Με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον άκουσαν οι παριστάμενοι στο αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης για το διήμερο διεθνές επιστημονικό συνέδριο «Τα γλυπτά του Παρθενώνος: 200 χρόνια από την ιδιοποίησή τους από το Βρετανικό Μουσείο» την ανακοίνωσή της αρχαιολόγου Τατιάνας Πούλου, που ερεύνησε και παρουσίασε αποσπάσματα από το αδημοσίευτο μέχρι σήμερα αρχείο του λόρδου Έλγιν.
«Θα συνεχίσω τις ανασκαφές με την πιο μεγάλη θέρμη στο Ναό της Αθηνάς και θα συνεχίσω να πριονίζω τα ανάγλυφα. Είναι μία εργασία που απαιτεί χρόνο.
»Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατόν να έχουμε το σύνολο της Πανδρόσου, εγώ δεν απελπίζομαι για μία από τις Καρυάτιδες», έγραψε σε μια από τις επιστολές του στον εργοδότη του λόρδο Έλγιν ο Iταλός ζωγράφος Τζοβάνι Μπατίστα Λουζέρι, ο άνθρωπος που συνέβαλε στην άνευ προηγουμένου βίαια απόσπαση των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Ο Τζοβάνι Μπατίστα Λουζιέρι είχε προσληφθεί από τον Έλγιν μαζί με άλλους καλλιτέχνες από την Ιταλία για να κάνουν εκμαγεία και να προετοιμάσουν λεπτομερή αρχιτεκτονικά σχέδια. Οι επιστολές του αποκαλύπτουν τα όσα διαδραματίστηκαν τα έτη 1801-1804, με πρωταγωνιστή τον ίδιο.
Μουσείο (Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Παντελής Σαΐτας)
«Να προσκομίσετε μια δωδεκάδα πριόνια»
Σε άλλη επιστολή από τις 20 Σεπτεμβρίου 1801 ο Τζοβάνι Μπατίστα Λουζιέρι γράφει: «Ελπίζω να μην μου δημιουργήσουν καμία δυσκολία για να συνεχίσω την ανασκαφή στο Ναό της Αθηνάς και να μπορέσω να πάρω στην κατοχή μου όλα τα τμήματα γλυπτών που θα βρω. Ο κύριος Χάντ έγραψε στην εξοχότητά σας για λογαριασμό μου να προσκομίσετε στην Αθήνα μία δωδεκάδα πριόνια για μάρμαρο, διαφόρων μεγεθών το συντομότερο δυνατό. Μου χρειάζονται τρία ή τέσσερα, 20 πόδια μακριά ώστε να κόψω ένα μεγάλο ανάγλυφο, το οποίο δεν μπορεί να μετακινηθεί, χωρίς να μειώσουμε το βάρος του».
Και στις 4 Οκτωβρίου 1802 σημειώνει μεταξύ άλλων: «Κάνω ό,τι μπορώ για να αυξήσω τη συλλογή σας, μιλόρδε. Πήρα την άδεια του Δισδάρη να κατεβάσω ένα δωρικό κιονόκρανο από τον Παρθενώνα, αλλά πρέπει να το πριονίσω στα δύο, αν το άλλο είναι αρκετά μεγάλο, αυτό είναι τεράστιο. Οι πόρτες του κάστρου δεν είναι τόσο μεγάλες για να μπορέσει να περάσει».