Μια αποκλειστική συνέντευξη που δικαιολογημένα συζητήθηκε πολύ. Ο πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ συνάντησε τον Αλέξη Παπαχελά και έδωσε, μεταξύ άλλων, απαντήσεις για το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας, την εισβολή της Τουρκίας στο συριακό έδαφος, το ρόλο των ΗΠΑ αλλά και τις σχέσεις της Συρίας με την Ελλάδα. Επειδή ακριβώς πρόκειται για την πρώτη εκτενή συνέντευξη που δίνει σε ελληνικό μέσο, την Καθημερινή, το pontos-news.gr κρίνει σκόπιμο να την αναδημοσιεύσει ολόκληρη έτσι ώστε να ενημερωθούν όσοι δεν την έχουν ήδη διαβάσει. Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Σύρου προέδρου:
Υπήρξε κατηγορία εκ μέρους των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων περί χρήσης χημικών όπλων και ακολούθησε πυραυλική επίθεση. Τι απαντάτε; Υπήρξε χημική επίθεση; Ευθύνεστε γι’ αυτήν;
Πρώτα απ’ όλα, δεν έχουμε χημικό οπλοστάσιο από το 2013, οπότε το παραδώσαμε. Ο Διεθνής Οργανισμός για τα Χημικά Όπλα έκανε έρευνες και είναι σαφές, έχει καταγραφεί επισήμως, πως δεν διαθέτουμε τέτοια όπλα. Δεύτερον, ακόμη κι αν είχαμε, δεν θα τα χρησιμοποιούσαμε για σειρά λόγων. Ας υποθέσουμε, όμως, ότι ο στρατός μας έχει χημικά όπλα και βρίσκεται στο μέσον ενός πολέμου. Πότε θα έπρεπε να τα χρησιμοποιήσει; Στο τέλος των συγκρούσεων; Θα έπρεπε να τα χρησιμοποιήσει νωρίτερα, όταν οι τρομοκράτες προήλαυναν, όχι στο σημείο που ο στρατός έχει ολοκληρώσει τη μάχη, οι τρομοκράτες έχουν παραδοθεί και είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν την περιοχή. Το Δυτικό αφήγημα, λοιπόν, ξεκίνησε μετά τη νίκη του συριακού στρατού, όχι νωρίτερα. Όταν τελειώσαμε τον πόλεμο, είπαν ότι χρησιμοποιήσαμε χημικά όπλα.
Έπειτα, υποτίθεται ότι έγινε χρήση όπλων μαζικής καταστροφής σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή όπως η Ντούμα, και ότι υπήρξαν μόνο 45 θύματα. Αν είχε γίνει χρήση όπλων μαζικής καταστροφής σε μια τέτοια περιοχή, θα έπρεπε να υπάρχουν εκατοντάδες ή και χιλιάδες νεκροί. Τέλος, γιατί τα υποτιθέμενα χημικά όπλα σκοτώνουν μόνο παιδιά και γυναίκες; Δεν σκοτώνουν εξτρεμιστές; Αν δείτε τα βίντεο, είναι εντελώς ψεύτικα. Εννοώ ότι όταν υπάρχουν χημικά όπλα, πώς είναι δυνατόν οι γιατροί και οι νοσοκόμες να εισπνέουν μολυσμένο αέρα χωρίς να φορούν μάσκα και γάντια; Ωστόσο τους είδαμε απλώς να ρίχνουν νερό στα θύματα, τα οποία υποτίθεται ότι ανάρρωσαν μόνο και μόνο επειδή πλύθηκαν με νερό.
Πρόκειται επομένως για φάρσα, για ένα πρωτόγονο παιχνίδι, μόνο και μόνο για να επιτεθούν στον συριακό στρατό. Γιατί; Αυτό είναι το σημαντικότερο σημείο: μόλις οι τρομοκράτες ηττήθηκαν, ΗΠΑ, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο και οι σύμμαχοί τους, που θέλουν να αποσταθεροποιήσουν τη Συρία, είδαν ότι έχασαν τα βασικά χαρτιά τους. Αυτός είναι ο λόγος που επιτίθενται στον συριακό στρατό, για να ανυψώσουν το ηθικό των τρομοκρατών και να εμποδίσουν την απελευθέρωση περισσότερων περιοχών.
Λέτε όμως ότι υπήρξε χημική επίθεση και πως κάποιος άλλος ήταν υπεύθυνος, ή πως δεν έγινε ποτέ επίθεση;
Στο ερώτημα αυτό πρέπει να απαντήσει η πλευρά που ισχυρίστηκε ότι υπήρξε χημική επίθεση. Έχουμε δύο σενάρια: στο πρώτο οι τρομοκράτες είχαν χημικά όπλα, τα οποία είτε χρησιμοποιήθηκαν σκόπιμα είτε εξερράγησαν κατά λάθος. Η δεύτερη εκδοχή είναι ότι δεν υπήρξε καμία επίθεση, καθώς σε όλες τις έρευνες στην Ντούμα οι πολίτες λένε «δεν πληγήκαμε από χημική επίθεση, δεν είδαμε χημικό αέριο, ούτε μυρίσαμε κάτι». Επομένως, το ερώτημα θα έπρεπε να απευθυνθεί στους Δυτικούς αξιωματούχους, που διατείνονται ότι υπήρξε επίθεση. Θα έπρεπε να τους ρωτήσουμε: Πού είναι οι απτές αποδείξεις σας; Μιλούν μόνο για αναφορές. Οι αναφορές θα μπορούσαν να είναι απλές κατηγορίες. Τα βίντεο προέρχονται από την ομάδα «Λευκά Κράνη», η οποία με τη σειρά της χρηματοδοτείται από το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών.
Απρόβλεπτος και ασυνεπής ο Τραμπ
Ο πρόεδρος Τραμπ χρησιμοποίησε μια πολύ βαριά έκφραση σε τουίτ του. Είπε «το κτήνος Άσαντ». Ποια είναι η απάντησή σας;
Όταν βρίσκεσαι σε αυτό το αξίωμα, όταν είσαι πρόεδρος μιας χώρας, εκπροσωπείς το ήθος του λαού σου πριν από το δικό σου. Εκπροσωπείς τη χώρα σου. Ερωτώ: Εκπροσωπεί αυτή η ρητορική την αμερικανική κουλτούρα; Αυτό είναι το ερώτημα. Δεν νομίζω ότι υπάρχει μια κοινότητα στον κόσμο που χρησιμοποιεί τέτοιου είδους γλώσσα. Δεύτερον, το καλό με τον Τραμπ είναι ότι εκφράζεται με έναν εξαιρετικά ευθύ τρόπο κι αυτό είναι πολύ καλό. Προσωπικά δεν ασχολούμαι, επειδή αντιμετωπίζω την κατάσταση από τη θέση του πολιτικού, του προέδρου. Δεν με θίγει προσωπικά. Αυτό που έχει σημασία είναι αν κάτι επηρεάζει τη χώρα μου, τον πόλεμο, τους τρομοκράτες και την ατμόσφαιρα στην οποία ζούμε.
Ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε «αποστολή εξετελέσθη στη Συρία». Πώς αισθάνεστε γι’ αυτό;
Πιστεύω ότι η μόνη αποστολή που ολοκληρώθηκε ήταν όταν βοήθησαν το Ισλαμικό Κράτος να αποδράσει από τη Ράκα, γεγονός που αποδεικνύεται από σχετικό βίντεο. Υπό την κάλυψή τους, οι ηγέτες του ISIS εγκατέλειψαν τη Ράκα και κατευθύνθηκαν στο Ντέιρ Εζ Ζορ για να πολεμήσουν τον συριακό στρατό. Η άλλη αποστολή που εξετελέσθη είναι όταν το ΙSIS περικύκλωνε το Ντέιρ Εζ Ζορ και η μοναδική δύναμη αντίστασης ήταν ο συριακός στρατός. Εξαιτίας της επίθεσης των Αμερικανών και των συμμάχων τους, η πόλη κόντεψε να πέσει στα χέρια του ISIS. Αυτή ήταν η μοναδική αποστολή που εξετελέσθη. Αν φυσικά κάνει λόγο για την καταστροφή της Συρίας, αυτή είναι μια άλλη αποστολή που ολοκληρώθηκε. Αν ωστόσο μιλάμε για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ξέρουμε όλοι πολύ καθαρά ότι η μόνη αποστολή που έφεραν εις πέρας οι ΗΠΑ στη Συρία είναι η υποστήριξη των τρομοκρατών.
Πάντως, ο Αμερικανός πρόεδρος χρησιμοποίησε την ίδια γλώσσα και με τον Βορειοκορεάτη ηγέτη, αλλά τώρα θα συναντηθούν. Θα μπορούσατε να φανταστείτε μια συνάντηση με τον Τραμπ; Τι θα του λέγατε αν τον συναντούσατε πρόσωπο με πρόσωπο;
Η πρώτη ερώτηση που τίθεται είναι αν η συνάντηση ή οιαδήποτε επαφή θα είχε κάποιο αποτέλεσμα. Το επόμενο ερώτημα είναι τι μπορώ να πετύχω με κάποιον που λέει κάτι στη διάρκεια της εκστρατείας του και πράττει το ακριβώς αντίθετο μετά την καμπάνια. Που λέει κάτι σήμερα και κάνει το αντίστροφο την επόμενη μέρα, ή ίσως και την ίδια μέρα. Λειτουργεί αυτή η κυβέρνηση στην ίδια συχνότητα κάθε μέρα, με τον ίδιο αλγόριθμο; Δεν νομίζω ότι μπορούμε να πετύχουμε κάτι αυτήν την περίοδο με αυτήν την κυβέρνηση. Ένας ακόμη λόγος είναι πως δεν πιστεύουμε ότι ο πρόεδρος Τραμπ έχει τον έλεγχο του καθεστώτος. Πιστεύουμε ότι το βαθύ κράτος, το αληθινό κράτος, έχει τον έλεγχο κάθε Αμερικανού προέδρου. Έτσι ήταν πάντα στις ΗΠΑ, τουλάχιστον τα τελευταία 40 χρόνια, από την εποχή του Νίξον –ίσως και νωρίτερα–, αλλά γίνεται όλο και πιο έντονο και η πιο τρανταχτή περίπτωση είναι αυτή του Τραμπ.
«Η Συρία θα ενωθεί και πάλι»
Πότε θα έχει ολοκληρωθεί η δική σας αποστολή, με δεδομένη τη σημερινή κατάσταση στη Συρία;
Έχω πει επανειλημμένως ότι, χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις, χρειάζεται λιγότερο από ένας χρόνος για να αποκατασταθεί η σταθερότητα στη Συρία. Δεν έχω καμία αμφιβολία επ’ αυτού. Δεν μπορώ να προβλέψω πόση υποστήριξη θα έχουν στο μέλλον οι τρομοκράτες. Το βασικό είναι πως κάποια στιγμή θα τερματίσουμε αυτήν τη σύρραξη και θα επανενώσουμε τη Συρία υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης. Πότε; Δεν μπορώ να απαντήσω. Ελπίζω σύντομα.
Έχουν διατυπωθεί επικρίσεις για έναν πρόσφατο νόμο που προβλέπει ότι όποιος δεν διεκδικήσει την περιουσία του εντός ενός μήνα, δεν θα μπορεί να επιστρέψει. Είναι αυτός ένας τρόπος αποκλεισμού όσων διαφωνούν μαζί σας;
Όχι, δεν μπορούμε να στερήσουμε από οιονδήποτε την περιουσία του με οιονδήποτε νόμο. Το σύνταγμα είναι πολύ σαφές για την ιδιοκτησία κάθε Σύρου πολίτη. Ο νόμος έχει να κάνει με τη διαδικασία επανασχεδιασμού των κατεστραμμένων περιοχών και των καταπατήσεων. Δεν έχει στόχο να αποκληρώσει κάποιον. Ακόμη κι αν πρόκειται για τρομοκράτη, η απαλλοτρίωση της περιουσίας του χρειάζεται δικαστική απόφαση, δεν μπορεί να γίνει με έναν νόμο. Υπάρχει λοιπόν μια παρερμηνεία του νόμου από εκείνους που θέλουν να συνδαυλίσουν εχθρικά αισθήματα της κοινής γνώμης της Δύσης κατά της συριακής κυβέρνησης.
Ποιοι είναι οι βασικοί σας σύμμαχοι σήμερα; Ανησυχείτε ότι ο ρόλος συμμάχων, όπως της Ρωσίας και του Ιράν, θα γίνει υπερβολικά σοβαρός για το μέλλον της χώρας, όταν τελειώσει ο πόλεμος;
Αν με ρωτάτε για τους συμμάχους μου από τη θέση του προέδρου, τότε ο βασικός μου σύμμαχος είναι ο ίδιος ο συριακός λαός. Αν με ρωτάτε για τους συμμάχους της Συρίας, τότε είναι οι Ιρανοί και οι Ρώσοι. Φυσικά σύμμαχός μας είναι και η Κίνα, η οποία μας στήριξε πολιτικά στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Όσο για τον μελλοντικό τους ρόλο στη χώρα, αυτές οι χώρες σέβονται την κυριαρχία της Συρίας και τη λήψη αποφάσεων σε εθνικό επίπεδο. Δεν έχει λοιπόν νόημα γι’ αυτές τις χώρες να συμμετέχουν στον πόλεμο για να βοηθήσουν τη Συρία να προστατεύσει την κυριαρχία της και την ίδια στιγμή να παραβιάζουν ή να αναμιγνύονται στην κυριαρχία αυτή. Το Ιράν και η Ρωσία είναι οι χώρες που σέβονται περισσότερο την κυριαρχία της Συρίας.
Συρία και Ελλάδα
Έχουν περάσει κάμποσα χρόνια από τότε που επισκεφθήκατε την Ελλάδα. Ο πατέρας σας είχε στενές σχέσεις με Έλληνες πολιτικούς ηγέτες. Πώς βλέπετε τις σημερινές σχέσεις Συρίας-Ελλάδας και τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στον ελληνικό λαό;
Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν επισήμως σχέσεις μεταξύ των κρατών μας, γιατί οι πρεσβείες είναι κλειστές. Από την άλλη, η Ελλάδα δεν υιοθέτησε εχθρική στάση έναντι της Συρίας. Πάντα υποστήριζε την πολιτική λύση, ποτέ τον πόλεμο ή τις επιθέσεις εναντίον της χώρας μου, όπως ποτέ δεν έπαιξε κανένα ρόλο υποστήριξης των τρομοκρατών. Ωστόσο, ως μέλος –και μάλιστα σημαντικό– της ΕΕ δεν μπορούσατε να παίξετε ρόλο συγκράτησης άλλων κρατών, που υποστήριζαν την τρομοκρατία, παραβίαζαν τον διεθνή νόμο και πολιορκούσαν μια κυρίαρχη χώρα χωρίς κανένα λόγο, χωρίς εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Εκτιμάμε το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν ήταν επιθετική, ταυτόχρονα όμως νομίζω ότι έχει να παίξει ρόλο, γιατί ανήκει στην περιοχή μας. Είναι γέφυρα ανάμεσα στην ΕΕ και στην περιοχή και θα επηρεαστεί, ήδη επηρεάζεται, από τις εξελίξεις μέσω του προσφυγικού. Επιπλέον, η τρομοκρατία επηρεάζει την Ευρώπη και η Ελλάδα είναι μέρος της Ευρώπης. Επομένως, πιστεύω ότι είναι φυσικό η Ελλάδα να αρχίζει να παίζει τον ρόλο της εντός της ΕΕ για την επίλυση του συριακού προβλήματος και την προάσπιση της διεθνούς νομιμότητας.
«Ο Ερντογάν είναι με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους»
Σχετικά με την Τουρκία, που πραγματοποίησε εισβολή σε ένα τμήμα της χώρας σας. Είχατε κάποτε πολύ καλή σχέση με τον πρόεδρο Ερντογάν. Πώς είναι αυτή η σχέση σήμερα, μετά την εισβολή;
Πρώτα απ’ όλα, πρόκειται για εχθρική πράξη, κατοχή. Κάθε Τούρκος στρατιώτης σε συριακό έδαφος εκπροσωπεί αυτήν την κατοχή. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο τουρκικός λαός είναι εχθρός μας. Μόλις πριν από λίγες μέρες ήρθε μια αποστολή από την Τουρκία. Πρέπει να διαχωρίσουμε ανάμεσα στους Τούρκους εν γένει και τον Ερντογάν. Ο Ερντογάν είναι με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Ίσως δεν είναι οργανωμένος, αλλά κλίνει προς αυτήν την ιδεολογία, μια σκοτεινή ιδεολογία. Όταν οι τρομοκράτες έχασαν τον έλεγχο διαφορετικών περιοχών και δεν μπορούσαν να εφαρμόσουν την ατζέντα της Τουρκίας ή της Δύσης ή του Κατάρ ή της Σαουδικής Αραβίας, κάποιος έπρεπε να επέμβει. Σε αυτό το σημείο επενέβη η Δύση, κυρίως οι ΗΠΑ, μέσα από τις πρόσφατες επιθέσεις. Ταυτόχρονα επιστρατεύθηκε ο Ερντογάν, κυρίως από τις ΗΠΑ, για να κάνει την κατάσταση πιο σύνθετη. Χωρίς αυτήν την παρέμβαση η κατάσταση θα είχε επιλυθεί πολύ ταχύτερα. Έτσι το ζητούμενο δεν είναι οι προσωπικές σχέσεις. Το βασικό θέμα είναι πως στόχος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας σε όλο τον κόσμο είναι να χρησιμοποιεί το Ισλάμ για να ελέγχει την κυβέρνηση μιας χώρας και να δημιουργεί πολλαπλές κυβερνήσεις αυτού του είδους, σαν ένα διεθνές δίκτυο από Μουσουλμανικές Αδελφότητες.
Σε πρόσφατη προεκλογική του συγκέντρωση προανήγγειλε και νέα εισβολή στη Συρία. Πώς θα αντιδράσετε;
Από την αρχή του πολέμου ο Ερντογάν υποστήριζε τους τρομοκράτες, αλλά εκείνη την εποχή κρυβόταν πίσω από εκφράσεις όπως «η προστασία του συριακού λαού, η υποστήριξη των προσφύγων» κτλ. Είχε τη δυνατότητα να εμφανίζεται ως ανθρωπιστής. Τώρα, όμως, έβγαλε τη μάσκα και αποκαλύπτεται ως επιτιθέμενος. Αυτό είναι θετικό. Δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στον Ερντογάν που στέλνει τα στρατεύματά του στη Συρία και σε εκείνον που υποστηρίζει τους τρομοκράτες: εκείνοι είναι απλώς οι αντιπρόσωποί του. Επί επτά χρόνια πολεμάμε εναντίον του στρατού του. Η διαφορά ανάμεσα στο σήμερα και στο τότε είναι η επίφαση, ενώ η ουσία είναι ίδια. Εκείνη την περίοδο δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε για κατοχή, μιλούσαμε για στήριξη στους τρομοκράτες. Τώρα, όμως, μπορούμε να μιλήσουμε για κατοχή, προκύπτει από την ίδια την ανακοίνωση του Ερντογάν, πλέον παραβιάζει ανοιχτά το διεθνές δίκαιο. Είναι θετικό ότι το ανακοινώνει έτσι ανοιχτά.
Αλλά πώς απαντάτε εσείς σε αυτό;
Πρώτα απ’ όλα πολεμάμε τους τρομοκράτες. Όπως προείπα, για εμάς τρομοκράτες είναι ο στρατός του Ερντογάν, είναι ο αμερικανικός στρατός αλλά και ο στρατός της Σαουδικής Αραβίας. Ας ξεχάσουμε τις διάφορες παρατάξεις και ποιος χρηματοδοτεί την κάθε ομάδα – στο τέλος, όλοι εργάζονται για μία και μοναδική ατζέντα, και όλοι οι διαφορετικοί παίκτες υπακούουν σε έναν αφέντη: τους Αμερικανούς. Ο Ερντογάν δεν εφαρμόζει τη δική του ατζέντα. Εφαρμόζει μόνο την αμερικανική ατζέντα. Έτσι, πρώτα απ’ όλα, πρέπει να πολεμήσουμε τους τρομοκράτες. Δεύτερον, όταν επανακτήσουμε τον έλεγχο περισσότερων περιοχών, πρέπει να πολεμήσουμε οποιονδήποτε επιτιθέμενο, ξένο στρατό. Οι Τούρκοι, οι Γάλλοι, είναι όλοι εχθροί μας, όσοι έρχονται παράνομα στη Συρία είναι εχθροί μας.
Οι φόβοι ενός μεγάλου πολέμου
Ανησυχείτε για την πιθανότητα να ξεσπάσει ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος στη Συρία; Θέλω να πω, έχετε τους Ισραηλινούς που θέλουν να χτυπήσουν τους Ιρανούς εδώ, στη δική σας χώρα, έχετε τους Ρώσους αλλά και τους Αμερικανούς. Σας ανησυχεί αυτή η πιθανότητα;
Όχι, και αυτό για έναν λόγο: γιατί, ευτυχώς, υπάρχει η σοφή ηγεσία της Ρωσίας, η οποία γνωρίζει πως η ατζέντα του βαθέος κράτους των ΗΠΑ είναι η πρόκληση σύγκρουσης. Από την αρχή της εκστρατείας του Τραμπ, η ατζέντα τους είναι εναντίον της Ρωσίας: είτε να δημιουργήσουν σύγκρουση με τη Ρωσία, είτε να ταπεινώσουν τη Ρωσία, είτε να υπονομεύσουν τη Ρωσία. Λόγω της σύνεσης των Ρώσων, μπορούμε να αποφύγουμε την κλιμάκωση. Ίσως δεν πρόκειται για έναν πλήρη τρίτο παγκόσμιο πόλεμο, ωστόσο είναι ήδη ένας παγκόσμιος πόλεμος, με τρόπο διαφορετικό από τον πρώτο και τον δεύτερο. Ίσως δεν είναι πυρηνικός, αλλά σίγουρα πρόκειται για κάτι παραπάνω από ψυχρό πόλεμο και κάτι λιγότερο από πλήρη πόλεμο. Ελπίζω πραγματικά να μη δούμε καμία άμεση σύγκρουση ανάμεσα στις υπερδυνάμεις, διότι σε αυτή την περίπτωση θα τεθούν τα πράγματα εκτός ελέγχου για τον υπόλοιπο κόσμο.
Είναι δυνατόν η Συρία να γίνει ξανά μια ενωμένη, πλήρως κυρίαρχη χώρα, ύστερα από όλα αυτά που συνέβησαν;
Αυτό εξαρτάται από το πώς βλέπουμε την ενοποίηση. Ο κυριότερος παράγοντας για να εξασφαλιστεί κάτι τέτοιο είναι να υπάρχει ενότητα στη συνείδηση του λαού. Αν οι άνθρωποι βλέπουν ο ένας τον άλλον σαν ξένο, δεν μπορούν να ζήσουν ενωμένοι και επομένως υπάρχει διαίρεση. Αν θέλετε να μιλήσουμε στη βάση των πραγματικών δεδομένων, και όχι των προσωπικών μου πεποιθήσεων, μπορώ να σας πω πως η Συρία δεν πρόκειται να διαιρεθεί, και δεν πρόκειται ποτέ να το δεχθούμε αυτό. Η πραγματικότητα είναι πως αν κοιτάξετε τη Συρία, από την αρχή της κρίσης όσο και σήμερα, βλέπετε τα διάφορα τμήματα της συριακής κοινωνίας να συμβιώνουν καλύτερα από πριν. Οι σχέσεις τους είναι καλύτερες, ίσως λόγω της επίδρασης του πολέμου. Αν όμως κοιτάξετε τις περιοχές υπό τον έλεγχο των τρομοκρατών, θα δείτε μια διαφορετική εικόνα. Για να μιλήσει κανείς για διαίρεση, θα έπρεπε να είναι ορατές οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των εθνοτήτων, των αιρέσεων ή των θρησκειών, κάτι που δεν βλέπουμε. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει διαίρεση αυτή τη στιγμή, εκτός από τις περιοχές υπό τον έλεγχο των τρομοκρατών. Όμως πρέπει να σκεφτούμε, τι οδήγησε στην εικασία περί διαίρεσης; Το γεγονός πως οι ΗΠΑ κάνουν ό,τι μπορούν ώστε να εξασφαλίσουν τον έλεγχο ορισμένων περιοχών, ειδικά στο ανατολικό τμήμα της Συρίας, και να δημιουργήσουν την εντύπωση πως η Συρία δεν μπορεί να ενοποιηθεί ξανά. Αλλά η Συρία πρόκειται να είναι και στο μέλλον ενιαία. Δεν έχω καμία αμφιβολία γι’ αυτό.
Αλλά γιατί να το κάνουν αυτό οι ΗΠΑ, εφόσον πολεμάτε τον ίδιο εχθρό: την ισλαμική τρομοκρατία;
Επειδή οι ΗΠΑ, ως συνήθως, έχουν τη δική τους ατζέντα. Όταν δεν μπορούν να πετύχουν τους στόχους τους, καταφεύγουν στη δημιουργία χάους. Προκαλούν το χάος μέχρι να αλλάξει ολόκληρη η ατμόσφαιρα, υπολογίζοντας ότι κάθε πλευρά στο τέλος θα παραιτηθεί και θα ενδώσει στη θέλησή τους. Αυτό το φαινόμενο δεν συμβαίνει μόνο στη Συρία, είναι η πολιτική τους εδώ και δεκαετίες σε κάθε περιοχή του κόσμου.
«Θα μείνω όσο έχω λαϊκή στήριξη»
Κοιτάζοντας πίσω, πιστεύετε ότι έχετε κάνει λάθη στην αντιμετώπιση της κρίσης και του εμφύλιου πολέμου;
Αν δεν έκανα λάθη δεν θα ήμουν άνθρωπος. Κάνω λάθη, πιθανόν επί καθημερινής βάσεως. Αλλά πώς μπορεί κανείς να προστατεύσει τον εαυτό του και να ελαχιστοποιήσει την πιθανότητα λάθους; Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να συμβουλεύεται το μεγαλύτερο κομμάτι του λαού, και όχι μόνο τους θεσμούς, το Κοινοβούλιο ή τα συνδικάτα. Αλλά και η ίδια η κοινωνία θα πρέπει να συμμετέχει σε κάθε απόφαση.
Αν μιλάμε, λοιπόν, για την αντίδρασή μου στον πόλεμο και τον τρόπο που καθοδήγησα την κυβέρνηση και το κράτος, ο βασικός πυλώνας της πολιτικής μου ήταν να πολεμήσω την τρομοκρατία, και δεν πιστεύω πως αυτό ήταν λάθος. Ούτε νομίζω πως ήταν λάθος το ότι απαντήσαμε στις πολιτικές πρωτοβουλίες των διάφορων πλευρών ή το ότι επιδιώξαμε διάλογο με όλους, ακόμα και με τμήματα των μαχητών, για την εθνική συμφιλίωση. Επομένως, όσον αφορά τους βασικούς πυλώνες της πολιτικής μας, πιστεύω πως η πραγματικότητα αποδεικνύει πως είχαμε δίκιο. Όσον αφορά τις επιμέρους πλευρές, φυσικά, πάντοτε υπάρχουν λάθη.
Πόσο πιστεύετε πως θα κοστίσει η ανασυγκρότηση της χώρας και ποιος θα πληρώσει γι’ αυτό;
Θα κοστίσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια. Το ελάχιστο είναι 200 δισ. δολάρια και ορισμένες εκτιμήσεις ανεβάζουν το ποσό σε περίπου 400 δισ. δολάρια. Γιατί δεν είναι ακριβής η εκτίμηση; Επειδή ορισμένες περιοχές βρίσκονται ακόμα υπό τον έλεγχο των τρομοκρατών, επομένως δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε με ακρίβεια το ποσό.
Υπάρχουν διάφορες εικασίες, που λένε πως προκειμένου να βρεθεί μια βιώσιμη πολιτική λύση ίσως χρειαστεί να θυσιάσετε τον εαυτό σας για το καλό της χώρας. Είναι κάτι που έχει περάσει από το μυαλό σας;
Το μέλλον μου, ως πολιτικού, εξαρτάται από δύο πράγματα: τη βούλησή μου και τη βούληση του συριακού λαού. Φυσικά, η βούληση του λαού είναι πιο σημαντική από τη δική μου επιθυμία. Αν δεν έχω την υποστήριξη του λαού, δεν μπορώ να κάνω τίποτα και θα αποτύχω, κάτι που δεν επιθυμώ. Αν δεν είχα τη στήριξη της πλειοψηφίας του συριακού λαού έπειτα από μια επταετή προεδρική θητεία, πώς θα μπορούσα να αντέξω άλλα επτά χρόνια, ειδικά με όλη αυτή την εχθρότητα από τις ισχυρότερες και πλουσιότερες χώρες; Ποιος θα με στήριζε; Εάν ο συριακός λαός είναι εναντίον μου, πώς θα μπορούσα να μείνω; Όταν αισθανθώ πως ο συριακός λαός δεν θέλει να μείνω πια, φυσικά θα πρέπει να φύγω χωρίς δισταγμό.
- Πηγή: Αλέξης Παπαχελάς / εφ. Καθημερινή.
