Αρχαίους παπύρους γραμμένους στα ελληνικά κατάφεραν να διαβάσουν για πρώτη φορά με τη βοήθεια μιας νέας ισχυρής τεχνικής ακτίνων Χ Ιταλοί επιστήμονες που διενέργησαν μελέτη υπό τον φυσικό Βίτο Μοτσέλα.
Οι εν λόγω πάπυροι είχαν καεί από την καταστροφική έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. και έκτοτε παρέμεναν θαμμένοι κάτω από τις στάχτες της γειτονικής πόλης του Ηρακλείου (Ερκολάνουμ), η οποία θάφτηκε επίσης κάτω από λάβα και γι’ αυτό αποκαλείται «η άλλη Πομπηία».
Οι πάπυροι είχαν ανακαλυφθεί το 1754 μαζί με εκατοντάδες άλλους και αποτελούσαν μέρος μιας βιβλιοθήκης με 600-700 βιβλία, σε μια έπαυλη που πιστεύεται ότι ανήκε σε κάποιον πλούσιο Ρωμαίο πολιτικό, ίσως τον πεθερό του Ιούλιου Καίσαρα.
Τα στάδια επεξεργασίας των παπύρων από τους Ιταλούς επιστήμονες (φωτ.: nature.com)
Η νέα τεχνική που αξιοποίησαν οι επιστήμονες έφερε στο φως μεμονωμένα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου καθώς και μερικές ολοκληρωμένες ελληνικές λέξεις. Οι συγκεκριμένοι πάπυροι –που σήμερα ανήκουν στο Ινστιτούτο της Γαλλίας– είχαν δοθεί ως δώρο στον Ναπολέοντα Βοναπάρτη το 1802 και δεν είναι παράξενο που είναι γραμμένοι στα ελληνικά, καθώς στην περιοχή εκείνη της Ιταλίας υπήρχε μακρόχρονη ελληνική παρουσία.
Προς το παρόν δεν έχει καταστεί εφικτό να αποκρυπτογραφηθεί το πλήρες περιεχόμενό τους, ωστόσο σύμφωνα με τους ερευνητές πρόκειται για μια «επανάσταση στην παπυρολογία» που ανοίγει το δρόμο για να διαβαστεί σωρεία ανάλογων κειμένων.
Η ανακάλυψη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications.