Ταφικό μνημείο – ηρώο για τον Ηφαιστίωνα αποτελεί κατά πάσα πιθανότητα η λαμπρή ανακάλυψη στο λόφο Καστά της Αμφίπολης, χωρίς να μπορεί να ειπωθεί αυτή τη στιγμή, αφού η αρχαιολογική έρευνα δεν έχει ολοκληρωθεί, αν εκεί θάφτηκε ο στενός φίλος και συμπολεμιστής του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Τις παραπάνω ανακοινώσεις έκαναν η υπεύθυνη των αρχαιολογικών ανασκαφών στο λόφο Καστά και προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Σερρών, Κατερίνα Περιστέρη και ο συνεργάτης της αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, την οποία συνδιοργάνωσαν το πανεπιστημιακό ίδρυμα και ο σύλλογος αποφοίτων του.
Η Κ. Περιστέρη με τον καθηγητή Γρ. Τσόκα στην εκδήλωση του ΑΠΘ (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Σ. Μπαρμπαρούσης)
Ειδικότερα και σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, σε τρία σημεία τμημάτων του περιβόλου του ταφικού μνημείου εντοπίστηκε χαραγμένη –αδρά αλλά μπορεί να διακριθεί από τα μάτια ειδικών- η επιγραφή «παρέλαβον» και δίπλα σε αυτήν το μονόγραμμα του Ηφαιστίωνος. Όπως είπε η Κατερίνα Περιστέρη, είναι η πρώτη φορά που έχει ανακαλυφθεί σε μνημείο τέτοια επιγραφή με το όνομα αυτού, στον οποίο ανήκει.
«Η έρευνα συνεχίζεται, αφού έχει ολοκληρωθεί, μόλις το 1/5 της ανασκαφής. Το μνημείο κατασκευάστηκε από τον Δεινοκράτη, με εντολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
»Κατασκευάστηκε με κονδύλια που δόθηκαν για ηρώο στον Ηφαιστίωνα. Πολλά κονδύλια δόθηκαν για ηρώα στον Ηφαιστίωνα και σε άλλες περιοχές της αυτοκρατορίας», είπε ο Μιχάλης Λεφαντζής.
Τα τμήματα του περιβόλου, στα οποία βρέθηκαν οι επιγραφές, εντοπίστηκαν κοντά στη θέση που βρίσκεται σήμερα το άγαλμα του λιονταριού. Όπως είπε ο Μιχάλης Λεφαντζής, χαράχτηκαν κατά την κατασκευή του μνημείου.
Η διαδυκότητα του μνημείου
Ερωτηματικά γεννούν και τα όσα ανέφερε η Κατερίνα Περιστέρη, αναφορικά με τη διαδυκότητα που είναι φανερή στο μνημείο (π.χ. δύο σφήγγες, δύο καρυάτιδες). Η αρχαιολόγος κατέληξε σε αυτό, αναφέροντας το γεγονός της υπόκλισης της γυναίκας του Δαρείου στον Ηφαιστίωνα, όταν τον πέρασε για τον Μέγα Αλέξανδρο «’”Δεν πειράζει”, της είπε ο Μέγας Αλέξανδρος “κι εγώ Ηφαιστίωνας είμαι”. Υπάρχει μία διαδυκότητα στο μνημείο, χωρίς να μπορούμε να πούμε τίποτα γι’ αυτό ακόμη», είπε η Κατερίνα Περιστέρη χωρίς να δώσει περαιτέρω εξηγήσεις…
Γενική άποψη από τον ταφικό περίβολο στον Τύμβο Καστά (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Σωτήρης Μπαρμπαρούσης)
Εντυπωσιακές οι ζωοφόροι
Ως ξεχωριστό μνημειακό συγκρότημα χαρακτήρισε την ανακάλυψη στο λόφο Καστά κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης η Κατερίνα Περιστέρη. Αφού περιέγραψε, τι ακριβώς περιλαμβάνει το μνημείο, ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις λεπτομέρειες που αχνοφαίνονται στις ζωοφόρους εντός του ταφικού θαλάμου. Προφανώς απεικονίζονται λεπτομέρειες από τη ζωή του νεκρού (τα όπλα του, το κράνος του, ο ίδιος πάνω σε άρμα κλπ.), καθώς και διάφορα άλλα στοιχεία, όπως δύο υδρίες, σφήγγες, η θυσία ενός ταύρου, φτερωτές μορφές, κένταυροι, ο Ύπνος και ο Θάνατος ως φτερωτές μορφές κλπ.
«Περιμένουμε το Υπουργείο Πολιτισμού, για να συντηρηθούν οι ζωοφόροι. Δυστυχώς, δεν προχώρησε η ανασκαφική έρευνα, ούτε και η συντήρηση του μνημείου. Περιμένουμε συντηρητές, με απώτερο στόχο να δώσουμε το μνημείο στο κοινό», είπε η Κατερίνα Περιστέρη.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης