1. ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΟΥΣ: Το πρωτόκολλο επίσκεψης σε άλλη χώρα, μιας επίσημης αντιπροσωπείας με επικεφαλής τον Έλληνα πρωθυπουργό, έχει ενδιαφέρουσες παραμέτρους σε ό,τι έχει σχέση με το πρόγραμμα που πρέπει να ακολουθηθεί. Επίσημη είναι η επίσκεψη ενός σημαντικού προσώπου (Προέδρου της Δημοκρατίας, πρωθυπουργού, υπουργού Εξωτερικών κτλ.) υπό τη θεσμική του ιδιότητα, η οποία επιβάλλει την εφαρμογή ενός συνόλου αυστηρά προσδιορισμένων και ιεραρχημένων συμπεριφορών και τύπων.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο ταξίδι του Αλ. Τσίπρα στην Τουρκία, αφού είναι επίσημη επίσκεψη, οι κινήσεις που γίνονται σε αντίστοιχες περιπτώσεις είναι οι εξής: Το διπλωματικό γραφείο του Τούρκου πρωθυπουργού στέλνει το πρόγραμμα για την επίσκεψη της ελληνικής αντιπροσωπείας στο αντίστοιχο γραφείο του Έλληνα πρωθυπουργού, πρόγραμμα το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ των άλλων εάν υπάρξει κατάθεση στεφάνου στο Μαυσωλείο του Κεμάλ.
Στη περίπτωση των Καραμανλή και Γ. Παπανδρέου το πρόγραμμα εστάλη από την τουρκική πλευρά, και μέσω της διπλωματικής οδού επιστράφηκε από την αντίστοιχη ελληνική χωρίς αλλαγές σε ό,τι σχετίζεται με την κατάθεση στεφάνου στον Κεμάλ.
Θα μπορούσε ωστόσο να παρακαμφθεί από την ελληνική πλευρά, και να ζητηθεί να υπάρξει απόδοση τιμής σε άλλο μνημείο, πλην του Κεμάλ, αφού στην Ελλάδα, όπως θα τόνιζε η απάντηση, υπάρχουν σχετικές αποφάσεις της ελληνικής Βουλής για το συγκεκριμένο πρόσωπο (νόμοι του 1994 και 1996 για τη Γενοκτονία).
Δεν γνωρίζουμε σε αυτήν την περίπτωση την αντίδραση της τουρκικής πλευράς και εάν θα ήταν λόγος αναβολής ή ματαίωσης της επίσημης επίσκεψης. Ωστόσο η αναφορά και η επίκληση σχετικών νόμων του ελληνικού κράτους είναι μια ορθή και απολύτως δικαιολογημένη αιτιολόγηση αλλαγής του προγράμματος, και στην περίπτωσή μας για την άρνηση απόδοσης τιμής προς τον Κεμάλ.
Οι τοπικές ή εθνικές παράμετροι και οπωσδήποτε η ύπαρξη εθνικών νομικών κειμένων πολλές φορές αναφέρονται ως αιτιολογία προκειμένου να γίνουν σεβαστές πολιτικές και διπλωματικές στάσεις (π.χ. Βάσκοι-Καταλανοί για ισπανικές εθνικές εορτές, οι σερβικές, μουσουλμανικές και κροατικές εθνικές αρχές στο ομοσπονδιακό κράτος της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, η τουρκική μειονότητα στη Βουλγαρία, καθώς και σε άλλες περιπτώσεις).
2. ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ: Η επίσημη επίσκεψη μπορεί να πραγματοποιηθεί παρακάμπτοντας την απόδοση τιμής στον Κεμάλ, είτε με την επίκληση του κωλύματος που έχει ο πρωθυπουργός («δεν μπορώ να υπερβώ μία εθνικού χαρακτήρα νομική ρήτρα», «δεν μπορώ να έλθω σε αντίθεση με έναν νόμο του κράτους που εκπροσωπώ»), αφού υπό προϋποθέσεις γίνεται σεβαστό διεθνώς, είτε με την άρνηση του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα η κατάθεση στεφάνου στον Κεμάλ.
Αυτό βεβαίως εξαρτάται από τη βούληση της ελληνικής πολιτείας αφενός να υπερασπιστεί μια διακηρυγμένη απόφαση, με νόμους του ελληνικού Κοινοβουλίου, ότι υπήρξε Γενοκτονία, και αφετέρου να δώσει το μήνυμα μέσα από μια επίσημη επίσκεψη ότι στην ατζέντα των διμερών επαφών εντάσσεται το ζήτημα αυτό. Με την άρνηση να τιμηθεί ο Κεμάλ, ο πρωτεργάτης δηλαδή του μαζικού εγκλήματος, προβάλλεται η αναγνώριση από τον θύτη Τουρκία της Γενοκτονίας των Ελλήνων, των οποίων οι απόγονοι όσων διασώθηκαν είναι πολίτες του κράτους που εκπροσωπείται από τον πρωθυπουργό ή τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή τον υπουργό των Εξωτερικών.
3. ΗΘΙΚΟΥΣ-ΙΣΤΟΡΙΚΟΥΣ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥΣ: Ο πρωθυπουργός (και αναλόγως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο υπουργός των Εξωτερικών) όταν βρίσκεται σε επίσημη επίσκεψη εκπροσωπεί όλους τους Έλληνες πολίτες. Εκπροσωπεί την Ελλάδα της ιστορίας, της αντίστασης, της Δημοκρατίας, της αλήθειας και του φωτός. Εκπροσωπεί τις ψυχές των εκατομμυρίων αγωνιστών που πάλεψαν ενάντια στον εθνικισμό, το φασισμό, το ρατσισμό, το ναζισμό, και τις ψυχές των εκατομμυρίων θυμάτων τους. Θα επαναλάβει ο Τσίπρας την υβριστική πράξη των Καραμανλή και Παπανδρέου, τις δηλώσεις από τους δικτάτορες και χουντικούς για τον Κεμάλ;
Για όλα τα παραπάνω νομιμοποιείται διπλωματικά, πολιτικά, ιστορικά, δημοκρατικά και ηθικά ο Έλληνας πρωθυπουργός να αγνοήσει τις ψυχές των προγόνων μας που δολοφονήθηκαν από τον Κεμάλ και να καταθέσει στεφάνι, τιμώντας τον;