Eπιβλητικό και όμορφο. Ήσυχο και κοσμοπολίτικο. Παραμυθένιο αλλά αληθινό. Αυτό είναι το Zermatt.
Στο νοτιότερο άκρο της κοιλάδας του Mattertal, στριμωγμένο ανάμεσα σε 38 μεγαλειώδεις κορυφές που ξεπερνούν τα 4.000 μ. στις ελβετικές Άλπεις, βρίσκεται το αποκαλούμενο «διαμάντι» των Άλπεων, ένας πραγματικός επίγειος παράδεισος. Ο λόγος για το αλπικό χωριό Zermatt, για το οποίο ο παραπάνω χαρακτηρισμός μόνο τυχαίος δεν είναι. Σε υψόμετρο 1.620 μ. και στη σκιά του συγκλονιστικού Matterhorn (4.478 μ.), στο οποίο οφείλει κατά πολύ τη φήμη του, το Zermatt αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στον κόσμο, παρά το ιδιαίτερα χαμηλό προφίλ που διατηρεί. Στο χωριό δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα, μένοντας έτσι πιστό στην υπόσχεση για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, ενώ ως μεταφορικά μέσα εντός του οικισμού χρησιμοποιούνται ειδικά μικρά ηλεκτρικά οχήματα (taxi), ηλεκτρικά λεωφορεία (ski bus), ποδήλατα και άμαξες με άλογα, γεγονός που από την πρώτη στιγμή αποπνέει μια πρωτόγνωρη αίσθηση γαλήνης.
Ηλεκτροκίνητο όχημα (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Το Zermatt ανήκει στο γερμανόφωνο καντόνι Valais. Είναι αρκετά μεγάλο και γεμάτο από ξενοδοχεία, εστιατόρια, μπαρ après ski και δεκάδες μαγαζιά ανάμεσα στους πολυάριθμους δρόμους και τα πέτρινα σοκάκια του, μέσα στα οποία ξεπηδούν κάποια παλιά καλοδιατηρημένα ξύλινα σπίτια, που θυμίζουν ότι το Zermatt δεν ήταν ανέκαθεν τουριστικός προορισμός.
Το παλιό χωριό (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο τόπος σφύζει από επισκέπτες επί 365 μέρες το χρόνο, οι οποίοι καταφθάνουν για να θαυμάσουν το ειδυλλιακό σκηνικό και να ασκήσουν κάποιες από τις δεκάδες δραστηριότητες που παρέχονται. Ο ποταμός Vispa, κατεβαίνοντας από τα γύρω βουνά και τους παγετώνες, διασχίζει το Zermatt συμπληρώνοντας τη μαγεία του τοπίου. Ένα ζωντανό παραμύθι. Κυριολεκτικά!
Ο ποταμός Vispa που διασχίζει το Zermatt με φόντο το Matterhorn (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Matterhorn
Είναι πολύ πιθανό να το έχετε δει κάποια στιγμή στη ζωή σας, καθώς το σχήμα του αποτελεί σήμα κατατεθέν της Ελβετίας με αποτέλεσμα να απεικονίζεται σε ό,τι αφορά την αλπική χώρα, από την Toblerone μέχρι και διαφημίσεις για ρολόγια. Το αιώνια χιονισμένο Matterhorn, με υψόμετρο κορυφής 4.478 μ., βρίσκεται στα σύνορα Ελβετίας-Ιταλίας (ιταλικά: Cervino), και αν και δεν είναι η ψηλότερη κορυφή της Ελβετίας, αποτελεί ίσως την πιο διάσημη και ομολογουμένως την πιο πολυφωτογραφημένη κορυφή του κόσμου, αφού το πολύ ιδιαίτερο σχήμα της που μοιάζει με πυραμίδα –κοιτάζοντάς την από την ελβετική πλευρά– ελκύει σαν μαγνήτης τα βλέμματα πάνω της.
Matterhorn, το πιο φωτογραφημένο βουνό του κόσμου και σήμα κατατεθέν των Άλπεων και της Ελβετίας (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Σχεδόν από οποιοδήποτε σημείο στο Zermatt υπάρχει οπτική επαφή με το μεγαλοπρεπές Matterhorn, με αποτέλεσμα να μονοπωλεί το ενδιαφέρον στην περιοχή, καθιστώντας τις υπόλοιπες γειτονικές εκπληκτικές κορυφές «άτυχες» που βρίσκονται κοντά του. Η πρώτη επαφή του επισκέπτη μαζί του είναι μια εμπειρία αξέχαστη και συναρπαστική! Θα έλεγε κανείς ότι έχει κάτι το μαγικό που σε κάνει να θέλεις να το κοιτάς ξανά και ξανά. Το κατακόρυφο και απότομο αυτό βουνό «κατακτήθηκε» για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1865 από τον Βρετανό Edward Whymper και την εξαμελή ομάδα του, προσπάθεια που στιγματίστηκε από το θάνατο των τεσσάρων από τους επτά κατά τη διάρκεια της κατάβασης. Ο Whymper επέζησε.
Η ανοιχτή θεατρική παράσταση The Matterhorn Story θα προβάλλεται στο Zermatt από τις 9 Ιουλίου έως τις 29 Αυγούστου 2015 και θα αφορά την ιστορία της πρώτης ανάβασης
Το γεγονός αυτό έκανε διάσημο το Zermatt ανοίγοντας μια εποχή ραγδαίας τουριστικής ανάπτυξης στην περιοχή, που οδήγησε μεταξύ άλλων και στη δημιουργία τεράστιων χιονοδρομικών πεδίων. Κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, ορειβάτες καταφθάνουν για να δοκιμάσουν την τύχη τους στην ανάβαση του Matterhorn. Αυτή η απόκρημνη κορυφή είναι από τα πιο θανατηφόρα βουνά των Άλπεων, αφού κατά μέσο όρο 12 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο στην προσπάθειά τους να την κατακτήσουν. Φέτος τον Ιούλιο συμπληρώνονται 150 χρόνια από την πρώτη ανάβαση στο Matterhorn και προγραμματίζονται σημαντικές εκδηλώσεις προς τιμήν της ομάδας του Whymper.
Χιονοδρομίες
Υπάρχουν τρεις περιοχές σκι στο Zermatt (Rothorn Paradise, Gornergrat, Matterhorn Glacier Paradise) που εκτείνονται σε υψόμετρα από 1.620 μ. έως υψόμετρο κορυφής χιονοδρομικού 3.883 μ., που βρίσκεται στον παγετώνα. Όλες ξεκινούν από το χωριό, ενώ υπάρχουν πίστες που καταλήγουν πίσω σε αυτό. Το υψόμετρο κορυφής 3.883μ., στην περιοχή Matterhorn Glacier Paradise, αποτελεί το ψηλότερο σημείο χιονοδρομικού στην Ευρώπη.
Σε υψόμετρο 3.883 μ., στην κορυφή της χιονοδρομικής Ευρώπης, το να βρεθείς πάνω από τα σύννεφα είναι συνηθισμένο φαινόμενο (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Η θερμοκρασία κυμαίνεται σταθερά συχνά το χειμώνα ακόμη και κάτω από τους -20°C, οπότε το ειδικό ντύσιμο είναι μονόδρομος. Εδώ μάλιστα λειτουργεί και ειδικά διαμορφωμένο μουσείο με εξαιρετικά γλυπτά από πάγο σμιλεμένα στο φυσικό τους περιβάλλον, στα έγκατα του παγετώνα. Εξαιτίας του μεγάλου υψομέτρου είναι εμφανής μια σχετική δυσκολία στην αναπνοή, γι’ αυτό και υπάρχει ειδική σήμανση που προτρέπει τους επισκέπτες να κινούνται πιο χαλαρά.
Γλυπτική στον πάγο στα έγκατα του παγετώνα στο Matterhorn Glacier Palace (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Η θέα από αυτό το σημείο όταν έχει καθαρό καιρό είναι μοναδική, με το βλέμμα να φτάνει μέχρι το Λευκό όρος. Τα 200 χλμ. μήκους πιστών, οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις και η άρτια ελβετική οργάνωση, σε συνδυασμό με την απίστευτη θέα στο Matterhorn από το σύνολο της ελβετικής πλευράς, εκτοξεύουν τη χιονοδρομική εμπειρία στα ύψη. Παράλληλα, υπάρχει χιονοδρομική σύνδεση (lift connected) με το ιταλικό χιονοδρομικό Cervinia και τα ιταλικά χωριά Cervinia (2.050 μ.) και Valtournenche (1.524 μ.) που βρίσκονται στη νότια πλευρά του βουνού πίσω από το Matterhorn. Το ιταλικό χιονοδρομικό προσθέτει ακόμη 160 χλμ. πιστών, γεγονός που κατατάσσει το σύνολο της χιονοδρομικής σύνδεσης (360 χλμ.) στη λίστα με τα μεγαλύτερα χιονοδρομικά κέντρα στον κόσμο.
«Εύκολη» υπόθεση η άφιξη με πέδιλα του σκι στη γειτονική Ιταλία, και συγκεκριμένα στο χωριό Valtournenche 1.524 μ. (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Τα χιονοδρομικά πεδία απευθύνονται κυρίως σε απαιτητικούς και έμπειρους χιονοδρόμους με πολλές κόκκινες και μαύρες πίστες, χωρίς όμως να λείπουν οι μπλε, αλλά και οι σχολές εκμάθησης για τους αρχάριους. Στα αρνητικά, το εισιτήριο σκι (ski pass) που είναι το ακριβότερο στον κόσμο και ανέρχεται σε 79 ελβετικά φράγκα (CHF) ανά ημέρα μόνο για την περιοχή του Zermatt και σε CHF 92 για το διεθνές που περιλαμβάνει όλες τις περιοχές Zermatt-Cervinia. Παρέχεται έκπτωση στην έκδοση πολυήμερων ατομικών εισιτηρίων. Υπάρχει εξαιρετική φυσική χιονοκάλυψη από τέλη Νοεμβρίου έως τέλη Απριλίου, παράλληλα όμως λειτουργεί σύστημα τεχνητής χιόνωσης σε όλες τις πίστες με χαμηλό υψόμετρο. Η δυνατότητα για heliskiing ή εκτός πίστας σκι και snowboard με επαγγελματία οδηγό βουνού συμπληρώνουν το προφίλ ενός extreme χιονοδρομικού προορισμού.
Ο χιονοδρομικός χάρτης Zermatt-Cervinia
Σκι και το καλοκαίρι
Στην περιοχή Matterhorn Glacier Paradise, πάνω στον παγετώνα Theodulgletscher, υπάρχει η δυνατότητα χιονοδρομίας 365 μέρες το χρόνο, κάτι που αποτελεί μία ακόμη πρωτοτυπία του Zermatt. Το μεγάλο υψόμετρο και το αιώνιο χιόνι επιτρέπουν την πραγματοποίηση των αθλημάτων ακόμη και σε εποχές που οι περισσότεροι έχουμε ταυτίσει με τον ήλιο και τη θάλασσα.
Zermatt και Matterhorn το καλοκαίρι (φωτ: Andy Hay / flickr.com)
Και από γεύσεις;
Στο Zermatt θα βρείτε πάνω από 100 εστιατόρια για όλα τα γούστα με ελβετική και διεθνή κουζίνα. Αντίστοιχα, επιπλέον 56 εστιατόρια βρίσκονται διασκορπισμένα πάνω στο βουνό, δίπλα στις πίστες σε ολόκληρο το χιονοδρομικό, μεταξύ των οποίων και κάποια πολυβραβευμένα όπως το «Chez Vrony», που βρίσκεται στην περιοχή του Findeln. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε την πιο γνωστή ελβετική σπεσιαλιτέ, το φοντύ τυριών, το οποίο σερβίρεται σε αναμμένη φωτιά και θα το βρείτε σε διάφορες ποικιλίες και παραλλαγές σχεδόν σε κάθε εστιατόριο της περιοχής.
Φοντύ τυριών (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Κερασάκια στην τούρτα της παραδοσιακής ελβετικής κουζίνας αποτελούν τα Raclette και Rosti, με το τελευταίο να αποτελείται κυρίως από πατάτα, αυγό, τυριά και διάφορα αλλαντικά και να συναντάται σε μεγάλη ποικιλία και διαφορετικές εκδοχές στην περιοχή του Zermatt. Στα εστιατόρια της περιοχής θα βρείτε τα πιο γνωστά κρασιά του κόσμου, ενώ στις παμπ οι μπίρες κυριαρχούν απόλυτα. Δοκιμάστε οπωσδήποτε το ζεστό κρασί (gluhwein) με την πολύ ιδιαίτερη γεύση που θα σας εναρμονίσει απόλυτα με το περιβάλλον.
Δραστηριότητες και αξιοθέατα στο Zermatt
Εδώ η δράση και η αδρεναλίνη πρωταγωνιστούν στην ψυχαγωγία. Ένα οργανωμένο δίκτυο μονοπατιών για κάθε βαθμό δυσκολίας προσφέρεται στους λάτρεις της πεζοπορίας, ενώ για τους πιο τολμηρούς υπάρχει η δυνατότητα ορειβασίας, αναρρίχησης στον πάγο, πτήσης με ελικόπτερο γύρω από το Matterhorn, paragliding, ελκηθροδρομίας σε ειδικά διαμορφωμένη πίστα, ενώ στο παγοδρόμιο που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού υπάρχει η δυνατότητα επίδοσης στο πατινάζ και το curling.
