Μεγάλα πήλινα δοχεία που στο εσωτερικό τους έκρυβαν τα αρχαιότερα μέχρι σήμερα ίχνη κρασιού, ηλικίας 8.000 ετών, ανακάλυψαν επιστήμονες σε δύο νεολιθικούς οικισμούς, περίπου 50 χλμ. νότια της Τιφλίδας στη Γεωργία.
Η ανακάλυψη επιβεβαιώνει ότι η παραγωγή κρασιού άρχισε κάπου στο νότιο Καύκασο, στα σύνορα ανατολικής Ευρώπης και δυτικής Ασίας.
Οι Καναδοί, Αμερικανοί, Ευρωπαίοι και Γεωργιανοί επιστήμονες και αρχαιολόγο, με επικεφαλής τον Στέφεν Μπατιούκ του Πανεπιστημίου του Τορόντο, που έκαναν την ανακάλυψη στις περιοχές ανασκαφών Γκανταχρίλι Γκόρα και Σουλαβέρις Γκόρ. «Πρόκειται για το αρχαιότερο παράδειγμα καλλιέργειας άγριου ευρασιατικού αμπελιού με αποκλειστικό στόχο την παραγωγή κρασιού» ανέφεραν σε άρθρο τους στην επιθεώρηση της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).Μάλιστα,σύμφωνα με τον Στέφεν Μπατιούκ, «το ευρασιατικό αμπέλι, από το οποίο σήμερα παράγεται το 99,9% του κρασιού παγκοσμίως, έχει τις ρίζες του στην περιοχή του Καυκάσου».
Δοχείο κρασιού της Νεολιθικής Εποχής (φωτ.: Mindia Jalabadze/National Museum of Georgia)
Τα χημικά ίχνη του κρασιού (ταρταρικό οξύ και άλλα οργανικά οξέα) ανακαλύφθηκαν σε οκτώ δοχεία, από το οποίο το αρχαιότερο χρονολογείται από το 5980 π.Χ. περίπου. Παρόμοια πιθάρια χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα στη Γεωργία για τη ζύμωση του κρασιού (στη χώρα καλλεργούνται πάνω από 500 ποικιλίες κρασιών). Σε κάθε ένα από τα δύο νεολιθικά γεωργιανά χωριά εκτιμάται ότι ζούσαν περίπου 60 άτομα, που ήταν γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Κάθε δοχείο έχει ύψος περίπου 80 εκατοστών και διάμετρο 40 εκατοστών. Κάποια από τα αγγεία, που έχουν γκριζωπή απόχρωση, φέρουν εικόνες αμπελιών και έναν άνδρα που χορεύει (μάλλον μεθυσμένος…).
Μέχρι σήμερα οι αρχαιότερες ενδείξεις οινοποιίας είχαν βρεθεί σε κεραμικά ηλικίας περίπου 7.000 έως 7.500 ετών από τα όρη του Ζάγρου στο βορειοδυτικό Ιράν (5400 έως 5000 π.Χ.).
Στην Κίνα έχουν ανακαλυφθεί ίχνη κρασιού όχι από αμπέλια, αλλά από ρύζι, μέλι και φρούτα, που χρονολογούνται 7.000 ετών περίπου.