Συνεπαρμένοι από την κρυστάλλινη και με το ιδιαίτερο ηχόχρωμα φωνή του Χρύσανθου,
Πόντιες και Πόντιοι κάθε ηλικίας σιγοτραγουδούσαν, αποτίνοντας φόρο τιμής στον πατριάρχη της ποντιακής μουσικής, στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Αναστορώ τον Χρύσανθο» που διοργάνωσαν το βράδυ της Κυριακής 29 Μαρτίου οι φίλοι του, στο κέντρο διασκέδασης «Πύλη Αξιού» της Θεσσαλονίκης για τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από το θάνατό του.
Ήταν μια εκδήλωση στην οποία περίσσευε η συγκίνηση, η μουσική κυριάρχησε και έδωσε το δικό της χρώμα, και ζωντάνεψαν μνήμες από τον άνθρωπο που για πολλές δεκαετίες εκατομμύρια Πόντιοι διασκέδασαν με τα τραγούδια του κι έκλαψαν από τον πόνο και το νόστο για την αλησμόνητη πατρίδα.
Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο καθηγητής Ιστορίας του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Κώστας Φωτιάδης, ο οποίος αναφέρθηκε με γλαφυρότητα και συγκίνηση στη ζωή του Χρύσανθου Θεοδωρίδη, από τη γέννησή του τον Δεκέμβριο του 1933 στην Οινόη Κοζάνης μέχρι το θάνατό του στις 30 Μαρτίου 2005.
Ο Κ. Φωτιάδης μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στον αδικοχαμένο πατέρα του μεγάλου υπερασπιστή της ποντιακής παράδοσης, τον οποίο ο Χρύσανθος έχασε σε μικρή ηλικία αλλά τον τραγούδησε πολλές φορές στα νεανικά χρόνια του στη Δραπετσώνα, στη στιγμή που τον έβγαλε στο θέατρο να τραγουδήσει ο μεγάλος Νικόλαος Σπανίδης, στον πρώτο του δίσκο το 1954, στην άνοδό του στη Θεσσαλονίκη το 1959 και στη μετέπειτα συνεργασία του με τον Γώγο Πετρίδη, στο γάμο του, το 1967, με την Αναστασία Παχατουρίδου, στη συνεργασία του με τον Νίκο Γκάτσο το 1975 στο δίσκο Δροσουλίτες, αλλά και σε αυτήν με τον τεράστιο Στέλιο Καζαντζίδη το 1993, στο δίσκο
Τ’ αηδόνια του Πόντου.
Κώστας Φωτιάδης
«Η πολύ ψιλή φωνή του και το ιδιαίτερο ηχόχρωμά της έμελλε να γίνει το σήμα κατατεθέν του. Η σπάνια αυτή εξωτική φωνή σ’ αυτόν τον ίδιο χώρο τραγούδησε για τελευταία φορά τη Δευτέρα 28 Μαρτίου 2005. Ακόμα και σήμερα το νιώθουμε. Ο Χρύσανθος δεν πέθανε. Κοιμάται μέσα μας. Στη δύσκολη σημερινή περίοδο το τραγούδι του Χρύσανθου αποτελεί μια όαση ελπίδας. Ο Χρύσανθος θα βρίσκεται στη θέση του Τυρταίου της ποντιακής παράδοσης», τόνισε μεταξύ άλλων ο Κ. Φωτιάδης. Αίσθηση και συγκίνηση προκάλεσε η πρότασή του να μεταφερθούν τα λείψανά του στο μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο και να ανταμειφθεί η προσφορά του στον ποντιακό ελληνισμό με ένα μνημείο. «Ίδια πρόταση κάνω και για τον Γώγο Πετρίδη», είπε ο Κ. Φωτιάδης.
Ποίημα για τον Χρύσανθο
Με «χρωματισμένη» φωνή ο Πόντιος λογοτέχνης και ποιητής Κώστας Διαμαντίδης απήγγειλε επί σκηνής το ποίημα που έγραψε για τον Χρύσανθο στην ποντιακή γλώσσα. Η απαγγελία έγινε για αρκετά λεπτά με συνοδεία λύρας, σκορπώντας ρίγη συγκίνησης στους παρευρισκομένους.
Κώστας Διαμαντίδης
Είχε προηγηθεί η προβολή ενός ακόμη βίντεο, στο οποίο ο Χρύσανθος τραγούδησε στην Παναγία Σουμελά το 1989, στο πρώτο και τελευταίο του ταξίδι στον Πόντο, σε ένα μουχαπέτ’ μαζί με τον Στέλιο Καζαντζίδη, αλλά και με τον Νίκο Ξυλούρη. Επίσης, προβλήθηκαν πολλές φωτογραφίες του από μικρή ηλικία ακόμα, ενώ στο βίντεο μίλησαν η αδελφή του Ευλαμπία Νικολαΐδου (ήταν παρούσα και στην εκδήλωση), ο αδελφός του Ηλίας Θεοδωρίδης, αλλά και η χήρα του Νίκου Ξυλούρη Ουρανία, η οποία είπε για τον Χρύσανθο ότι «όταν άκουγα την καταπληκτική και απαράμιλλη φωνή του, νόμιζα ότι κελαηδούσαν χιλιάδες πουλιά».
Στην εκδήλωση μίλησε και η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου, η οποία δεσμεύθηκε να γίνει κάτι μεγάλο για τον Χρύσανθο μέσω της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. «Τον τόπο σου τον αγαπάς γιατί σε γέννησε και νομίζεις ότι είναι ο καλύτερος στον κόσμο. Αν αυτόν τον τόπο τον λένε Πόντο, τότε έχεις δίκιο να λες ότι είναι ο πιο όμορφος στον κόσμο. Αυτό μας έμαθε ο Χρύσανθος», είπε η Β. Πατουλίδου.
Βούλα Πατουλίδου
Τραγούδια του Χρύσανθου
Μια σειρά γνωστοί Πόντιοι καλλιτέχνες, νεότεροι συνάδελφοι του πατριάρχη της ποντιακής μουσικής, πρόσφεραν (μεταξύ άλλων) στο κοινό τραγούδια που τραγούδησε και έγραψε ο Χρύσανθος. Συμμετείχαν στην εκδήλωση οι ερμηνευτές Γιώργος Ιωαννίδης, Στάθης Νικολαΐδης, Αλέξης Παρχαρίδης, Γιώργος Σοφιανίδης, Αχιλλέας Βασιλειάδης, Γιάννης Τσετιρίδης, Γιώργος Ορφανίδης και Γιώργος Στεφανίδης.
Για τον Χρύσανθο χόρεψαν το παιδικό τμήμα του Συλλόγου Ποντίων Σταυρούπολης «Ακρίτες του Πόντου» και το ενηλίκων της Ένωσης Ποντίων Πολίχνης. Μάλιστα, οι τελευταίοι μαγνήτισαν το κοινό με τη σέρρα με την οποία έκλεισε η εκδήλωση, για να ακολουθήσει ποντιακό γλέντι.
Γιώργος Ποζίδης, Κώστας Φωτιάδης
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ακόμα οι Πόντιοι Ολυμπιονίκες Γιώργος Ποζίδης (ήταν από τους διοργανωτές της), Παύλος Σαλτσίδης, Τασούλα Κελεσίδου και Ηλίας Ηλιάδης, ο βουλευτής Β΄ Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας Σάββας Αναστασιάδης, ο βουλευτής Φλώρινας της Νέας Δημοκρατίας Γιάννης Αντωνιάδης, ο πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος Χρήστος Τοπαλίδης, και ο πρώην περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Παναγιώτης Ψωμιάδης.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης