Στο ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο της πόλης Πίροτ, στη νοτιοανατολική Σερβία, πραγματοποιήθηκε την ετήσια τελετή μνήμης στα θύματα του 1ου Παγκοσμίου πολέμου. Η τελετή οργανώθηκε με τη μέριμνα του ακόλουθου Άμυνας στην ελληνική Πρεσβεία, ταξίαρχου Απόστολου Κωστόπουλου.
Στην επιμνημόσυνη δέηση παρέστησαν ο δήμαρχος Πατρέων κ. Γιάννης Δημαράς, ο πρέσβης της Ελλάδας στο Βελιγράδι κ. Δημοσθένης Στωίδης, ο σύμβουλος Τύπου της ελληνικής Πρεσβείας κ. Πέτρος Τσαρούχης, ο δήμαρχος του Πίροτ, εκπρόσωποι της σερβικής κυβέρνησης, απόγονοι πολεμιστών του 1ου Παγκοσμίου πολέμου, εκπρόσωποι συλλόγων της ελληνικής κοινότητας στη Σερβία και πλήθος κόσμου.
Ο πρέσβης κ. Στωίδης σε δήλωσή του στα τοπικά ΜΜΕ ανέφερε ότι η εκδήλωση αποτελεί για ακόμη μία φορά επιβεβαίωση των ιστορικών σχέσεων φιλίας που συνδέουν τους δύο λαούς. Επισήμανε δε ότι τα ιδανικά της ελευθερίας και της εθνικής ανεξαρτησίας είναι και σήμερα επίκαιρα τονίζοντας ότι η ιστορία πρέπει να αποτελέσει πηγή διδαγμάτων.
Ο δήμαρχος Πατρέων κ. Δημαράς σε δήλωσή του, αφού ανέφερε ότι είναι ο πρώτος πολιτικός από την Πάτρα που επισκέπτεται επίσημα το ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο στο Πίροτ, ευχαρίστησε τις τοπικές αρχές που διατηρούν ζωντανή τη μνήμη των Ελλήνων στρατιωτών οι οποίοι προερχόμενοι από την Πάτρα έδωσαν τη ζωή τους, μακριά από την πατρίδα, υπερασπιζόμενοι την ελευθερία και ανεξαρτησία των λαών.
Στο στρατιωτικό νεκροταφείο του Πίροτ κείτονται 358 Έλληνες αξιωματικοί και οπλίτες της 3ης Μεραρχίας Πατρών που συμμετείχε στις επιχειρήσεις της ΑΝΤΑΝΤΕ στον 1ο Παγκόσμιο πόλεμο. Η 3η Μεραρχία Πατρών το φθινόπωρο του 1918 διείσδυσε μέχρι την πόλη Πίροτ και αναπτύχθηκε στα σύνορα της Σερβίας με τη Βουλγαρία με αποστολή να αποτρέψει ενδεχόμενη βουλγαρική αντεπίθεση. Οι κακουχίες και κυρίως η «ισπανική» γρίπη αποδεκάτισαν το ελληνικό στράτευμα και 358 στρατιώτες δεν έζησαν για να επιστρέψουν στην πατρίδα.
Τα οστά τους, που ήταν διασκορπισμένα σε διάφορα νεκροταφεία της ευρύτερης περιοχής του Πίροτ, περισυνέλλεξε το 1923 η Κατερίνα Λεβαντή από το Βόλο που ήταν παντρεμένη με Σέρβο μεγαλέμπορο από την πόλη του Πίροτ.
«Όταν έμαθα ότι τα παλικάρια μας είναι θαμμένα εδώ και εκεί δεν μπορούσα να ησυχάσω και με τη βοήθεια των κατοίκων βρήκα τα οστά τους, τα μάζεψα και τα έθαψα σ’ έναν τόπο», διηγήθηκε σε μια συνέντευξή της σε σερβική εφημερίδα, το 1973, λίγο πριν πεθάνει, η «κυρά Κατίνα» όπως την αποκαλούσαν στο Πίροτ.
Το 1924 το δημοτικό συμβούλιο της πόλης του Πίροτ ανακήρυξε, ομόφωνα τον τόπο όπου κείτονται οι Έλληνες στρατιώτες «ελληνικό έδαφος».
Η απόφαση αυτή αρχικά εξαιτίας της αδιαφορίας του ελληνικού κράτους και αργότερα εξαιτίας της αλλαγής του πολιτικού καθεστώτος στη Γιουγκοσλαβία ποτέ δεν εφαρμόστηκε.
Το 2004 ο Δήμος του Πίροτ ανανέωσε την απόφαση του 1924 και το ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο παραχωρήθηκε στο ελληνικό κράτος το οποίο από τότε, μέσω της ελληνικής Πρεσβείας και του γραφείου του ακόλουθου Άμυνας, ανέλαβε τη συντήρησή του.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