Με την παραφθορά του νοήματος των λέξεων τα τελευταία χρόνια άρχισαν να διαστρέφονται και οι έννοιες. Τύφλα να ’χει ο πύργος της Βαβέλ! Ο νους τ’ ανθρώπου γενικώς ρέπει στην ευκολία της κωδικοποίησης και της απλοποίησης, για να μην παραφορτώνεται. Έτσι, μέσα στη σύγχυση και την ασυνεννοησία, γίνεται ευάλωτος στην προπαγάνδα. Πόσοι έχουν το καθαρό μυαλό ν’ αντισταθούν; Πόσοι έχουν αδάμαστο αγωνιστικό φρόνημα πνευματικό; Έτσι που βαδίζουμε, στο τέλος θα γίνουμε σαν καλά σκυλάκια που λειτουργούν αντανακλαστικά στον ήχο μερικών λέξεων.
Κάτσε, σήκω, πιάσε. Αγόρασε τούτο, ψήφισε εκείνο, υπάκουσε σ’ αυτό. Μπράβο Τζακ!
Αρχινάνε πρώτα οι ψευτοδιανοούμενοι γράφοντας συστηματικά κι επίμονα για χρόνια. Καλοπληρωμένοι και συνεπείς, δεν σταματούν να μολύνουν τον κώδικα των λέξεων με κακόβουλο λογισμικό. Με «ιούς» που όταν βρεθούν μέσα στα ηλεκτρονικά κυκλώματα του εγκεφάλου, ενεργοποιούν στερεότυπες αλληλουχίες σκέψεων και συναισθημάτων. Το προϊόν των ψευτοδιανούμενων-«χάκερ» μοιράζεται πια στα σχολεία, για να προκληθεί πιο εύκολα πανδημία. Έπειτα πιάνουν δουλειά τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, για να ολοκληρωθεί το έργο.
Είναι μερικοί που λένε –μεταξύ σοβαρού κι αστείου, φαντάζομαι– πως μας ψεκάζουν με φάρμακα με τ’ αεροπλάνα από τον ουρανό, για να μας κάνουν ελεγχόμενους πολίτες και ψηφοφόρους. Γιατί να μπουν, όμως, σε τέτοιο κόπο κι έξοδα, όταν μπορούν να πετύχουν το ίδιο και καλύτερο αποτέλεσμα ψεκάζοντάς μας καθημερινά με μολυσμένες λέξεις; Tώρα που μπαίνουμε σιγά-σιγά σε προεκλογική περίοδο, θα φουντώσουν για τα καλά οι λεκτικοί ψεκασμοί. Θα πάρουν τ’ αεροπλανάκια τους οι πολιτικοί, οι πολιτευτές και οι συν αυτοίς δημοσιογράφοι του κομματικού μας συστήματος, και δώσ’ του ψέκασμα…
Η ανικανότητα και η ιδιοτέλεια του κομματικού συστήματος που κυβέρνησε και κυβερνά τη χώρα ευθύνεται για αμέτρητα μικρά ή μεγαλύτερα δεινά που μας βασανίζουν. Για ζημίες, καταστροφές, ταπεινώσεις, εμπαιγμούς, ξενιτεμούς, κλοπές, θανάτους, εθνικές υποχωρήσεις και ήττες. Τι είδους μαγεία είναι αυτή που μας κάνει να ξεγελιόμαστε, διαχρονικά και από τη μια γενιά στην άλλη, από τις μεταμφιέσεις του και τις βαρετά μονότονες λεκτικές αντιπαραθέσεις των κομμάτων που το συναπαρτίζουν;
Τα γεγονότα, είτε στο επίπεδο της διεθνούς πολιτικής είτε στην καθημερινότητά μας, είναι συντριπτικά. Η κοινή λογική κάνει οποιαδήποτε προσπάθεια συζήτησης των κακώς κειμένων να φαντάζει ανούσια και περιπτωσιολογική.
Από την κατάπτυστη Συμφωνία των Πρεσπών και την ντροπιαστική εικόνα ενός Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που χειροκροτεί όρθιο τον βιασμό της επιστημονικής αλήθειας, μέχρι τη συγκλονιστική επιστολή της περήφανης Ελληνίδας μητέρας του αδικοχαμένου στο λόφο του Φιλοπάππου παλικαριού. Από την τραγωδία της πυρκαγιάς στο Μάτι, μέχρι τις επιζήμιες αλλαγές στα περιεχόμενα των μαθημάτων και στα προγράμματα σπουδών της εκπαίδευσης.
