Τους πετύχαμε στην τελική πρόβα για τον ετήσιο χορό τους σε πρόσφατο ταξίδι μας στην Κω. Ήταν μια καλή ευκαιρία να γνωρίσουμε τα μέλη αλλά και τον ίδιο το Σύλλογο Ποντίων και Φίλων Κω «Ξενιτέας», που εδρεύει σε ενοικιαζόμενο κτήριο στο κέντρο της Κω, στην πλατεία Ελευθερίας, και έχει πλούσια πολιτιστική δράση.
Αν και ο σύλλογος αριθμεί λίγα μέλη, η δράση του είναι δυναμική και καταγράφεται θετικά στην κοινωνία της Κω και των ευρύτερων Δωδεκανήσων.
«Γεννήθηκε» το 1990 από Ποντίους δεύτερης γενιάς προσφύγων που είχαν εγκατασταθεί νωρίτερα, και γρήγορα αγκάλιασε τους νεοπρόσφυγες Πόντιους από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ που έφτασαν στο νησί εκείνη την περίοδο και τους βοήθησε να προσαρμοστούν στη νέα πατρίδα. Η ιδέα της δημιουργίας του ανήκει στον αστυνομικό Παύλο Παυλίδη, με καταγωγή από τη Μακεδονία.
Η κεντρική αίθουσα όπου δεσπόζει ο μεγάλος χάρτης του Πόντου
Το pontos-news.gr, με ξεναγό τον πρόεδρο του συλλόγου Παύλο Σιδηρόπουλο, γνώρισε το χώρο όπου στεγάζεται ο σύλλογος, στην κεντρική πλατεία της Κω. Εντυπωσιάζει καθώς δεσπόζει στην κεντρική αίθουσα ένας μεγάλος αναλυτικός χάρτης του μικρασιατικού Πόντου, «δωρεά του εν αποστρατεία Πτέραρχου Γιώργου Τσαλουχίδη», όπως μας λέει ο πρόεδρος του συλλόγου.
Ο πρόεδρος του συλλόγου Παύλος Σιδηρόπουλος μπροστά από την είσοδο του συλλόγου, στο κέντρο της Κω
Σε έναν ενιαίο χώρο στεγάζονται τα γραφεία, η κεντρική αίθουσα και η ιματιοθήκη. Τα λάβαρα του συλλόγου σε περίοπτη θέση· το πρώτο, που δημιουργήθηκε με την ίδρυση του συλλόγου, και ένα μεταγενέστερο, που τότε κόστισε 350.000 δραχμές. «Εντυπωσιακό», λέει ο πρόεδρος και δεν έχει άδικο, μια και είναι κατασκευασμένο από εκκλησιαστικό χρυσοκέντητο βελούδο.
Οι δράσεις του συλλόγου, πολλές. Στα πολιτιστικά δρώμενα καθιέρωσε τα «Διογένεια», προς τιμή του κυνικού φιλόσοφου Διογένη του Σινωπέα, ένα τριήμερο εκδηλώσεων που δυστυχώς, λόγω της οικονομικής κρίσης και της αναστολής χρηματοδότησης από το Δήμο και χορηγούς, σταμάτησε το 2012. Ήταν μια ιδέα του γιατρού Κώστα Λαμπριανίδη, που πραγματοποιούνταν κάθε δύο χρόνια και περιλάμβανε χορευτικές και θεατρικές παραστάσεις, αλλά και άλλες μορφές πολιτιστικής έκφρασης από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Τα «Διογένεια» δεν είναι μια ιδέα που εγκαταλείφθηκε· ο σύλλογος της Κω αγωνίζεται να την ξαναθέσει σε τροχιά.
Ο «Ξενιτέας» της Κω καταφέρνει κάθε χρόνο να τραβά τα βλέμματα στην παρέλαση της 7ης Μαρτίου (ημέρα ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα), καθώς είναι το μοναδικό πολιτιστικό σωματείο του συμπλέγματος των νησιών το οποίο παρελαύνει από το 2000 με τις δώδεκα σημαίες, όσα και τα Δωδεκάνησα.
Κάθε σημαία φέρει το όνομα ενός νησιού των Δωδεκανήσων
Το σωματείο είναι ιδρυτικό μέλος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος και στο παρελθόν είχε διεκδικήσει το Παγκόσμιο Συνέδριο Ποντιακού Ελληνισμού με εμπεριστατωμένη πρόταση, αλλά η προσπάθειά του δεν ευοδώθηκε – κάτι που στενοχώρησε το σύλλογο.
Ο Σύλλογος της Κω διοργάνωνε εκδηλώσεις τιμής για τα θύματα της Γενοκτονίας των Ποντίων πριν ακόμα αναγνωριστεί η Ημέρα Μνήμης από τη Βουλή των Ελλήνων.
Σύλλογος Ποντίων και Φίλων, αναφέρει ο τίτλος του συλλόγου. Και στους φίλους συγκαταλέγονται μη Πόντιοι αλλά και αλλοδαποί, όπως η Σάρον Κουκ από τη Βρετανία, που πήγε στον «Ξενιτέα» για να μάθει να χορεύει ποντιακά. Χορεύει λίγους μόνον μήνες αλλά αγάπησε τον πολιτισμό των Ποντίων. Πριν από 10 χρόνια είχε στο Λύκειο Ελληνίδων Καρδάμαινας της Κω την πρώτη της επαφή με τους κρητικούς και τους νησιωτικούς χορούς. «Ερωτεύτηκα την ελληνική μουσική και το χορό. Πρόπερσι πήγα στη Σύρο με το Λύκειο Ελληνίδων για χορό κι εκεί ήταν ένα συγκρότημα Ποντίων. Όταν το είδα, είπα “θέλω να μάθω ποντιακά!”», είπε η Σάρον στο pontos-news.gr.
Σάρον Κουκ: Ήθελα να μάθω να χορεύω ποντιακά και πήγα στο σύλλογο
Στο σύλλογο της Κω περίπου 25 άτομα διαφόρων ηλικιών μαθαίνουν ποντιακούς παραδοσιακούς χορούς· ανάμεσά τους ντόπιοι, αλλά και από την Κρήτη και την Πελοπόννησο. Οι πρόβες του συλλόγου πραγματοποιούνται στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Κω, και πέρα από τη χαρά της γνώσης ενός πυλώνα του πολιτισμού, όπως είναι ο χορός, οι συμμετέχοντες… ζουν για τις δημόσιες εμφανίσεις τους.
Η χοροδιδασκάλισσα Ιωάννα Αναστασιάδου επί το έργον
Η χοροδιδασκάλισσα Ιωάννα Αναστασιάδου λέει στο pontos-news.gr ότι με ανυπομονησία περιμένουν να πραγματοποιήσουν τον ετήσιο χορούς ή άλλη δράση, προκειμένου να χαρούν το χορό με ζωντανή μουσική και παρέα με τον κόσμο.
Η ποντιακή παράδοση διατηρείται ζωντανή και διαδίδεται και στην Κω!
Αποστολή στην Κω: Βασίλης Καρυοφυλλίδης.