Ήταν αναμενόμενο ότι όσο οδεύουμε προς τις 16 Απριλίου 2017, οπότε και θα διεξαχθεί το δημοψήφισμα της Τουρκίας, η ρητορική του Τούρκου προέδρου Ερντογάν και οι φαινομενικές ενέργειες –πολιτικές και διπλωματικές– της Άγκυρας θα σκλήραιναν. Θεωρείτο ότι έτσι θα επιτυγχάνετο η πολυπόθητη συσπείρωση υπέρ του «Ναι», ικανοποιώντας ταυτόχρονα και τις ορέξεις των ακροδεξιών Τούρκων ψηφοφόρων που τόσο έχουν διαιρεθεί ενόψει του δημοψηφίσματος. Θυμίζουμε ότι πολιτικοί με κύρος έχουν αυτονομηθεί από το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) της Τουρκίας, εξαιτίας της διαφορετικής θεώρησης σχετικά με τις επιπτώσεις που θα έχει η απόλυτη ισχυροποίηση του Ερντογάν. Έκτοτε βέβαια υφίστανται «πόλεμο», με πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα τη διεξαγωγή εν τέλει της συγκέντρωσης της Μεράλ Ακσενέρ σε χώρο ξενοδοχείου, αλλά με κομμένο το ρεύμα!
Ο Τούρκος πρόεδρος, όμως, έσπασε το κοντέρ της ακραίας ρητορικής του και συγχρόνως της ρήξης του με την Ευρώπη και τις ευρωπαϊκές χώρες, όταν παρομοίασε τους Ευρωπαίους πολιτικούς με τους Ναζί.
Αποκορύφωμα αυτής της θρασύτατης συμπεριφοράς του Ερντογάν ήταν η ευθεία απειλή προς όλους τους Ευρωπαίους πολιτικούς και πολίτες ότι δεν θα μπορούν να είναι ασφαλής σε κανένα μέρος της Ευρώπης. Και τούτο, μία ημέρα πριν από την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση στο Γουεστμίνστερ του Λονδίνου από έναν κατά τα φαινόμενα «μοναχικό λύκο».
Ωστόσο, η προσβλητική παρομοίωση των Ευρωπαίων ηγετών με το χιτλερικό κόμμα, η οποία ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων, είναι εντελώς άστοχη. Και όχι μόνο εξ αντικειμένου. Καταρχάς, ουδείς μπορεί να ισχυρισθεί σοβαρά ότι οι ηγέτες των ευρωπαϊκών κρατών στις ημέρες μας ομοιάζουν είτε στην πολιτεία, είτε στην βαρβαρότητα, είτε στην απανθρωπιά, είτε σε οιονδήποτε άλλο τομέα με τους ναζιστές του Μεσοπολέμου και του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Από την άλλη μεριά, η ταύτισή των με τους Ναζί δια στόματος Ερντογάν και λοιπών Τούρκων αξιωματούχων είναι άστοχη και για λόγους υποκειμενικούς.
(Φωτ.: EPA / Sedat Suna)
Η Τουρκία καθ’ όλη τη διάρκεια της επικράτησης των Ναζί, εν αρχή πολιτικά και εν συνεχεία στρατιωτικά, τί θέση τήρησε απέναντι σε αυτό το φαινόμενο βίας και βαρβαρότητας; Ποια ήταν η επίσημη θέση του τουρκικού κράτους στην άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και πώς αυτή εκφράσθηκε; Εν ολίγοις, η Τουρκία αντιτάχθηκε στην εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη ή συντάχθηκε μαζί του και συμπορεύτηκαν;
Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο πλέον ότι η διόγκωση του ηθικού του γερμανικού μιλιταρισμού ήδη από την δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα οφείλεται στον παραδειγματισμό των ηγετών του από τα αιματηρά και αποτρόπαια κατορθώματα του Μουσταφά Κεμάλ, που είχε αναλάβει τότε την εξουσία στην Τουρκία, στην ιστορική δύση της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Ο μετέπειτα χαρακτηρισθείς και Ατατούρκ (εθνάρχης των Τούρκων) ήταν το ζωντανό παράδειγμα για τον Χίτλερ και τους ομοίους του.