Η ευθύνη βαραίνει πλέον πρωτίστως, όχι το κομματικό σύστημα, αλλά τον Έλληνα ψηφοφόρο. Η εμπειρία των γεγονότων των τελευταίων ετών δεν επιτρέπει καμία δικαιολογία αστοχίας στους πολίτες που έχουν βιώσει το πολιτικό ψέμα στην πιο ωμή του μορφή. Η βούληση του λαού πλέον αγνοείται στα ίσα – αυθαίρετα, άκομψα, ξεδιάντροπα κι επιδεικτικά. Αυτό ακριβώς δεν συμβαίνει στο ζήτημα της συμφωνίας με τα Σκόπια; Υπάρχει κανείς που θα μπορούσε να αρθρώσει έστω και την παραμικρή υποψία αντεπιχειρήματος σε αυτό;
Για δοκιμές –έστω και αποτυχημένων– αντεπιχειρημάτων μιλάμε∙ όχι, βέβαια, για παράδοξα σοφίσματα. Όπως αυτό, δηλαδή, του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων: «Δεν γνωρίζω καμία μακεδονική γλώσσα να μιλιέται στην Ελλάδα, άρα δεν δίνουμε κάτι». Τέτοια συλλογιστική μόνο σε κινηματογραφικές ταινίες παρωδίας μπορεί να συναντήσει κανείς. Η σκηνή όπου διαπιστώνεται ότι είναι όντως μάγισσα μια γυναίκα που άρπαξε ο όχλος στην ταινία Monty Python and the Holy Grail, είναι ένα καλό παράδειγμα…
Δεν ξέρουμε αν η συζήτηση της κύρωσης της εθνικά επιζήμιας συμφωνίας στη Βουλή θα γίνει πριν ή μετά από εκλογές.
Στη δεύτερη περίπτωση, τι θα μπορούσε να περιμένει κανείς από το έτερο κόμμα της παρούσας εκδοχής του δικομματισμού; Εάν οι εκλογές το φέρουν στην κυβέρνηση, θα την ακυρώσει;
Ο πρόεδρος του κόμματος, βέβαια, μετά από ένα παρατεταμένο διάστημα ασάφειας και αντικρουόμενων δηλώσεων κορυφαίων στελεχών, δηλώνει πλέον ότι θα το κάνει. Πόσο εύκολα πια ο πολίτης μπορεί να εμπιστευτεί τέτοιες προεκλογικές υποσχέσεις; Κι αν υφαρπαχθεί (όπως συνήθως) η ψήφος του λαού και έπειτα ανακοινωθούν με περίλυπο ύφος άλλα πράγματα; «Είχα κάθε πρόθεση να ακυρώσω τη συμφωνία, αλλά διαπιστώνω πως αυτό είναι αδύνατο…»· «Οι σύμμαχοι είναι ανένδοτοι, η χώρα θα απομονωθεί διεθνώς, πρέπει η Βουλή να την υπερψηφίσει»· «Στη διεθνή διπλωματία οι υπογραφές κι οι διεθνείς συνθήκες που υπογράφει μια χώρα πρέπει να τηρούνται ανεξάρτητα από το πιο κόμμα είναι στην κυβέρνηση…». Και νά σου μετά μια σειρά κατηγόριες για την επικίνδυνη προηγούμενη κυβέρνηση (και νυν αντιπολίτευση) που δέσμευσε τη χώρα, κι άλλα τέτοια…
Ο πολίτης ήταν και παραμένει απροστάτευτος απέναντι σε προεκλογικές δεσμεύσεις που δεν τηρούνται. Οι δικαιολογίες εξαντλήθηκαν πλήρως. Τα «ο όφις με εξηπάτησε» τελείωσαν. Στις επόμενες εκλογές ο Έλληνας πολίτης επιβάλλεται να γκρεμίσει με την ψήφο του το σύνολο του υπάρχοντος πολιτικού σκηνικού. Ψύχραιμα, σιωπηλά και απαθώς. Ναι… μέχρι τώρα έφταιξαν κυρίως οι πολιτικοί. Από δω κι εμπρός πια, όμως, φταίμε εμείς οι πολίτες – ο κάθε ένας από εμάς προσωπικά.