Αγώνες curling στο παγοδρόμιο του Zermatt (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Μοναδική είναι η εμπειρία του νυχτερινού έλκηθρου από το Furi μέχρι το Zermatt κάθε Τρίτη και Πέμπτη. Στα must συμπεριλαμβάνεται η επίσκεψη στο μουσείο του Matterhorn Zermatlantis, με τον γυάλινο θόλο στο κέντρο του χωριού, κάτω από το οποίο βρίσκεται ένας ολόκληρος κρυμμένος κόσμος μιας άλλης εποχής, μια παλιά συνοικία του Zermatt, όπου μπορεί κανείς να μπει σε σπίτι του 19ου αιώνα και να βιώσει με ήχους και εικόνες πώς ζούσαν οι κάτοικοί του στην καθημερινότητά τους. Φυσικά, δεν λείπουν και τα εκθέματα για το Matterhorn, μεταξύ των οποίων δεσπόζει το σχοινί που χρησιμοποίησε ο Whymper κατά την ανάβασή του στο Matterhorn.
(φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
To Zermatt είναι επίσης ο προορισμός της γνωστής αλπικής ορειβατικής διαδρομής «Haute route» που ξεκινά από το Chamonix της Γαλλίας και διασχίζοντας τις Άλπεις καταλήγει στο Zermatt μετά από 10-12 μέρες. Aπό εδώ επίσης ξεκινά και η πιο μαγευτική διαδρομή με τρένο στον κόσμο, το Glacier Express, που περνά από εντυπωσιακές κοιλάδες και φαράγγια, εκατοντάδες γέφυρες και τούνελ για να καταλήξει μετά από 7 περίπου ώρες στο St. Moritz ή στο Davos.
Πρόσβαση
Ο πιο γρήγορος και ξεκούραστος τρόπος να φτάσει κανείς στο Zermatt είναι αεροπορικώς μέχρι Γενεύη ή Ζυρίχη και στη συνέχεια με τρένο (απευθείας από τα αεροδρόμια) χρησιμοποιώντας το άρτια οργανωμένο ελβετικό δίκτυο σιδηροδρομικών γραμμών. Πληροφορίες για τα δρομολόγια και τις τιμές εισιτηρίων μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα www.sbb.ch. Εναλλακτικά, μπορείτε να φτάσετε οδικώς από Γενεύη ή Ζυρίχη. Σημειώστε όμως ότι στο Zermatt απαγορεύεται η κυκλοφορία αυτοκινήτων και το πλησιέστερο πάρκινγκ βρίσκεται σε απόσταση 5 χμ. στο χωριό Tasch.
Παράδειγμα προς μίμηση για τις μεγαλουπόλεις του κόσμου, αποτελεί η απαγόρευση αυτοκινήτων στο Zermatt. Στη φωτογραφία η πιάτσα των ηλεκτροκίνητων ταξί στο κέντρο του Zermatt (φωτ.: Γιάννης Κωστελίδης)
Από εκεί η πρόσβαση στο Zermatt γίνεται με τρένο ή ηλεκτρικό λεωφορείο. Υπάρχει και η δυνατότητα πρόσβασης από το Μιλάνο, είναι κάτι όμως που γενικά δεν προτείνεται από τον αρθρογράφο αν στη συνέχεια θέλετε να ταξιδέψετε με τρένο, καθώς ενδέχεται να ταλαιπωρηθείτε με τις ιταλικές συγκοινωνίες.
Το ταξίδι στο Zermatt για πολλούς θεωρείται εμπειρία ζωής. Και είναι. Λένε ότι αν βρεθείς εδώ μία φορά, θα τριγυρίζει στο μυαλό σου η επόμενη και η μεθεπόμενη. Ταυτόχρονα όμως είναι και αρκετά ακριβό – θεωρείται από τους ακριβότερους προορισμούς των Άλπεων. Ιδίως μετά και την πρόσφατη υποτίμηση του ευρώ έναντι του ελβετικού φράγκου, έγινε ακόμη πιο απρόσιτο στον μέσο κάτοχο ευρώ, όπως και οτιδήποτε ελβετικό, φυσικά. Αυτό όμως δεν μπορεί κατ’ ουδένα τρόπο να αναιρέσει τη γοητεία και το ασύλληπτο μέγεθος της εμπειρίας ενός ταξιδιού στο Zermatt.
Γιάννης Κωστελίδης
Για περισσότερες πληροφορίες
- www.zermatt.ch
- www.alpincenter-zermatt.ch
- www.sbb.ch
