Ο φορέας εκμετάλλευσης δικτύου της Πορτογαλίας REN (Rede Eletrica Nacional) ισχυρίστηκε ότι οι διακοπές στην τροφοδοσία της χώρας ήταν αποτέλεσμα «βλάβης στο ισπανικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας». Είπαν ότι αυτό σχετίζεται με ένα «σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο, ακραίων διακυμάνσεων θερμοκρασίας».
Λόγω αυτών των διακυμάνσεων στην Πορτογαλία ή στην Ισπανία, υπήρξαν «ανώμαλες ταλαντώσεις στις γραμμές πολύ υψηλής τάσης (400 KV), το οποίο είναι ένα φαινόμενο γνωστό ως «επαγόμενη ατμοσφαιρική ταλάντωση».
«Αυτές οι ταλαντώσεις προκάλεσαν αστοχίες συγχρονισμού μεταξύ των ηλεκτρικών συστημάτων, οδηγώντας σε διαδοχικές διαταραχές στο διασυνδεδεμένο ευρωπαϊκό δίκτυο» αναφέρει η REN. Η Ισπανία δεν έχει ακόμη απαντήσει σε αυτόν τον ισχυρισμό. Η REN πρόσθεσε ότι η ομαλοποίηση του συστήματος μπορεί να διαρκέσει έως και μία εβδομάδα.
Η επαγόμενη ατμοσφαιρική ταλάντωση (IAV) στις γραμμές ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης αναφέρεται σε ταλαντώσεις χαμηλής συχνότητας (συνήθως 0,1-10 Hz) που προκαλούνται από ηλιακά φαινόμενα κοντά στους αγωγούς.
Αιτία
Όταν οι γραμμές υψηλής τάσης λειτουργούν εντός του βεληνεκούς ενός ηλιακού φαινομένου (π.χ στεμματική έκρηξη) πραγματοποιείται ιονισμός των μορίων του αέρα που περιβάλλουν, δημιουργώντας διαστημικά φορτία (ιόντα και ηλεκτρόνια).
Υπό ορισμένες συνθήκες (π.χ. υψηλή υγρασία, τραχιές επιφάνειες αγωγών), αυτά τα φορτία αλληλεπιδρούν με το ηλεκτρικό πεδίο, δημιουργώντας περιοδικές ηλεκτροϋδροδυναμικές δυνάμεις (EHD).
Μηχανισμός
Οι δυνάμεις EHD προκαλούν κύματα πίεσης στον αέρα, προκαλώντας δονήσεις στον αγωγό ή σε κοντινά αντικείμενα (π.χ. μονωτές). Σε αντίθεση με την αιολική ταλάντωση (που προκαλείται από τον άνεμο) ή την ταλάντωση καλπασμού (μεγάλου πλάτους κίνηση), το IAV οδηγείται καθαρά από ηλεκτρική-ατμοσφαιρική σύζευξη.
Επιπτώσεις
Το IAV είναι λιγότερο κοινό από τις μηχανικές δονήσεις, αλλά μελετάται για τις μοναδικές ηλεκτρομηχανικές αλληλεπιδράσεις του. Οι κραδασμοί μπορεί να οδηγήσουν σε ρωγμές κόπωσης και χαλάρωση του υλικού.