Το ζήτημα αντιμετώπισης του Προσφυγικού συνολικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι από μεμονωμένες χώρες έθεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός στην άτυπη σύνοδο των κρατών-μελών της ΕΕ στη Βαλέτα της Μάλτας, υπογραμμίζοντας ότι «δεν γίνεται εμείς να φτιάχνουμε κέντρα υποδοχής και άλλοι να υψώνουν φράχτες».
Ο Αλέξης Τσίπρας, αφού τόνισε πώς οι αποφάσεις για τους πρόσφυγες πρέπει να είναι δεσμευτικές για κάθε χώρα, πρότεινε την αύξηση του αριθμού των θέσεων υποδοχής ανάλογα με τις αντικειμενικές καταστάσεις.
Στο θέμα της τοποθέτησης φραχτών στα σύνορα των χωρών-μελών της ΕΕ, ο πρωθυπουργός επανέλαβε την ελληνική θέση που ουσιαστικά είναι η θέση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, σύμφωνα με την οποία οι φράχτες αντί να αποτρέπουν, προσελκύουν πρόσφυγες και μετανάστες αφού οι ενδιαφερόμενοι σπεύδουν να περάσουν από τα επίμαχα σημεία πριν κλείσουν.
Ατυχής έκφραση τα περί «κοινών περιπολιών»
Στο περιθώριο της συνάντησης ο Αλέξης Τσίπρας συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς και ζήτησε η Ελλάδα αφενός να έχει πλήρη γνώση του περιεχομένου των συζητήσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την Τουρκία, αφετέρου πριν γίνονται αυτές οι επαφές η ΕΕ να συμβουλεύεται την Αθήνα!
Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι ο Γιούνκερ αναγνώρισε πως η έκφραση «κοινές περιπολίες» Ελλήνων και Τούρκων που είχε χρησιμοποιήσει σε συνέντευξή του για το θέμα των προσφύγων ήταν ατυχής, και ότι δεν θα επαναδιατυπωθεί.
Ωστόσο θα αντικατασταθεί από την έκφραση «συντονισμένες ενέργειες» – έκφραση που καθορίζει με σαφήνεια ότι κάθε χώρα δρα στο χώρο όπου ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Κονδύλι 3 δισ. ευρώ στην Τουρκία
Λίγες ώρες μετά το τέλος της άτυπης συνόδου έγινε γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να παράσχει οικονομική βοήθεια σχεδόν 3 δισ. ευρώ στην Τουρκία για δύο χρόνια, από τα οποία τα 500 εκατ. θα είναι από το ταμείο της και τα άλλα θα τα δώσουν τα 28 κράτη μέλη ώστε να σταματήσει την αναχώρηση προσφύγων προς την Ευρώπη, δίνοντάς της τα οικονομικά μέσα να τους φιλοξενήσει για περισσότερο χρονικό διάστημα.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν επίσης στη Σύνοδο της Μάλτας να ιδρύσουν ένα ταμείο έκτακτης βοήθειας για την Αφρική ύψους 1,8 δισ. ευρώ με αντάλλαγμα οι αφρικανικές χώρες να καταβάλουν προσπάθειες ώστε να σταματήσουν τις αφίξεις παράτυπων μεταναστών στην Ευρώπη. Ανακοίνωσαν επίσης τη διεξαγωγή, το συντομότερο δυνατόν, μιας Συνόδου Κορυφής με την Τουρκία, για να την πείσουν να παρεμποδίζει τις ροές προσφύγων οι οποίοι έχουν κατακλύσει τις τελευταίες ημέρες αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Πιθανές ημερομηνίες της Συνόδου ΕΕ-Τουρκίας είναι η 22η Νοεμβρίου ή το πρώτο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου.