Όρθιοι εκατοντάδες ευρωβουλευτές, σε αίθουσα του Ευρωκοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, χειροκροτούσαν συνεπαρμένοι από τη δύναμη του πυρρίχιου χορού και τη λεβεντιά των χορευτών του. Εκείνη την ημέρα ο Πόντος και η παράδοσή του, εκτός από το χώρο του Ευρωκοινοβουλίου, είχαν κυριαρχήσει και στις καρδιές των εκπροσώπων των λαών της Ευρώπης. Οι πιο αυθόρμητοι δεν άντεξαν.
Τη λύρα, το νταούλι και την ποντιακή χορευτική παράδοση έφερε μια μέρα του Απριλίου του 2014 εκεί που χτυπάει η καρδιά της Ευρώπης, στο Ευρωκοινοβούλιο των Βρυξελλών, η Ένωση Ποντίων Καλαμαριάς.
Στους διαδρόμους του Ευρωκοινοβουλίου
Την εκδήλωση είχαν συνδιοργανώσει ο ελληνικής καταγωγής, τότε ευρωβουλευτής, της Γερμανίας, Γιώργος Χατζημαρκάκης και η Εύξεινος Λέσχη Ευρωπαίων Πολιτών, προκειμένου να ενημερωθούν οι ευρωβουλευτές για τη Γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού αλλά και να ζητήσουν την επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας και της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Αφού τελείωσαν οι τοποθετήσεις, το χορευτικό τμήμα της Ένωσης Ποντίων Καλαμαριάς εκείνη την ημέρα χόρεψε συνολικά εφτά χορούς. Υπεραρκούσαν για να «ξεκουμπώσουν» τους συνήθως μαζεμένους και τυπικούς στις αντιδράσεις τους ευρωβουλευτές.
Συσπείρωσε τους «άστεγους» Ποντίους της Καλαμαριάς
Το 1985 ιδρύθηκε ο τότε Σύλλογος (εδώ και δύο χρόνια Ένωση) Ποντίων Καλαμαριάς, προκειμένου, σύμφωνα με τον πρόεδρο Κώστα Ζώη, να δώσει «στέγη» στους πολλούς Ποντίους της περιοχής, οι οποίοι δεν ήταν Κρωμναίοι ή Καυκάσιοι.
«Εκείνη την εποχή υπήρχαν στην Καλαμαριά δύο ποντιακοί σύλλογοι. Των Κρωμναίων και των Καυκασίων. Και οι δύο είχαν πολύ αυστηρά καταστατικά και δεν δέχονταν ως μέλη τους Πόντιους από άλλα μέρη. Ο σύλλογός μας έγινε για να βρουν στέγη Πόντιοι με καταγωγή και από άλλες περιοχές του Πόντου», είπε στο pontos-news.gr ο Κ. Ζώης.
Αρχικά η Ένωση Ποντίων Καλαμαριάς στεγαζόταν στην οδό Κυριακίδη, στο κέντρο του δήμου, και από το 1992 σε χώρο που της παραχώρησε ο Δήμος Καλαμαριάς, στην οδό Ιερέα Παπανικόλα 1. Να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος ιερέας ήταν Πόντιος και αυτός, και έβαλε τον θεμέλιο λίθο για την κατασκευή του ιερού ναού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, της Μητρόπολης της Καλαμαριάς.
Ο Παπανικόλας με τον Σταύρη Πετρίδη
Σύμφωνα με τον Κ. Ζώη, αρκετοί γνωστοί Πόντιοι από την Καλαμαριά διετέλεσαν μέλη ή χρημάτισαν στη διοίκηση της Ένωσης. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο Ολυμπιονίκης παλαιστής Παναγιώτης Ποικιλίδης, ο οποίος διετέλεσε και αντιπρόεδρος της Ένωσης, ο επίσης Ολυμπιονίκης παλαιστής Γιώργος Ποζίδης και ο Χάρρυ Κλυνν.
Ο πρώην δήμαρχος Καλαμαριάς Θρ. Λαζαρίδης με τον Χάρρυ Κλυνν
Σήμερα η Ένωση Ποντίων Καλαμαριάς διατηρεί την πρωτοτυπία να έχει ως εγγεγραμμένα μέλη και μη Ποντίους, κυρίως άτομα που παντρεύτηκαν με Ποντίους, αλλά και άλλους που αγάπησαν το ποντιακό στοιχείο. Μάλιστα, οι μη Πόντιοι ανέρχονται στο 10-15% επί του συνόλου των μελών της Ένωσης. «Θα προτιμούσα ακόμα και τα μισά από τα μέλη μας να μην ήταν Πόντιοι. Θα ήταν τιμή μας να εγγράφονται μη Πόντιοι στην Ένωσή μας, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι κάτι κάνουμε καλά. Επίσης, είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι σήμερα ο κόσμος θέλει να στρέψει τα παιδιά του προς την παράδοση», είπε ο Κ. Ζώης.
Εκμάθηση ποντιακής διαλέκτου
Μία από τις δραστηριότητες της Ένωσης Ποντίων Καλαμαριάς –ίσως η σημαντικότερη– είναι η λειτουργία εδώ και περίπου δέκα χρόνια τμήματος εκμάθησης ποντιακής διαλέκτου. Κάθε χρόνο συμμετέχουν σ’ αυτό 20-25 άτομα, ενώ οι διδάσκοντες είναι πιστοποιημένοι καθηγητές οι οποίοι παραδίδουν μαθήματα ποντιακών και στο πλαίσιο της Διά Βίου Μάθησης.
«Αποτέλεσε σημαντική προτεραιότητά μας να διδαχθούν όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα την ποντιακή διάλεκτο. Χορούς μπορεί να μάθει ο καθένας παντού. Δεν μπορούν ωστόσο να σταθούν η παράδοση και η ιστορία χωρίς τη γλώσσα», τόνισε ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Καλαμαριάς.
Το μικρό χορευτικό τμήμα στο Δημαρχείο Καλαμαριάς
Επίσης, στην Ένωση λειτουργεί εδώ και δύο χρόνια τμήμα ποντιακής λογοτεχνίας, όπου διαβάζονται και αναλύονται λογοτεχνικά κείμενα στα ποντιακά, και τμήμα εκμάθησης λύρας και νταουλιού. Παράλληλα, η Ένωση Ποντίων Καλαμαριάς εδώ και 15 χρόνια διαθέτει τετραφωνική ορχήστρα, εδώ και δέκα χρόνια θεατρική ομάδα (τώρα ολοκληρώνει και θα ανεβάσει από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο τον Πλούτο του Αριστοφάνη στα ποντιακά) με σκηνοθέτη και δεκαπέντε ερασιτέχνες ηθοποιούς, καθώς και πέντε χορευτικά τμήματα: Αρχαρίων, Παιδικό, Εφηβικό, Ενηλίκων και Παραστάσεων.
Η Ένωση κάθε χρόνο διοργανώνει τον ετήσιο χορό της, μία καλοκαιρινή εκδήλωση, και 5-6 μουχαπέτια στο χώρο της. «Είναι σημαντικό ότι ο αριθμός των μελών της Ένωσής μας, καθώς και των ατόμων που συμμετέχουν στις εκδηλώσεις μας, ακολουθούν αυξητική τάση. Αρκεί να σημειωθεί ότι στον περσινό χορό μας παρευρέθηκαν 500 άτομα και στον φετινό 800», ανέφερε ο Κ. Ζώης.
Οι Πόντιοι καλλιτέχνες, ο Απόλλων και η… ένσταση
Αναφερόμενος στο γεγονός ότι ο Σάββας Πετρίδης, ο γιος του Γώγου, για αρκετό καιρό και μέχρι πρότινος δίδασκε λύρα στην Ένωση Ποντίων Καλαμαριάς, ο Κώστας Ζώης έκανε μνεία σε μεγάλους Πόντιους καλλιτέχνες από την Καλαμαριά, για τους οποίους σημείωσε ότι «χρωστάμε την ύπαρξή μας ως Πόντιοι και το γεγονός ότι αποτελούμε ενεργά μέλη της ποντιακής κοινότητας της Καλαμαριάς». Ειδικότερα, ο πρόεδρος της Ένωσης ανέφερε τον Γώγο Πετρίδη και τα παιδιά του, τον Γιάννη Τσανάκαλη, τον Παναγιώτη Ασλανίδη, τον Φίκο Καλλιφατίδη και τον Δάμο Ιωσηφίδη.
Γώγος, Τσανάκαλης, Μπαλτατζίδης, Μελίδης, Παρτσαλίδης κ.ά.
«Έχουμε βιώματα από όλους αυτούς τους ανθρώπους. Ό,τι μάθαμε και ό,τι πρεσβεύουμε τώρα, το οφείλουμε σ’ αυτούς. Οι πρωτεργάτες της Ένωσής μας είχαν αυτούς ως πρότυπο. Επίσης, αυτό που γνωρίζουμε καλά εμείς οι Πόντιοι στην Καλαμαριά, είναι ο Απόλλων. Η Ένωσή μας στηρίζει ό,τι κάνουν όλα τα τμήματα του Απόλλωνα», τόνισε.
Τέλος, ζήτησε να εκφράσει και την ένστασή του για το γεγονός ότι σήμερα υπάρχουν δύο ομοσπονδίες στον ποντιακό χώρο. «Οι δύο ομοσπονδίες διχάζουν το χώρο. Η Γενοκτονία είναι μία και ενιαία για όλους. Αυτό αποτελεί την προσωπική μου άποψη, αλλά εκφράζει και το Διοικητικό Συμβούλιο καθώς και την πλειοψηφία των μελών της Ένωσής μας. Το έχω θέσει το θέμα σε μία εκδήλωση που κάναμε και άκουσα πολλά θετικά σχόλια γι’ αυτό», τόνισε στο pontos-news.gr ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Καλαμαριάς.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης