Νεαροί πρόσφυγες να παίζουν μπάλα, με πάθος που θα ζήλευαν και οι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές, είναι η πρώτη εικόνα που συναντά κανείς όταν φτάνει στο στρατόπεδο «Αναγνωστοπούλου», στα Διαβατά της Θεσσαλονίκης, στο κέντρο καταγραφής και παραμονής τους που έχει δημιουργηθεί στη συμπρωτεύουσα. Γύρω από το γήπεδο, κάτω από τη σκιά των δέντρων, δεκάδες άλλοι τους παρακολουθούν. Από τους τελευταίους, όταν μπαίνει ένα γκολ, κάποιοι χαίρονται και κάποιοι δυσαρεστούνται, ανάλογα με το ποια από τις δύο ομάδες υποστηρίζουν.
Πάνω από 2.000 πρόσφυγες φιλοξενεί σήμερα το στρατόπεδο «Αναγνωστοπούλου», αριθμός σχεδόν τριπλάσιος από αυτόν της πρώτης μέρας που άνοιξε τις πύλες του, πριν από περίπου μία εβδομάδα.
Στις άσπρες και χακί σκηνές και στα άσπρα προκάτ σπιτάκια που έχουν τοποθετηθεί, ανάλογα με το μέγεθός τους, ζουν ακόμα και 3-4 οικογένειες, με την προσμονή να φτάσουν στη γη της επαγγελίας γι’ αυτούς, τη βόρεια Ευρώπη και κυρίως τη Γερμανία. Η στέγη είναι εξασφαλισμένη και αυτό είναι πολύ σημαντικό, ωστόσο στα σπιτάκια κάνει αρκετό κρύο τις νυχτερινές ώρες –τοποθετήθηκαν κάποιες θερμάστρες, ωστόσο ο αριθμός τους ακόμα δεν επαρκεί–, και στις σκηνές το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η σκόνη και οι λάσπες που φέρνουν αυτοί που κοιμούνται σ’ αυτές, και κυρίως τα μικρά παιδιά. Άλλωστε, στο μεγαλύτερο μέρος του στρατοπέδου υπάρχουν χώματα και λάσπες.
«Τρεις φορές τη μέρα καθαρίζω, αλλά η σκήνη είναι πάντοτε βρόμικη. Μπαίνουν τα παιδιά με τα παπούτσια τους μέσα, και γίνεται χάλια», είπε στο pontos-news.gr η Αϊσέ, μια νεαρή μητέρα από το Χαλέπι.
Λίγο περισσότερες από πενήντα χημικές τουαλέτες έχουν τοποθετηθεί στο στρατόπεδο, αριθμός μικρός για τα άτομα που φιλοξενεί. Το αποτέλεσμα είναι συνήθως να μην είναι καθαρές, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες εθελοντών και συνεργείων.
Νερό άφθονο, αλλά κρύο για μπάνιο
Νερό πόσιμο υπάρχει άφθονο, όμως αυτό που τρέχει από τις ντουζιέρες είναι παγωμένο, και το μπάνιο –ιδίως των παιδιών– γίνεται με μεγάλη δυσκολία. Κάποιοι πρόσφυγες, όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα, πλέον άρχισαν να κατευθύνονται σε γειτονικά ξενοδοχεία, όπου νοικιάζουν δωμάτια για λίγες ώρες, προκειμένου να κάνουν ένα ζεστό μπάνιο ή να ξεκλέψουν λίγο ύπνο σε κρεβάτι.
Μεγάλο πρόβλημα για τους πρόσφυγες αποτελεί και το πλύσιμο των ρούχων τους, το οποίο είναι πάρα πολύ δύσκολο να γίνει επαρκώς μέχρι στιγμής.
«Ένα μήνα βρίσκομαι στο δρόμο και ούτε μία φορά δεν έπλυνα τα ρούχα μου», λέει ο 19χρονος Μπασάρ.
Επίσης ανεπάρκεια υπάρχει και στα φάρμακα, με τους Γιατρούς του Κόσμου και τους άλλους εθελοντές να κάνουν, ό,τι είναι δυνατό για να εξυπηρετήσουν τον κόσμο. Καθημερινά γίνονται εκκλήσεις προς τους πολίτες της Θεσσαλονίκης να παραδώσουν όσα φάρμακα δεν χρειάζονται και δεν έχουν λήξει.
Φαγητό μαγειρεύεται και δίνεται συχνά από το στρατό, ωστόσο αρκετοί πρόσφυγες προτιμούν αυτό που πωλούν οι τρεις καντίνες που βρίσκονται εντός του στρατοπέδου, δίπλα στην πύλη του. Ευτυχώς, για τα παιδιά υπάρχει επάρκεια –τουλάχιστον προς το παρόν– σε βρεφικά γάλατα και πάνες.
Μελανό σημείο τα πεταμένα πλαστικά μπουκάλια, οι σακούλες, τα κουτάκια αναψυκτικών και τα άλλα σκουπίδια που έχουν συσσωρευθεί σε κάποιο σημεία.
Εντυπωσιακή είναι η εικόνα κυρίως νεαρών προσφύγων, που περιμένουν καρτερικά στη σειρά γύρω από κάποιες πρίζες, για να φορτίσουν τα κινητά τους. Ανά διαστήματα η αστυνομία παίρνει μερικούς πρόσφυγες με τα υπηρεσιακά αυτοκίνητα, τους μεταφέρει στην Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης, τους καταγράφει και μετά τους επιστρέφει στον καταυλισμό.
Οι πρόσφυγες μπορούν να βγουν από το χώρο του στρατοπέδου, παίρνοντας βέβαια ειδική άδεια και αφήνοντας τα στοιχεία τους στην πύλη. Κάποιοι πηγαίνουν προς έναν κοντινό χώρο με πολλές τηλεφωνικές γραμμές, προκειμένου να συνομιλήσουν επί πληρωμή με δικούς τους ανθρώπους.
Υπάρχουν και κάποιοι –λίγοι– που παίρνουν κάποιο από τα ταξί που βρίσκονται παρκαρισμένα έξω από το στρατόπεδο, για να φτάσουν στην Ειδομένη. Η ταρίφα μέχρι εκεί (απόσταση περίπου 70 χλμ) είναι 80 ευρώ. Φαίνεται να ανήκουν στο παρελθόν κρούσματα απίστευτης αισχροκέρδειας, που για τη μεταφορά ταξιτζήδες ζητούσαν ακόμα και 200-300 ευρώ!
Εντυπωσιακή η βοήθεια του κόσμου
Κάθε μεσημέρι, τις ώρες που έχουν καθοριστεί (από τις 12:00 μέχρι τις 14:00), πολίτες προσεγγίζουν το στρατόπεδο και παραδίδουν στις μη κυβερνητικές οργανώσεις όποια βοήθεια έχουν συγκεντρώσει. Η ανταπόκριση του κόσμου είναι εντυπωσιακή.
Αυτή η ποικιλότροπη βοήθεια των απλών και στραγγισμένων οικονομικά Ελλήνων, από την πρώτη στιγμή που πατάνε το πόδι τους στην Ελλάδα οι πρόσφυγες και μέχρι να φύγουν, είναι η παρακαταθήκη που παίρνουν στην ψυχή τους, αποχαιρετώντας τη χώρα μας. Με σπαστά αγγλικά και σε κάθε ευκαιρία δείχνουν την ευγνωμοσύνη τους.
Σε μια χώρα, σε έναν λαό που βάλλεται πανταχόθεν, αλλά δεν ξεχνάει ποτέ αυτό που τον χαρακτήριζε πάντα. Την ανθρωπιά του…