Με μια σημαντική και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα επιστημονική διημερίδα γιορτάζει τα 100 χρόνια από την ίδρυσή του το Θρυλόριο Ροδόπης (1923-2023), το χωριό που οργάνωσε ο Αυστραλός Ύπατος Αρμοστής της Κοινωνίας των Εθνών Τζορτζ Τρελόαρ, και στο οποίο τα ποντιακά ήθη και έθιμα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας.
Αδιάψευστη απόδειξη αποτελεί άλλωστε η εκδήλωση «Έτος ποντιακής Γαστρονομίας» που πραγματοποιείται κάθε χρόνο με τη συμμετοχή σωματείων από όλη την Ελλάδα, και συμβάλλει στη διάσωση και προώθηση της ποντιακής κουζίνας και διατροφής.
Τυπικά η εκατονταετηρίδα τιμήθηκε το 2023, μαζί με τη συμπλήρωση 40 ετών από την ίδρυση του Πολιτιστικού Συλλόγου Ποντίων Θρυλορίου «Η Κερασούντα και το Γαρς», που είναι και ο διοργανωτής της διημερίδας. Η επιστημονική συνάντηση που θα διεξαχθεί το Σάββατο 29 και την Κυριακή 30 Μαρτίου στην αίθουσα της πρώην Κοινότητας Θρυλορίου, ωστόσο, αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία να αναδειχθεί η ιστορική πορεία του χωριού από την ίδρυσή του έως σήμερα, και να ενισχυθεί η συλλογική μνήμη των κατοίκων και των απογόνων τους.
Στο επίκεντρο θα βρεθούν θέματα τοπογραφίας, ιστορίας, λαογραφίας και οικονομίας της κοινότητας, με έμφαση στη διαχρονική και διεπιστημονική θεώρηση αυτών των πτυχών.
Την επιστημονική επιτροπή απαρτίζουν οι:
• Μανόλης Γ. Σέργης, ομότιμος καθηγητής Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.
• Χρύσα Μαυρίδου, εκπαιδευτικός, MSc Στελεχών Εκπαίδευσης στις Επιστήμες της Αγωγής, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ποντίων Θρυλορίου «Η Κερασούντα και το Γαρς».
• Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, φιλόλογος, επιμελήτρια εκδόσεων.
Πρόγραμμα
Σάββατο 29 Μαρτίου
07:00-09:45
Θεία Λειτουργία και μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής των εν Πόντω σφαγιασθέντων και αναιρεθέντων πατέρων και αδελφών ημών, στον Ιερό Ναό Κωνσταντίνου και Ελένης Θρυλορίου, χοροστατούντος του μητροπολίτη Μαρωνείας και Κομοτηνής Παντελεήμονα.
10:00-10:30
Προσέλευση συνέδρων – εγγραφές
Προεδρείο: Σοφία Μενεσελίδου
10:30-11:00
Χαιρετισμοί
11:00
Κήρυξη έναρξης των εργασιών του Συνεδρίου
Πρώτη συνεδρία
11:00-11:15
Παναγιώτης Σαββίδης, «Από τον Πόντο στη Θράκη: Η πορεία των Ποντίων προσφύγων στη Ροδόπη. Η περίπτωση της οικογένειας Σαββίδη στη διαδρομή της Μνήμης και της Ελπίδας».
11:15-11:30
Παναγιώτης Διαμάντης, «Στα βήματα του George Devine Treloar: Ανακαλύπτοντας το έργο του μέσα από τις φωτογραφίες του».
11:30-11:45
Στυλιανός Νικολάου, «Εξέλιξη της Κοινοτικής ζωής του Θρυλορίου από την αυτόνομη κοινότητα του 1923 μέχρι σήμερα»
11:45-12:00
Σουμέλα Σαββίδου, «Από τη δύναμη της προσφυγιάς στη δύναμη της συνεργασίας: Η ιστορία του Πιστωτικού Συνεταιρισμού Θρυλορίου».
12:00-12:15
Νίκος Λυγερός, «Στρατηγική ιστορία και ιστορία στρατηγικής του Θρυλορίου».
12:15-12:30 Συζήτηση.
12:30-12:45 Διάλειμμα για καφέ.
Δεύτερη συνεδρία
Προεδρείο: Νίκος Λυγερός, Θωμάς Σαββίδης
12:45-13:00
Παναγιώτης Κροκίδας, «До Господина Кмета с. Трилорионь (Προς τον κύριο Δήμαρχο, χωριό Θρυλόριο): Μια συμβολή στην ιστορία της περιόδου 1941-1944».
13:00-13:15
Σωτηρία Ιγγλέζου, «Αρχειακά τεκμήρια για τη μεταπολεμική ιστορία του Θρυλορίου».
13:15-13:30
Μυροφόρα Ευσταθιάδου, «Επιστρέφοντας στο Σπίτι Παιδιού του Θρυλορίου μέσα από αφηγήσεις ζωής».
13:30-13:45
Χρύσα Μαυρίδου, «Θρυλοριωτών ξενιτιά (κατά τις δεκαετίες 1950-1970). Ζώντας έναν άλλο ξεριζωμό στην Ευρώπη».
13:45-14:00
Γιάννης Νικολαΐδης, «Γλωσσικά ιδιώματα των ιδρυτών του Θρυλορίου. Ιστορική αναδρομή στην παρουσία τους στον Πόντο, τον Καύκασο και την Αμπχαζία (1760-1920) και η εξέλιξή τους μετά την άφιξη στο Θρυλόριο (1923-2025)».
14:00-14:15 Συζήτηση.
Θα ακολουθήσει γεύμα.
Τρίτη συνεδρία (απογευματινή)
Προεδρείο: Μ. Γ. Σέργης
18:30-18:45
Δέσποινα Ναβροζίδου, «Ο Ι.Ν. Αγίων Κωνσταντίνου & Ελένης Θρυλορίου και η Ιερά του Πανήγυρις: Από το χθες στο σήμερα».
18:45-19:00
Μαρία Τσατλίδου, «Θρυλόριο: Η αρχιτεκτονική του ταυτότητα και οι ρίζες της στο χρόνο».
19:00-19:15
Σταματία Ελευθεριάδου / Ελένη Μαχαιρά, «Λαϊκή ιατρική στο Θρυλόριο (20ός αιώνας μέχρι και σήμερα). Η σύνδεσή της με τη λαϊκή ιατρική του Πόντου και τις σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους».
19:15-19:30
Αναστάσιος Καμενίδης, «Θέματα από την αθλητική ιστορία του Θρυλορίου: Κλασικός αθλητισμός, σχολικοί και άλλοι αγώνες, ποδόσφαιρο και ποδοσφαιρικά σωματεία, “παραδοσιακά αγωνίσματα”».
19:30-19:45 Συζήτηση.
Θα ακολουθήσει δείπνο.
Κυριακή 30 Μαρτίου
Προεδρείο: Π. Σαββίδης, Χρ. Μαυρίδου
10:30-10:45
Θωμάς Σαββίδης, «Η ενσωμάτωση της προσφυγικής διατροφής της Κερασούντας και του Καρς στον εθνικό πολιτιστικό ιστό».
10:45-11:00
Γαρυφαλλιά Θεοδωρίδου, «Η Κερασούντα και το Γαρς (1999-2010): Η ταυτότητα της τοπικής εφημερίδας του ομώνυμου Συλλόγου Θρυλορίου και η συμβολή της στην ανάδειξη της ποντιακής ταυτότητας».
11:00-11:15
Μανόλης Γ. Σέργης, «Από το μικροτοπωνυμικό του Θρυλορίου».
11:15-11:30
Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, «Η πολύσημη φωνή των έντυπων εκδόσεων του ΠΣΠΘ “Η Κερασούντα και το Γαρς” από το 2006 έως σήμερα».
11:30-11:45
Ελένη Αποστολίδου, «Παράδοση και νεωτερικότητα στη μουσική του Θρυλορίου: Η καθοριστική τριακονταετία 1950-1980».
11:45-12:00 Συζήτηση
12:00-12:15 Συμπεράσματα – Λήξη εργασιών