Τίποτε δεν διδάσκει καλύτερα τα παιδιά, αλλά και τους λαούς, από την ιστορία και τον αθλητισμό. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να διδαχτούμε αναλύοντας την αρρώστια της αγαπημένης μου ομάδας, του ΠΑΟΚ. Γιατί δεν είναι διαφορετική, νομίζω, από την τωρινή αρρώστια της πατρίδας μας που άρχισε κι εξελίσσεται συνεχώς από τη δημιουργία του πρώτου ελληνικού κράτους, μετά την Επανάσταση του ’21.
Όπως υποστηρίξαμε σε προηγούμενα άρθρα, η αρρώστια αυτή είναι στη βάση της παθογένειάς της μια κρίση ταυτότητας. Ποια όμως είναι η ταυτότητα του ΠΑΟΚ; Νομίζω πως αυτή η ομάδα θα πρέπει αδιάλειπτα να εργάζεται, για να λαμπρύνει αυτό που κυρίως ήταν η Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης. Δηλαδή το υπέροχο αμάλγαμα του μεγάλου αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και της Ορθοδοξίας μας. Γιατί έτσι το σχεδίασε ο Μεγαλοδύναμος, ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός να αποτελέσει το όχημα του Ευαγγελίου Του.
Γι’ αυτό λοιπόν στο μυαλό μου ο αγώνας του ’21, ως η πρώτη επιτυχημένη προσπάθεια απελευθέρωσης του Γένους, μετά την πτώση της Πόλης το 1453, είναι συνυφασμένος με την ταυτότητα του ΠΑΟΚ. Για την Ελευθερία, και του Χριστού την Πίστη την Αγία. Αυτή είναι η ταυτότητα του ΠΑΟΚ. Αυτή είναι κι η ταυτότητα της πατρίδας. Κι αυτό που ελπίζω είναι ότι ο ΠΑΟΚ θα αγκαλιάσει την ταυτότητά του και με την επιτυχία που –σίγουρα– θα έρθει μετά από αυτό, θα θυμίσει εμπράκτως σε όλους τους Έλληνες την ταυτότητά τους και το δρόμο που οδηγεί στις νίκες. Όχι στις ταπεινωτικές ήττες –αθλητικές κι εθνικές–, αλλά στις νίκες.
Να γίνει δηλαδή το λαμπρό παράδειγμα που χρειάζεται η νεολαία μας άμεσα. Οι συνθήκες είναι τώρα καλές. Ο ιδιοκτήτης του ΠΑΟΚ είναι Πόντιος πρόσφυγας που έρχεται από τη Ρωσία. Ένας πρόσφυγας βυζαντινός που ευεργετεί με έργα Πατρίδα και Ορθοδοξία. Από τη Ρωσία σαν τους Φιλικούς, σαν τον μεγάλο ευεργέτη Βαρβάκη, σαν το αγνό, ηρωικό τέκνο του Πόντου τον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Γιατί όχι και σαν τον πρώτο κυβερνήτη, τον αξιωματούχο της ρωσικής κυβέρνησης, τον Ιωάννη Καποδίστρια.
Πού είναι λοιπόν σήμερα ο ΠΑΟΚ της μεγάλης Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης; Που είναι ο ΠΑΟΚ της νίκης, ενάντια σε αντιξοότητες και αδικία; Ο ΠΑΟΚ της επανάστασης; Ποια είναι η πραγματική ταυτότητα της ομάδας;
Γιατί αυτή είναι η ομορφιά του αθλητισμού και του ποδοσφαίρου: ό,τι γίνεται, φαίνεται. Το χορτάρι είναι καθρέφτης. Κι αυτό που δείχνει ο καθρέφτης σήμερα εμένα με προβληματίζει κάπως. Και είναι η στενοχώρια μου μεγάλη. Χώρια όλα τ’ άλλα που ανέφερα παραπάνω, δεν το δέχεται ο οργανισμός μου ένας αδερφός μου Πόντιος να μην τα καταφέρει σ’ έναν αγώνα που είναι ευγενικός και πατριωτικός.
Γι’ αυτό κι εγώ θα την πω τη γνώμη μου. Κι αν πούνε μερικοί πως είναι τρελοί αυτοί οι παοκτζήδες, γιατί αρχίσανε κι οι καθηγητές του πανεπιστημίου να γράφουνε τώρα για αθλητικά, ίσως να ’χουνε δίκιο. Ή ίσως απ’ την άλλη τα φαινόμενα να απατούν και πίσω από αυτήν την τρέλα να κρύβονται κι άλλα πράγματα, βαθύτερα. Γιά σκεφτείτε λίγο εκείνον τον υπέροχο παπα-Χρήστο στις κερκίδες του γηπέδου. «Τοις πάσι γέγονα τα πάντα» που λέει κι Απόστολος Παύλος, και ο νοών νοείτω.
Και με άλλον τρόπο εγώ δεν μπορώ να συμβάλω σ’ αυτό το ζήτημα παρά μόνο με όσα έχω μάθει από την επιστήμη, για το πώς να ερευνά κανείς με καθαρό μυαλό την παθογένεια στις αρρώστιες των οργανισμών. Κι έτσι μεθοδικά βάζω κάτω τα πράγματα και θέτω τα ερωτήματα καθαρά και λογικά. Πάμε λοιπόν να εξετάσουμε τα καθέκαστα σε αυτήν την ομάδα, κάνοντας παραλληλισμούς με την κατάσταση στην έρμη πατρίδα μας.
Πότε ήταν η τελευταία φορά –στα τελευταία δεν ξέρω κι εγώ πόσα χρόνια– που είδατε τον ΠΑΟΚ να τραβάει μπροστά και να είναι πρώτος, όπως τον θέλουμε; Πέρσι το χειμώνα με προπονητή τον Άγγελο Αναστασιάδη.
Αυτό ήταν μεγάλο κατόρθωμα, καθώς η ομάδα πέτυχε νίκη λαμπρή μέσα στο γήπεδο μιας σπουδαίας ομάδας του Πειραιά που είναι ο μόνιμος πρωταθλητής τα τελευταία χρόνια. Άρα, εξετάζοντας τα έργα –όχι τα λόγια– εγώ βγάζω το συμπέρασμα ότι αυτός ο προπονητής έχει θεωρητικά τη δυνατότητα να φέρει τον ΠΑΟΚ εκεί που τον θέλουμε όλοι.
Τι έγινε όμως από κείνο το σημείο και μετά; Η ομάδα ξαφνικά κατέρρευσε. Λες και έσβησαν οι μηχανές. Ήταν αυτό φυσιολογικό; Νομίζω πως όχι. Επήλθε μήπως στην ομάδα κόπωση, όπως διατείνονται μερικοί; Και πάλι όχι. Αυτά είναι αστεία πράγματα. Οι αθλητές στις ομάδες που ανέλπιστα πάνε μπροστά στο Πρωτάθλημα, βγάζουν φτερά στα πόδια και σε τέτοιες περιπτώσεις πάνε από νίκη σε νίκη. Τι έγινε λοιπόν τότε; Αυτό πρέπει να εξετάσει σε βάθος ο αγνός ιδιοκτήτης της ομάδας. Και ύστερα να το πει και σε μας, για να το μάθουμε. Εγώ δεν μπορώ να γνωρίζω. Δεν έχω τα δεδομένα. Ξέρω για σίγουρα, όμως, δύο πράγματα: Το ένα είναι ότι σε τέτοιες καταστάσεις ψάχνεις να βρεις ποιος έχει κίνητρο για να γίνει αυτό που έγινε. Το άλλο είναι ότι τα κάστρα πέφτουν από μέσα.
Από τις προσωπικότητες που έχω δει σε αυτήν την ομάδα υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι, μα δύο άνθρωποι μου έκαναν μεγάλη εντύπωση. Αυτός ο προπονητής που είπα παραπάνω: ο Άγγελος. Έντιμος, γενναίος, μεγαλόψυχος, καλόκαρδος, έξυπνος κι ευσεβής. Μου θυμίζει κάπως τον περίφημο Στρατηγό Μακρυγιάννη. Κι αυτός ο άνθρωπος λοιδορήθηκε, γιατί επικαλούνταν την Υπέρμαχο Στρατηγό της Πόλης, όντας προπονητής της ομάδας της Πόλης! «Θρησκόληπτος» κι αυτός σαν το Μακρυγιάννη… Πόσο βαθιά νυχτωμένοι είμαστε! Κι ακόμα, υπάρχει ένας Ουρουγουανός, ο Πάμπλο Γκαρσία, που μά την αλήθεια τον περνά κανείς για Έλληνα, τόσο που μοιάζει στην καρδιά και στο παράστημα με τους ήρωες του ’21. Ντόμπρος, λεβέντης, ασυμβίβαστος, θαρραλέος αγωνιστής.
Μήπως να το ξανάβλεπε το θέμα ο καλός ευεργέτης Ιβάν Σαββίδης; Αυτός που είναι τώρα προπονητής μού φαίνεται ξύπνιος και καταρτισμένος και σοβαρός. Για μεγάλα επιτεύγματα, όμως, η γνώμη μου είναι Άγγελος προπονητής για μια πενταετία, με τον Πάμπλο Γκαρσία στο πλευρό του. Τελειωτικά, αταλάντευτα, σταθερά και μόνιμα, για να μην υπάρχει χώρος για υπονομεύσεις κάθε είδους. Πιστεύω ακράδαντα ότι τότε θα δούμε τίτλους και διακρίσεις από μια πραγματική ιδέα. Θα δούμε μια ομαδική προσπάθεια οδηγό για τον τρόπο, το δρόμο, το ήθος και την ταυτότητα της πατρίδας.
Το παράδειγμα που αναζητά η νέα γενιά που θα βγάλει (ή όχι) την πατρίδα μας από τη φρικτή κρίση που ζούμε.
Αν πει τώρα ο Πόντιος αδερφός μας πως τον έχουμε τρελάνει, γιατί ο καθένας έχει την άποψή του και την λέει, θα έχει κι αυτός το δίκιο του. Αλλά έχουμε κι εμείς το δικό μας. Γιατί αν αυτή η ομάδα είναι απλώς ένα μαγαζί, μια επιχείρηση, τότε δεν δικαιούται κανείς μας να μιλάει και να κάνει υποδείξεις. Αν είναι όμως Ιδέα, τότε όχι απλώς δικαιούμαστε, αλλά έχουμε και υποχρέωση να το κάνουμε. Αγνά, χωρίς υστεροβουλίες και με το χέρι στην καρδιά.
Κι αν διαφωνείτε αρκετοί με τη γνώμη μου, μη με κακίζετε. Ας γίνουν τα πράγματα όπως τα νομίζετε εσείς – και πάλι φίλοι είμαστε. Και πιο πολύ μιλάω για την πατρίδα. Πολλά μπορείτε να στρεβλώσετε την εποχή μας, τώρα που οι λέξεις κι οι ιδέες χάνουν συνεχώς το νόημά τους. Τη ρημάδα την πραγματικότητα, όμως, δεν θα μπορέσετε ποτέ.
Πάνω στο χορτάρι υπάρχουν τρία αποτελέσματα: η νίκη, η ήττα και η ισοπαλία. Τα πράγματα είναι απλά. Τέρμα τα λόγια, δεν περνάνε πια.
Όλοι εσείς που σας τοποθέτησε ο ελληνικός λαός να κυβερνάτε και να τον υπηρετείτε, θα πρέπει να αρχίσετε να μας φέρνετε νίκες. Στην αντίθετη περίπτωση, μην έχετε αυταπάτες. Θα βρεθεί και για εσάς όχι ένας αλλά πολλοί Μακρυγιάννηδες, για να σας περάσουν στην ιστορία σαν Κωλέτηδες κι σαν Μαυροκορδάτους…