Τα χρόνια διαβαίνουν και η καθημερινότητα μας προσπερνά αμείλικτα… Ο καθένας από εμάς έχει την ανάγκη μιας πατρίδας… μιας «καλής πατρίδας». Από κάποιες γενιές Ελλήνων της Ανατολής, όμως, αφαιρέθηκε το πολύτιμο αγαθό του «δικαίου». Γι’ αυτό αξιώνουν επιτακτικά από τους διώκτες τους (έστω και μετά θάνατον, εκεί ψηλά όπου βρίσκονται), τη «Συγνώμη!».
Η ποντιακή ιστορία περιλαμβάνει ένα ατέλειωτο μαρτυρολόγιο απλών ανθρώπων.
Μια τραγωδία χωρίς προηγούμενο, που διαπράχθηκε με βαρβαρότητα πάνω σε άνδρες, γυναίκες, νέους, γέροντες και μικρά παιδιά. Χιλιάδες αθώοι άνθρωποι, από χωριά και πόλεις, που διέκοψαν απότομα τον ομφάλιο λώρο ο οποίος ένωνε τη ρίζα τους με «την πατρώα γη», μετά από μακραίωνη παρουσία ζωής και πολιτισμού.
Όλα έγιναν χωρίς τη βούλησή τους και ολοκληρώθηκαν τελειωτικά με τη μελάνη δυο υπογραφών στη Συνθήκη της Λοζάνης. Σβήνοντας μια για πάντα ό,τι τους συνέδεε με τις πατρογονικές εστίες και το παρελθόν τους.
Στο θεατρικό έργο «Η Έξοδος» επιλέχθηκαν και παρουσιάζονται προσωπικές μαρτυρίες Πόντιων προσφύγων που εκτοπίστηκαν με βιαιότητα από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους.
Πρόκειται για τις ψυχές των εκτοπισμένων που ξεπηδούν από την αχλή του παρελθόντος και αφηγούνται την ατέρμονη πορεία τους προς το άγνωστο, μέσα στον ίδιο τους τον τόπο… Ένας ξεριζωμός μετά από μια γαλήνια δημιουργική ζωή.
(Φωτ.: Βασίλης Τσενκελίδης)
Εμείς, οι επόμενες γενιές, τους οφείλουμε ένα ελάχιστο χρέος τιμής. Δεν λησμονούνται οι άνθρωποι που πλήρωσαν με το δράμα του ξεριζωμού και της προσφυγιάς τους, και τέλος με την ίδια τη ζωή τους το τίμημα της μισαλλοδοξίας. Γιατί όλοι οι άνθρωποι πρέπει να μπορούμε να γεννιόμαστε και να πεθαίνουμε στον ίδιο τόπο, στην ίδια πατρίδα.
Όταν τους μελετάμε και αναλογιζόμαστε τη ζωή και τα παθήματά τους, τους χαρίζουμε την αιωνιότητα. Μόνο έτσι κρατάμε ζωντανή τη μνήμη τους για πάντα… όταν ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΞΕΧΝΑΜΕ!
Η έξοδος ερχίνεσεν. Η νύχτα εφόρ’νεν την σκοτίαν και ο ουρανόν έτον έτοιμος να κλαίει ένταμαν με τ’ εμάς…
Αργοναύτες Κομνηνοί