παρών στην εκδήλωση ήταν και ο Σταυρίκος Παπαβραμίδης, ένας από τους τελευταίους Πόντιους πρόσφυγες της πρώτης γενιάς.
Η πιο συγκινητική στιγμή της εκδήλωσης
Μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της εκδήλωσης ήταν οι δηλώσεις της γνωστής λαϊκής τραγουδίστριας Γιώτας Λύδια στο σχετικό βίντεο που προβλήθηκε. «Η ΑΕΚ για τους πρόσφυγες ήταν το στολίδι και το καμάρι μας. Όταν γκρεμίστηκε το γήπεδο ήταν σαν να έχανα ένα κομμάτι από το σπίτι μου. Έκλαιγα, δεν μπορούσα να σταματήσω. Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Δημήτρη Μελισσανίδη. Πάω και ανάβω κερί κάθε φορά που θα παίξει η ομάδα. Τόσο πολύ την αγαπώ», είπε κάνοντας το κοινό να ξεσπάσει σε χειροκροτήματα και τον διοικητικό ηγέτη της ΑΕΚ να δακρύσει.
Μάλιστα, στο περιθώριο της συνέντευξης Τύπου και σε «πηγαδάκια» που σχηματίστηκαν ο ποντιακής καταγωγής επιχειρηματίας τόνισε: «Αν βγει έστω και ένας από το μουσείο χωρίς να κλαίει θα έχουμε αποτύχει. Δεν μιλήσαμε γι’ αυτό σήμερα, αλλά δεν θα είναι μόνο το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού που θα δίνει το διαφορετικό χρώμα στο νέο μας γήπεδο και θα είναι σημείο αναφοράς. Θα υπάρχει και το μουσείο ειδικά για την ΑΕΚ και θέλω να ξέρει ο κόσμος πως θα είναι κι αυτό πραγματικά κάτι μοναδικό, κάτι που δεν μπορούν να φανταστούν», πρόσθεσε.
Γιώτα Βαζούρα