Συχνά ο Αδόλφος Χίτλερ στις ομιλίες του εκθείαζε τον Κεμάλ και ιδίως τις τακτικές που αυτός ακολούθησε στη χερσόνησο της Ανατολίας. Έθνη, όπως οι Αρμένιοι, οι Έλληνες, οι Ασσύριοι και λοιπές χριστιανικές ομάδες εξοντώθηκαν από τις μεθόδους του Μουσταφά Κεμάλ και αυτό ενέπνεε τον Χίτλερ, ο οποίος μοιραζόταν με τον Κεμάλ ένα κοινό όραμα. Αυτό της ύπαρξης απολύτως ομοιογενούς πληθυσμού στα εδάφη του κράτους του.
Η Γενοκτονία των Ελλήνων και των Αρμενίων από τον Κεμάλ έδειξε τον τρόπο για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων από τον Αδόλφο Χίτλερ, στο πλαίσιο της «τελικής λύσης».
(Φωτ.: EPA / Sedat Suna)
Ως πρώτος διδάξας, λοιπόν, ο Μουσταφά Κεμάλ εξολόθρευσε με διάφορες μεθόδους έθνη που κατοικούσαν στα εδάφη της Ανατολίας, διότι ως υπέρτατο σκοπό του είχε την επιδίωξη: «Ένα έθνος, ένα κράτος, μια γλώσσα, μια θρησκεία». Στη «Γενοκτονία εν ροή»*, όπως έχει ονομασθεί ο ξεριζωμός των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και στη Γενοκτονία των Αρμενίων είναι γνωστό ότι συμμετείχαν δίνοντας κατευθύνσεις και Γερμανοί αξιωματικοί. Κατόπιν, η Τουρκία –ενώ ολόκληρη η Ευρώπη ήταν εμπόλεμη και η μικρή Ελλάδα είχε χαράξει γραμμές αφάνταστου ηρωισμού στο αιώνιο βιβλίο της Ιστορίας– συνήψε συμφωνία με την ναζιστική Γερμανία τον Ιούλιο του 1941.
Η Τουρκία φλέρταρε ανοιχτά με το ενδεχόμενο να βγει στον πόλεμο στο πλευρό των δυνάμεων του Άξονα, την ίδια ώρα που διεκδικούσε διάφορα από τους Άγγλους για να συμμαχήσει με εκείνους. Σημειωτέον, ότι ο μεταγενέστερος χαρακτηρισμός της Τουρκίας με την φράση «επιτήδειος ουδέτερος» δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιείται, διότι η Τουρκία στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν παρέμεινε ουδέτερη, αλλά τάχθηκε με τον Χίτλερ. Οι δικές της παροχές στους Ναζί σε χρώμιο και άλλα μέταλλα αναζωογονούσαν την τεράστια πολεμική μηχανή του Γ΄ Ράιχ. Την πραγματικότητα της έμπρακτης συμμετοχής της Τουρκίας παρά τω Χίτλερ ενισχύει και η δωρεά αρκετών δεκάδων πολεμικών αεροσκαφών από τον τελευταίο στην Τουρκία.
Η Γερμανία μετά το τέλος του Πολέμου αποκήρυξε το ναζιστικό της παρελθόν και εργάστηκε αόκνως για να αποτινάξει το ιστορικό της βάρος, αναγνωρίζοντας το Ολοκαύτωμα των εβραϊκών πληθυσμών από το Γ΄ Ράιχ.
Η Τουρκία δεν έχει κάνει τη δική της ιστορική αυτοκριτική, με δεδομένο ότι δεν αναγνωρίζει τις τελεσθείσες από το τουρκικό κράτος γενοκτονίες των Ελλήνων και των Αρμενίων.
Αντί, λοιπόν, ο Τούρκος Πρόεδρος να χαρακτηρίζει ως Ναζί τους Γερμανούς (και Ευρωπαίους) πολιτικούς, θα έπρεπε να κοιτάζει στον καθρέπτη της Ιστορίας. Εκεί θα έβλεπε το δικό του κράτος και ειδικά τον Μουσταφά Κεμάλ να παίρνουν από το χέρι τους ναζιστές και τον Χίτλερ και να τους δείχνουν το δρόμο για τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
*Όρος που εισήχθη στην ιστορική μελέτη από τον αείμνηστο Πολυχρόνη Ενεπεκίδη.
