Δεν είναι η πρώτη φορά που η Θεατρική Ομάδα του Καλλιτεχνικού Οργανισμού Ποντίων Αθηνών (ΚΟΠΑ) εντυπωσιάζει με τις καλοδουλεμένες θεατρικές παραστάσεις της. Όμως η θρυλική κωμωδία Το Στραβόξυλο του Τραπεζούντιου δημοσιογράφου και συγγραφέα Δημήτρη Ψάθα που ανέβασαν στην ποντιακή διάλεκτο το Σάββατο, στο θέατρο της Ένωσης Ποντίων Νίκαιας-Κορυδαλλού, αξίζει ιδιαίτερης μνείας.
«Το Ζαρωτόν Ξύλο» σε σκηνοθεσία του Γιώργου Σονίδη σκόρπισε μεγάλη συγκίνηση αλλά και πολύ γέλιο στο κοινό που από νωρίς είχε γεμίσει το θέατρο της δραστήριας Ένωσης.
Στην παράσταση έπαιξαν και καταχειροκροτήθηκαν από το κοινό οι ηθοποιοί Παναγιώτης Μαυρόπουλος, Χρήστος Αλεξανδρίδης, Μαρία Δημητριάδη, Ανατολή Πανικίδου, Ελένη Ζουρνατζίδου, Θεμιστοκλής Συμεωνίδης, Χάρης Κυριακούλης, Νατάσα Μελιάδου και Στράτος Παπαδόπουλος.
Την βραδιά άνοιξαν ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Νίκαιας-Κορυδαλλού Θοδωρής Μακρίδης και ο εκπρόσωπος του Καλλιτεχνικού Οργανισμού Ποντίων Αθηνών Παναγιώτης Καραγκιώζης που μίλησαν στο κοινό για την προσπάθεια της αναβίωσης του ποντιακού θεάτρου.
Την παράσταση προλόγισε η εγγονή του Δημήτρη Ψαθά και εκδότρια των Απάντων του Λένα Νίτσου-Ψαθά που μίλησε στο κοινό για την μυθιστορηματική ζωή της οικογένειας του Δημήτρη Ψαθά στην Τραπεζούντα του Πόντου. Τότε που ο νεαρός έμπορος κρασιών και προπάππους της Ιωάννης Ψαθάς γνώρισε μια βραδιά σε ένα σπίτι στην Τραπεζούντα την όμορφη Τραπεζούντια Μαρία Χαραλαμπίδου την οποία είδε να χορεύει και αμέσως την ερωτεύτηκε και τη ζήτησε από τους δικούς της.
Αναφέρθηκε με συγκίνηση στον παππού της τον Δημήτρη Ψαθά τον αριστούχο μαθητή του Φροντιστηρίου Τραπεζούντας με το μεγάλο ταλέντο στην έκθεση από τα μαθητικά του κιόλας χρόνια και τον αγώνα του να επιβιώσει και να προκόψει στα 16 μόλις χρόνια του όταν πρόσφυγας έφτασε στην Αθήνα με την χήρα μητέρα του και τις τέσσερις αδερφές του ορφανός από πατέρα ξεκινώντας μια νέα ζωή με σκληρή δουλειά.
Ολοκληρώνοντας, η Λένα Νίτσου ευχαρίστησε τον σκηνοθέτη Γιώργο Σονίδη για τον μεγάλο αγώνα του και το μεράκι του να κρατήσει ζωντανό το ποντιακό θέατρο εκπαιδεύοντας τα νέα παιδιά της θεατρικής ομάδας δίπλα στους πιο παλιούς στα οποία δίδαξε την ποντιακή διάλεκτο με μεγάλη αφοσίωση δουλεύοντας το έργο δυο ολόκληρα χρόνια.
Ο Γιώργος Σονίδης θυμήθηκε με συγκίνηση τη συμμετοχή του, σε ηλικία μόλις 17 ετών στο Ζαρωτόν Ξύλο σκηνοθετημένος από τον Πολύκαρπο Χάιτα. Ερμήνευσε τον ρόλο του γαμπρού του «Στραβόξυλου» κ. Μαρουλή, τον Κώστα που τελικά παντρεύεται την ανιψιά του, την όμορφη και ζωηρή Καίτη. Ο Γιώργος Σονίδης είχε συμμετάσχει με το έργο αυτό στα ποντιακά φεστιβάλ στην Γερμανία και στον Καναδά, το 1978. Τότε τα μέλη της θεατρικής ομάδας έπαιζαν φιλοξενούμενοι σε σπίτια ομογενών.
Ο Γιώργος Σονίδης, μιλώντας στην Λένα Νίτσου-Ψαθά, εξέφρασε την επιθυμία του να αποδώσει στην ποντιακή διάλεκτο και τη μεγάλη επιτυχία του Δημήτρη Ψαθά «Φωνάζει ο κλέφτης».
Η Θεατρική Ομάδα του Καλλιτεχνικού Οργανισμού Ποντίων Αθηνών, πρόεδρος του οποίου είναι η δραστήρια γιατρός Ειρήνη Ελευθεριάδου, θα παρουσιάσει Το Ζαρωτόν Ξύλο, στις 15 Μαρτίου στο Περιστέρι και στις 8 Απριλίου στο Φεστιβάλ Ποντιακού Θεάτρου του δήμου Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη.
Οι συμβουλές του Βεάκη στον Ψαθά
Ο Δημήτρης Ψαθάς συνέγραψε την κωμωδία Το Στραβόξυλο, το 1940. Η κωμωδία αυτή αποτέλεσε το πρώτο του θεατρικό έργο που τον καθιέρωσε στον θεατρικό χώρο. Το Στραβόξυλο ανεβάστηκε για πρώτη φορά στην ελληνική σκηνή στις 16 Μαρτίου του 1940 από τον μεγάλο κωμικό της εποχής Βασίλη Αργυρόπουλο στο θέατρο Αργυρόπουλου της οδού Ιπποκράτους και αξίζει να αναφερθεί πως στον θίασο συμμετείχε και ένας άλλος σπουδαίος κωμικός στην αρχή της καριέρας του, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας που αργότερα πρωταγωνίστησε και σε άλλες κωμωδίες του Ψαθά.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο βετεράνος πρωταγωνιστής του ελληνικού θεάτρου Αιμίλιος Βεάκης παρακολουθώντας τον Μάιο του 1940 την πρώτη αυτή κωμωδία του πρωτοεμφανιζόμενου νεαρού δημιουργού Δημήτρη Ψαθά εντυπωσιάστηκε απο το ταλέντο του και του έστειλε την παρακάτω επιστολή που διασώζεται στο αρχείο του συγχαίροντας τον και συμβουλεύοντας τον πατρικά: