Γιορτάστηκε εχθές με λαμπρότητα, σε όλη την Ελλάδα, η ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων. Σκοπός των εορταστικών αυτών εκδηλώσεων είναι η τόνωση του ηθικού και η σφυρηλάτηση του φρονήματος των στελεχών, προς τα οποία η πολιτεία οφείλει ιδιαίτερη τιμή όχι μόνο γιατί υπερασπίζονται τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, αλλά και γιατί βρίσκονται παντού και πάντα, όταν η κοινωνία τους χρειάζεται.
Πέρα όμως από την χθεσινή ημέρα, οι Ένοπλες Δυνάμεις οργανώνουν, συμμετέχουν και εκτελούν ένα πλήθος εκδηλώσεων και υποχρεώσεων, όπως 25η Μαρτίου – 28η Οκτωβρίου, ημέρα εορτής Κλάδου ή Όπλου, εορτή εκκλησίας στρατοπέδου, εορτή πολιούχου πόλης ή χωριού, εορτή απελευθέρωσης της περιοχής, συνδρομή στο μεταναστευτικό, συνδρομή στις θεομηνίες, συμμετοχή σε επετείους, σε ημέρες μνήμης κτλ., και πολλές ακόμα εκδηλώσεις και κοινωνικές ή θρησκευτικές υποχρεώσεις.
Στο σημείο αυτό ανακύπτουν ορισμένα ερωτήματα:
- Έγινε ποτέ καμιά σοβαρή μελέτη για την απώλεια του δυναμικού από τη συμμετοχή σε κάθε λογής εκδηλώσεων, σε βάρος άλλων ουσιαστικών και κύριων λειτουργικών ή εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων;
- Από πότε έγινε παράδοση να διοργανώνει και να συμμετέχει ο στρατός σε τόσο πολλές εκδηλώσεις;
- Κοστολογήθηκε ποτέ η δαπάνη της υπηρεσίας για τις δραστηριότητες αυτές;
- Αναρωτήθηκε ποτέ κανείς εάν υποσυνείδητα δημιουργείται στο μυαλό των στελεχών η εντύπωση πως ίσως είναι διττή η αποστολή του στρατού;
- Προβληματίστηκε ποτέ η ηγεσία (πολιτική και στρατιωτική) εάν στη συνείδηση των στελεχών εμπεδώνεται και ως κριτήριο απόδοσης η κοινωνική διάσταση του στρατού, που ενδεχομένως να σχετικοποιεί τα βασικά κριτήρια που αναφέρονται στην πολεμική ικανότητα;
- Παρατήρησε κανείς ανάλογο φαινόμενο σε προηγμένη χώρα;
- Ακόμα, ποιος είναι ο λόγος που ο στρατός παρελαύνει σε μικρές επαρχιακές πόλεις, μακριά από τα σύνορα, όταν μάλιστα πολλοί τοπικοί κάτοικοι και παράγοντες μετέρχονται κάθε είδους μέσον προκειμένου τα παιδιά τους να υπηρετήσουν τη θητεία τους στον τόπο τους;
Το άρθρο δεν έχει το χώρο ούτε την πρόθεση να αναφερθεί στις συνθήκες ενσωμάτωσης όλων αυτών των υποχρεώσεων, στην καθημερινή ατζέντα του στρατού.
Προφανής είναι η ανάγκη εξορθολογισμού της συμμετοχής του στρατού σε δραστηριότητες εκτός της αποστολής του, το ζήτημα είναι ποιος θα αναλάβει την πρωτοβουλία αυτήν.
Οι πολιτικές ηγεσίες επωφελούνται από το έργο και την παρουσία του στρατού εκτός των στρατοπέδων, είτε απολαμβάνοντας το αποτέλεσμα και τον αντίκτυπο της προσφοράς αυτής, είτε καλλιεργώντας πολιτικές σχέσεις με τους τοπικούς παράγοντες. Όλα, σε κάθε περίπτωση, ως ψηφοθηρική ανταπόδοση από την κοινωνία.
Στρατιώτες συμμετέχουν στην επιχείρηση καθαρισμού δρόμων και σπιτιών στο κέντρο της Μάνδρας
(φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Συμέλα Παντζαρτζή)
Οι στρατιωτικές ηγεσίες έχουν εθιστεί σε τέτοιες αποσαρθρωμένες λογικές και επιπλέον δεν προτίθενται να αναλάβουν πρωτοβουλίες, εξαιτίας των οποίων μπορεί να τεθεί σε «κίνδυνο» η καριέρα τους. Τουναντίον, δείχνουν να επιδιώκουν τις δημόσιες σχέσεις – με ένταση μάλιστα τελευταία, ακόμα και μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα.
Ο πόλεμος είναι πάνω απ’ όλα ένα γεγονός, και η επιτυχής έκβαση του προϋποθέτει, βασικά, στρατό και οικονομία.
Ένας στρατός με προβλήματα επάνδρωσης, σε μια χώρα που διανύει σοβαρή οικονομική κρίση, έχει την ευθύνη απέναντι στο μέλλον της πατρίδας να ομολογήσει πως δεν είναι δυνατόν να ανταποκρίνεται με ακρίβεια και πληρότητα σε ό,τι του ανατίθεται ή σε ό,τι έχει καταστεί δήθεν ανυπέρβλητη παράδοση. Και η ευθύνη αυτή δεν μπορεί να αιωρείται αενάως ως απρόσωπη, ούτε να αντιμετωπίζεται με δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία.
Ο πολιτικός και στρατιωτικός κόσμος της χώρας οφείλει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να αντιληφθεί πως η πατρίδα έχει ανάγκη από τη συγκράτηση των δαπανών της υπηρεσίας σε παραγωγικούς σκοπούς, καθώς επίσης και από την προσήλωση των στελεχών του στρατού στην άμυνα της χώρας.
Γεώργιος Μουρουζίδης